"Quân đội Mỹ đang triển khai ở mức độ chưa từng có tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Khả năng xảy ra sự cố quân sự hoặc vô tình nổ súng đang tăng lên. Nếu khủng hoảng nổ ra, hậu quả đối với quan hệ song phương sẽ rất thảm khốc", Wu Shicun, giám đốc Viện Nghiên cứu Biển Đông Quốc gia, một tổ chức của chính phủ Trung Quốc, hôm nay cho biết.
Ông Wu đưa ra phát biểu trên khi trình bày báo cáo của viện nghiên cứu về sự hiện diện của quân đội Mỹ trong khu vực. Theo báo cáo này, Washington đã triển khai 375.000 binh sĩ và 60% tàu chiến đến khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, bao gồm ba nhóm tác chiến tàu sân bay.
Tàu sân bay USS Theodore Roosevelt tiến vào Biển Philippines ngày 17/6. Ảnh: US Navy.
Quan chức Trung Quốc chỉ ra rằng trong 8 năm nhiệm kỳ của cựu tổng thống Barack Obama, hải quân Mỹ chỉ tiến hành 4 hoạt động tự do hàng hải, trong khi dười thời Tổng thống Donald Trump, con số này tăng lên 22.
Báo cáo thêm rằng quân đội hai nước "nên tăng cường liên lạc nhằm tránh những hiểu lầm và tính toán sai lầm về chiến lược". Cụ thể, các cuộc họp quân sự cấp cao nên được nối lại, đồng thời mở đường dây điện thoại trực tiếp và tổ chức các cuộc diễn tập hải quân chung.
Cũng theo báo cáo này, Trung Quốc không coi Mỹ là đối thủ tiềm tàng, hoặc "dự tính về một cuộc chiến tranh lạnh hay nóng với Mỹ". Tuy nhiên, "sự hủy hoại quan hệ quân sự sẽ làm gia tăng đáng kể khả năng xảy ra sự cố nguy hiểm, một cuộc xung đột, thậm chí là khủng hoảng".
Báo cáo của viện nghiên cứu Trung Quốc được đưa ra trong bối cảnh quan hệ giữa Bắc Kinh và Washington xuống một trong những mức thấp nhất kể từ khi hai nước tái thiết lập quan hệ ngoại giao hồi năm 1979, liên quan đến nhiều vấn đề khác nhau.
Các hoạt động tự do hàng hải thường xuyên của Mỹ gần đây tại Biển Đông, nơi Trung Quốc đưa ra những yêu sách chủ quyền phi pháp, khiến Bắc Kinh tức giận và nhiều lần cảnh báo. Hôm 21/6, Hạm đội Thái Bình Dương của hải quân Mỹ đưa thông tin về ba nhóm tác chiến tàu sân bay đang cùng hoạt động tại Biển Philippines, tiếp giáp Biển Đông, động thái chưa từng có suốt nhiều năm.
Giới chuyên gia nhận định động thái này của hải quân Mỹ phát đi thông điệp mạnh mẽ tới Trung Quốc rằng quân đội Mỹ sẽ tiếp tục duy trì hiện diện trong khu vực, bất chấp Covid-19 đang diễn ra.
Ánh Ngọc (Theo AFP)