Trong cuộc họp báo ở Bắc Kinh ngày 27/9, phát ngôn viên Văn phòng các vấn đề Đài Loan của Quốc vụ viện Trung Quốc Chu Phượng Liên được hỏi về lý do Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) tăng cường các cuộc tập trận gần Đài Loan thời gian qua.
"Mục đích của các cuộc tập trận đó là kiên quyết chống lại sự ngạo mạn của các thế lực ly khai Đài Loan và các hành động đòi độc lập của họ", bà Chu trả lời, thêm rằng PLA sẽ tiếp tục "bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ".
"Tôi hy vọng người dân Đài Loan sẽ phân định rõ phải trái, kiên quyết phản đối phong trào đòi độc lập và hợp tác với chúng tôi để duy trì hòa bình, ổn định cho eo biển", phát ngôn viên này nói thêm.
Đài Loan tháng này cho biết đã phát hiện hàng chục chiến đấu cơ, máy bay không người lái, oanh tạc cơ và các loại máy bay khác, cũng như tàu chiến và tàu sân bay Sơn Đông của Trung Quốc, hoạt động gần hòn đảo.
Người đứng đầu cơ quan phòng vệ Đài Loan hôm 23/9 nói rằng tần suất hoạt động quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc gần hòn đảo làm tăng nguy cơ xảy ra các sự kiện "vượt kiểm soát" và có thể dẫn đến xung đột bất ngờ.
Một ngày sau đó, lực lượng phòng vệ Đài Loan cho biết quân đội Trung Quốc đã bắt đầu đợt tập trận mới tại khu vực ven biển Phúc Kiến, đối diện đảo Đài Loan. Bộ Quốc phòng Trung Quốc xác nhận cuộc tập trận diễn ra tại vịnh Đại Trình của Phúc Kiến, song không tiết lộ số lượng máy bay chiến đấu, tàu chiến và binh sĩ tham gia.
Cơ quan phòng vệ Đài Loan cũng ghi nhận 103 máy bay quân sự Trung Quốc hoạt động tại các khu vực quanh hòn đảo từ sáng 17/9 đến sáng 18/9, trong đó 40 chiếc bay qua đường trung tuyến nằm giữa Trung Quốc đại lục và hòn đảo. Đài Loan gọi đây là một trong những đợt triển khai lực lượng không quân lớn nhất của Trung Quốc đại lục xung quanh hòn đảo gần đây.
Tháng 7 đến tháng 9 thường là quãng thời gian quân đội Trung Quốc tiến hành nhiều hoạt động diễn tập nhất dọc vùng biển gần Đài Loan. Đợt triển khai 103 máy bay diễn ra cùng thời điểm quân đội Mỹ, Hàn Quốc và Canada tiến hành một đợt diễn tập hàng hải chung trên biển Hoàng Hải.
Tờ Global Times dẫn lời chuyên gia nói rằng các cuộc tập trận của PLA trong hai tuần qua với số lượng tàu và máy bay kỷ lục, cũng như các phương pháp huấn luyện mới có sự góp mặt của nhóm tàu sân bay, nhằm "gửi cảnh báo nghiêm khắc đến lực lượng ly khai Đài Loan và các lực lượng can thiệp từ bên ngoài".
Trung Quốc xem Đài Loan là phần lãnh thổ chờ thống nhất và không loại trừ khả năng sử dụng vũ lực. Quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan gần đây gia tăng căng thẳng, khi các quan chức, nghị sĩ Mỹ tăng cường hoạt động đến thăm hòn đảo.
Huyền Lê (Theo Reuters, Global Times, Focus Taiwan)