Tổng thống Mỹ Donald Trump đã trao đổi về vấn đề kiểm soát vũ khí hạt nhân trong một loạt cuộc điện đàm với người đồng cấp Nga Vladimir Putin suốt 6 tháng qua, hãng tin Axios hôm 11/10 tiết lộ. Tuy nhiên, cuộc đàm phán giữa hai bên tại Vienna, Áo, không đạt được tiến triển đáng kể cho đến gần đây.
Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Robert O'Briend và người đồng cấp Nga Nikolai Patrushev đã có cuộc gặp tại Geneva, Thụy Sĩ hôm 2/10, và thành công của cuộc gặp đã dẫn đến việc đặc phái viên Mỹ về kiểm soát vũ khí Marshall Billingsea bất ngờ đến Helsinki, Phần Lan và điều chỉnh lịch trình một chuyến công du khác ở châu Á.
Một nguồn tin được tiếp cận với các cuộc đàm phán cho hay chính quyền Trump cho rằng họ đã đạt được thỏa thuận kiểm soát vũ khí hạt nhân về nguyên tắc với Moskva, được Tổng thống Vladimir Putin và Cố vấn An ninh Quốc gia Nga Patrushev tán thành. Giới chức Washington cũng tin rằng thỏa thuận có thể được hoàn tất trong vòng một tuần sau khi đàm phán được các bên nối lại.
Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) bắt tay Tổng thống Mỹ Donald Trump tại hội nghị thượng đỉnh G20, tổ chức ở Osaka, Nhật Bản, ngày 28/6/2019. Ảnh: Reuters.
Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho rằng cách tiếp cận vấn đề giữa Moskva và Washington vẫn còn "nhiều khác biệt lớn", bao gồm một số vấn đề trọng tâm của thỏa thuận. Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ chưa bình luận thông tin.
Nội dung đàm phán chỉ được công bố với một vài quan chức nhất định ở Washington, gồm các ủy viên cấp cao nhất trong Hội đồng An ninh Quốc gia và Bộ Ngoại giao Mỹ, cùng một số thành viên Ủy ban Đối ngoại Thượng viện và một nhóm cố vấn an ninh quốc gia.
Mỹ và Nga năm 2010 ký Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (New START), quy định mỗi bên chỉ được phép triển khai tối đa 1.550 đầu đạn hạt nhân chiến lược trên 700 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa hoặc oanh tạc cơ. Tuy nhiên, hiệp ước này sẽ hết hạn vào tháng 2/2021.
Trong khi Điện Kremlin lẫn ứng viên tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden bày tỏ mong muốn gia hạn thỏa thuận này thêm 5 năm, chính quyền Trump dường như muốn thảo luận một thỏa thuận mới nhằm giới hạn kho vũ khí của nhau, cũng như đưa thêm Trung Quốc vào hiệp ước này.
Đặc phái viên Mỹ về kiểm soát vũ khí Billingsea cảnh báo nếu Nga từ chối thỏa thuận trước ngày bầu cử tổng thống Mỹ 3/11 và ông Trump chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm nay, Mỹ sẽ đòi hỏi Nga đáp ứng nhiều nội dung hơn.
Rose Gottemoelle, trưởng đoàn đàm phán của Mỹ về New START, nói hai nước có thể đạt được thỏa thuận trong nay mai. "Tổng thống Trump đã truyền đạt rất rõ ông muốn thỏa thuận hoàn tất. Tôi nghĩ ông Putin sẽ ký thỏa thuận với Tổng thống Trump", bà Gottemoelle nói.
Mai Lâm (Theo Hill)
