Hình ảnh chiến đấu cơ Su-27 của Trung Quốc phơi bụng trước P-8 của Mỹ trong vụ việc hôm 19/8. Ảnh: US Navy.
Trong buổi họp báo thường kỳ hôm nay, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Dương Vũ Quân tuyên bố rằng, quân đội nước này sẽ giám sát chặt chẽ các chuyến bay Mỹ.
"Dựa trên các tình huống khác nhau, chúng tôi sẽ thông qua các biện pháp khác nhau để đảm bảo rằng chúng tôi bảo vệ được an ninh vùng trời và biển của quốc gia", AP dẫn lời ông Dương nói.
Bắc Kinh từ lâu đã phàn nàn về các chuyến bay giám sát của Mỹ dù chúng chỉ lướt sát không phận của Trung Quốc. Tuy nhiên, ông Dương cho rằng tần suất của các chuyến bay trong năm nay đã tăng lên, bao quát một khu vực rộng lớn hơn và thậm chí sát bờ biển Trung Quốc hơn.
Tháng 12 năm ngoái, Trung Quốc cáo buộc tàu hải quân Mỹ USS Cowpens di chuyển quá gần tàu sân bay Liêu Ninh trên Biển Đông trong một cuộc tập trận. Đây là vụ đối đầu nghiêm trọng nhất giữa hai quốc gia trong nhiều năm qua.
Vụ việc mới nhất hồi tuần trước cũng gợi nhớ lại vụ va chạm năm 2001 giữa một máy bay Trung Quốc và một phi cơ giám sát hải quân Mỹ ở ngoài khơi đảo Hải Nam. Phi công Trung Quốc đã thiệt mạng, trong khi máy bay Mỹ phải hạ cánh khẩn cấp xuống đảo.
Ông Dương cho rằng, Mỹ nên giảm quy mô hoặc chấm dứt hoàn toàn các chuyến bay như trên nếu muốn tránh các sự cố xảy ra và xây dựng niềm tin song phương. Tuy nhiên, người phát ngôn này không nói rõ Trung Quốc có thể chấp nhận hoạt động giám sát của Mỹ ở quy mô nào.
Lầu Năm Góc cho biết, hôm 19/8, một máy bay Trung Quốc đã nhiều lần lượn sát máy bay hải quân P-8 Poseidon của Mỹ, có thời điểm chỉ cách 9 m. Chiếc phi cơ Bắc Kinh thậm chí còn sượt qua mũi và lộn mình trên máy bay Mỹ để phô bày những vũ khí ở dưới bụng. Vụ việc xảy ra cách đảo Hải Nam, nơi có các sân bay hải quân và một căn cứ tàu ngầm bí mật của Trung Quốc.
Washington lên án việc điều động máy bay phản lực của Trung Quốc vừa không chuyên nghiệp lại không an toàn, gây nguy hiểm cho phi hành đoàn Mỹ và không phù hợp với luật pháp quốc tế. Hành động này cũng làm xói mòn nỗ lực tiếp tục phát triển quan hệ quân sự với quân đội Trung Quốc. Ông Ben Rhodes, phó cố vấn an ninh quốc gia Mỹ, gọi đây là "một sự khiêu khích gây quan ngại sâu sắc".
Anh Ngọc