"Vì Anh là bên đầu tiên vi phạm cam kết, Trung Quốc sẽ xem xét không công nhận hộ chiếu hải ngoại Anh (BNO) là giấy tờ thông hành hợp lệ và bảo lưu quyền thực hiện các biện pháp tiếp theo", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Văn Bân nói trong cuộc họp báo tại Bắc Kinh hôm nay.
Tuyên bố được đưa ra sau khi Bộ trưởng Nội vụ Anh Priti Patel tuần này cho biết bắt đầu từ tháng 1/2021, những người Hong Kong có BNO có thể nộp đơn xin thị thực đặc biệt để sống ở Anh, sau đó có thể được cấp quyền công dân.
Trung Quốc phản đối chính sách này, gọi đây là hành động "can thiệp vào các vấn đề nội bộ, vi phạm trắng trợn các cam kết của Anh, luật pháp quốc tế và các nguyên tắc quan hệ quốc tế".
Một người Hong Kong giơ cuốn hộ chiếu hải ngoại Anh trong cuộc biểu tình tháng 10/2019. Ảnh: SCMP.
Trên thực tế, Trung Quốc trước đó đã không còn công nhận BNO là giấy tờ hợp lệ để vào đại lục đối với người dân Hong Kong. Thay vào đó, họ yêu cầu người Hong Kong phải sử dụng giấy thông hành do Trung Quốc đại lục cấp.
BNO là trạng thái được luật Anh quy định từ năm 1987, cấp cho cư dân Hong Kong sinh trước thời điểm Anh bàn giao đặc khu cho Bắc Kinh ngày 1/7/1997. Từ tháng 1/2021, ước tính 2,9 triệu người Hong Kong đủ điều kiện sở hữu hộ chiếu hải ngoại Anh có thể nộp đơn xin tái định cư ở Anh, cùng với những người phụ thuộc.
Quyết định của Anh được đưa ra sau khi Trung Quốc ban hành luật an ninh mới ở Hong Kong. Giới chức Anh nhiều lần bày tỏ quan ngại sâu sắc về luật an ninh Hong Kong, cảnh báo nguy cơ suy yếu nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ".
Tuy nhiên, chính quyền đặc khu và Bắc Kinh đều khẳng định luật an ninh Hong Kong giúp duy trì vững chắc nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ" cùng sự ổn định lâu dài và thịnh vượng cho thành phố. Đại sứ quán Trung Quốc tại London hôm nay ra tuyên bố kêu gọi Anh công nhận thực tế Hong Kong đã trở về với Trung Quốc để xem xét luật an ninh một cách khách quan và "ngay lập tức sửa chữa sai lầm".
Huyền Lê (Theo Reuters)