"Mỹ đang vi phạm chủ quyền của Trung Quốc dưới chiêu bài được gọi là dân chủ", Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị phát biểu bên lề một hội nghị của ASEAN ở Phnom Penh, Campuchia hôm nay, cho rằng chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi "hoàn toàn là trò hề".
Đây là lần đầu tiên Ngoại trưởng Vương Nghị lên tiếng về chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi kể từ khi bà đặt chân tới hòn đảo. "Những ai gây tổn hại tới Trung Quốc đều sẽ bị trừng phạt", ông Vương nói, nhưng không nêu chi tiết.
Ngoại trưởng các nước ASEAN và hơn 10 quốc gia khác đang tập trung tại Phnom Penh để tham dự các hội nghị khu vực. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cũng có mặt, song dự kiến không gặp những người đồng cấp Nga hoặc Trung Quốc, trong bối cảnh căng thẳng leo thang vì các vấn đề Ukraine, Đài Loan.
Bình luận được ông Vương đưa ra sau khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ Pelosi gặp lãnh đạo Thái Anh Văn sáng nay. Phát biểu tại cuộc gặp, bà Pelosi nói chuyến thăm cho thấy sự ủng hộ của Mỹ với Đài Loan.
"Hôm nay, phái đoàn của chúng tôi đến Đài Loan để khẳng định rõ ràng rằng chúng tôi sẽ không từ bỏ cam kết với Đài Loan và chúng tôi tự hào về tình hữu nghị lâu bền của chúng ta", bà Pelosi nói.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ tới Đài Loan tối 2/8, bất chấp những cảnh báo gay gắt từ phía Trung Quốc suốt nhiều ngày trước đó. Dù chính quyền Tổng thống Joe Biden được cho là đã phản đối chuyến thăm Đài Loan này, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby nói bà Pelosi có quyền đi những nơi mà bà muốn.
Quân đội Trung Quốc nói lực lượng nước này đang trong tình trạng "báo động cao" và sẵn sàng khởi động "một loạt hành động quân sự có mục tiêu" để đáp trả chuyến thăm. Trung Quốc cũng đã công bố kế hoạch loạt cuộc tập trận quân sự ở các vùng biển xung quanh Đài Loan từ ngày 4/8.
"Việc quân đội Trung Quốc tiến hành các cuộc tập trận ở vùng biển gần Đài Loan của Trung Quốc là biện pháp cần thiết và chính đáng để kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói trong cuộc họp báo hôm nay.
"Trong căng thẳng hiện nay xoay quanh chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi, Mỹ là kẻ khiêu khích, Trung Quốc là nạn nhân. Hành động khiêu khích chung của Mỹ và Đài Loan xảy ra trước, biện pháp phòng thủ chính đáng của Trung Quốc đến sau", bà nói thêm.
Cơ quan phòng vệ Đài Loan cho biết hơn 21 máy bay quân sự Trung Quốc đã bay vào vùng nhận diện phòng không của hòn đảo hôm 2/8. Trung Quốc cũng đã triệu đại sứ Mỹ tại Bắc Kinh Nicholas Burns để chỉ trích chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi. "Động thái này cực kỳ sai lầm và hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Trung Quốc sẽ không ngồi yên", Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tạ Phong nói với đại sứ Burns.
Huyền Lê (AFP, Reuters)