"Kế hoạch làm việc về giai đoạn hai nghiên cứu nguồn gốc Covid-19 do ban thư ký Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đề xuất đi ngược quan điểm của Trung Quốc và nhiều quốc gia. Chúng tôi lo ngại một số nước chính trị hóa vấn đề này", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói tại cuộc họp báo ở Bắc Kinh hôm 19/7.
Theo ông Triệu, cuộc điều tra nên tập trung truy tìm nguồn gốc động vật và sự lây truyền nCoV từ động vật sang người.
Sau chuyến làm việc tại thành phố Vũ Hán, Trung Quốc đầu năm nay, nhóm điều tra do WHO dẫn đầu khẳng định "cực kỳ khó xảy ra" khả năng nCoV lọt ra ngoài sau sự cố phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, Mỹ cùng các đồng minh và Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nghi ngờ kết luận này.
"Có sự vội vã khi đưa ra kết luận, đặc biệt việc giảm các khả năng, như thuyết rò rỉ phòng thí nghiệm", Tedros nói tuần trước. "Nếu chúng tôi có được thông tin đầy đủ, chúng tôi có thể loại trừ khả năng đó. Vì vậy, thách thức vẫn tồn tại là khả năng tiếp cận và tính minh bạch đối với giả thuyết được đưa ra".
Phản ứng này của Tedros được cho là trái ngược với quan điểm của ông những tháng đầu đại dịch, khi WHO không công khai chỉ trích Bắc Kinh vì những cáo buộc về thiếu minh bạch thông tin.
"Bản thân là một kỹ thuật viên phòng thí nghiệm, một nhà nghiên cứu miễn dịch và đã làm việc trong phòng thí nghiệm, tôi biết các tai nạn phòng thí nghiệm từng xảy ra", Tổng giám đốc WHO nói. "Đó là điều phổ biến. Tôi đã thấy nó xảy ra và bản thân tôi cũng từng sai sót. Vì vậy, nó có thể xảy ra. Và việc kiểm tra những gì đã xảy ra, đặc biệt trong phòng thí nghiệm, là điều quan trọng".
Tuy nhiên, Triệu Lập Kiên tuần trước khẳng định Trung Quốc đã cung cấp dữ liệu thô cần chú ý đặc biệt khi phái đoàn điều tra nguồn gốc đại dịch ở Trung Quốc. "Các chuyên gia nước ngoài nhiều lần nói rằng nhóm chuyên gia có quyền truy cập vào lượng lớn dữ liệu, thông tin và hoàn toàn hiểu rằng một số dữ liệu không thể được sao chép hoặc mang ra nước ngoài vì liên quan quyền riêng tư cá nhân", ông Triệu nói.
Quan chức Trung Quốc cũng muốn WHO điều tra xem liệu đại dịch có khởi phát từ một quốc gia khác. Ông Triệu hôm 19/7 cho rằng giai đoạn thứ hai nên được tiến hành dựa trên những phát hiện trong báo cáo điều tra hồi tháng 3 của nhóm WHO.
"Đối với kế hoạch làm việc về nghiên cứu nguồn gốc giai đoạn hai do WHO đề xuất, các chuyên gia liên quan của phía Trung Quốc đang nghiên cứu kỹ lưỡng", Triệu Lập Kiên nói. "Chúng ta cần tiếp tục tìm kiếm các ca nhiễm sớm có thể xảy ra trên toàn cầu và hiểu thêm vai trò của dây chuyền lạnh, thực phẩm đông lạnh trong sự lây lan của virus".
Huyền Lê (Theo Washington Examiner, SCMP)