Sandy Phan-Gillis, 55 tuổi, đến từ thành phố Houston, bang Texas, bị nhà chức trách Trung Quốc giữ trong khoảng 6 tháng qua do nghi ngờ làm gián điệp và đang đánh cắp bí mật quốc gia của nước này, thông báo từ gia đình bà công bố trong tuần cho biết.
"Tôi hoàn toàn không hiểu vì sao bà ấy bị giam giữ", Reuters dẫn lời Jeff Gillis, chồng của Phan-Gillis, nói. "Sandy không phải là điệp viên hay kẻ trộm".
Phan-Gillis, người gốc Quảng Đông, Trung Quốc, điều hành một công ty tư vấn giúp kết nối các doanh nghiệp Mỹ và Trung Quốc. Bà từng đến Trung Quốc nhiều lần mà không gặp vấn đề gì. Jeff đề nghị Bộ Ngoại giao Mỹ suốt nhiều tháng để thúc giục Trung Quốc thả người nhưng không có kết quả.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi cho biết Phan-Gillis bị nghi ngờ "đe dọa an ninh quốc gia Trung Quốc" và "nhà chức trách liên quan" đang điều tra vụ việc. Trung Quốc cho phép Phan-Gillis được thăm lãnh sự 6 lần. Bà vẫn khỏe và hợp tác trong quá trình điều tra, ông Hồng nói.
Katy Bondy, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ, xác nhận các chuyến thăm lãnh sự và cho biết thêm Phan-Gillis bị bắt hôm 20/3. "Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi sát trường hợp của bà ấy", bà Bondy nói.
Phan-Gillis, còn là người đứng đầu Hiệp hội Thành phố Kết nghĩa Houston - Thâm Quyến. Bà đến Trung Quốc theo phái đoàn thương mại và bị bắt khi tìm cách vào Macau từ thành phố Châu Hải, tỉnh Quảng Đông, hôm 19/3, theo thông báo từ gia đình. Lần cuối Jeff nói chuyện với vợ là vào ngày 23/3.
Phan-Gillis đang bị giữ tại thành phố Nam Ninh, tây nam Trung Quốc. "Sức khỏe Sandy rất kém", gia đình Phan-Gillis nói, cho biết thêm bà bị cao huyết áp, lượng cholesterol và đường trong máu đều cao. Phan-Gillis phải nhập viện nhiều lần trong thời gian bị giam.
Josh Earnest, phát ngôn viên Nhà Trắng, phát biểu với báo giới rằng những câu hỏi về tình trạng của Phan-Gillis Mỹ gửi cho Trung Quốc đều "không được trả lời". Ông không loại bỏ khả năng vấn đề này sẽ xuất hiện trong cuộc hội đàm sắp tới giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Như Tâm