Một nguồn tin từ Trung Quốc đại lục am hiểu các vấn đề Hong Kong nói Bắc Kinh đã kết luận rằng Hội đồng Lập pháp của Hong Kong không thể thông qua luật an ninh riêng trong bầu không khí chính trị hiện nay của thành phố, do đó Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc (NPC), tức quốc hội Trung Quốc, sẽ đảm nhận trách nhiệm này.
Quốc hội Trung Quốc khai mạc phiên họp thường niên hôm nay, sau vài tháng bị hoãn vì đại dịch Covid-19.
"Nếu luật an ninh không được hoàn tất trong phiên họp thường niên của quốc hội hoặc ngay sau đó, không có gì đảm bảo nó có thể được Hội đồng Lập pháp Hong Kong thông qua hai năm tới", nguồn tin nói. "Chúng tôi không thể tiếp tục cho phép các hành vi như chà đạp quốc kỳ hay bôi nhọ biểu tượng quốc gia ở Hong Kong".
Một nguồn tin từ Bắc Kinh nói rằng luật mới sẽ cấm toàn bộ hoạt động nhằm lật đổ chính quyền trung ương, hành vi can thiệp của nước ngoài trong các vấn đề Hong Kong và các hoạt động khủng bố ở thành phố.
Hội đồng Lập pháp Hong Kong đang hướng tới cuộc bầu cử vào tháng 9. Các đảng đối lập tuyên bố đây là cơ hội để họ chiếm đa số và chặn toàn bộ dự luật do chính quyền đưa ra, tiếp nối chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử hội đồng quận tháng 11 năm ngoái.
Cảnh sát vũ trang đi qua Quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh, Trung Quốc hôm 20/5 trước khi quốc hội bắt đầu phiên họp thường niên. Ảnh: SCMP.
Dự thảo nghị quyết cho phép quốc hội Trung Quốc ban hành luật an ninh dành riêng cho Hong Kong được đưa ra khi đại biểu quốc hội sẽ gặp Hạ Bảo Long, Giám đốc Văn phòng Hong Kong và Ma Cao (HKMAO) của Hội đồng Nhà nước, vào tối nay. Các nguồn tin nói rằng một bản dự thảo nghị quyết sẽ được chia sẻ với các đại biểu và được trình bày dưới dạng bản kiến nghị lên NPC vào chiều mai.
NPC dự kiến bỏ phiếu nghị quyết vào cuối kỳ họp thường niên, có thể là ngày 28/5. Nghị quyết sau đó được chuyển đến Ủy ban Thường vụ NPC để soạn thảo các điều khoản chi tiết của luật.
Ủy ban Thường vụ NPC sẽ họp vào đầu tháng 6 và đây có thể là ngày sớm nhất luật an ninh cho Hong Kong được thông qua. "Quyết định của NPC sẽ ủy quyền cho Ủy ban Thường vụ soạn dự thảo luật mới cho Hong Kong, đưa vào phụ lục ba của Luật Cơ bản Hong Kong", nguồn tin nói. "Luật mới sẽ được công bố ban hành tại Hong Kong mà không cần thông qua Hội đồng Lập pháp đặc khu".
Nếu được xác nhận, thông tin trên đồng nghĩa Hong Kong sẽ có luật an ninh sau 23 năm được Anh trao trả cho Trung Quốc đại lục. Điều này sẽ đánh dấu thay đổi đáng kể so với quyết định trước đó của Bắc Kinh về việc cho phép Hội đồng Lập pháp Hong Kong soạn thảo và ban hành luật tại đặc khu.
Động thái mới của Trung Quốc cũng đi ngược lại Điều 23 Luật Cơ bản của Hong Kong, vốn yêu cầu chính quyền thành phố ban hành luật an ninh riêng để cấm các hành vi làm phản, ly khai, xúi giục nổi loạn hoặc lật đổ.
Năm 2003, chính quyền Hong Kong buộc phải tạm gác một dự luật an ninh sau khi khoảng nửa triệu người xuống đường biểu tình phản đối vì cho rằng dự luật đó sẽ hạn chế các quyền và tự do của họ.
Kể từ đó, chính quyền Hong Kong đã tránh ban hành một luật như vậy. Tuy nhiên, áp lực ban hành luật an ninh tăng lên sau các cuộc biểu tình năm ngoái để phản đối dự luật dẫn độ cho phép đưa nghi phạm tới xét xử tại các khu vực tài phán Hong Kong chưa có hiệp ước dẫn độ, bao gồm Trung Quốc đại lục. Chính quyền trung ương ở Bắc Kinh cho rằng "các thế lực nước ngoài" có dính líu tới hoạt động bạo lực được ví như "khủng bố" tại thành phố.
Huyền Lê (Theo SCMP)