"Hôm nay, chúng tôi đã thống nhất với Thứ trưởng Ngoại giao Nga Ryabkov về thời gian và địa điểm cho các cuộc đàm phán vũ khí hạt nhân vào tháng 6. Trung Quốc cũng được mời tham dự", Marshall Billingslea, đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump về kiểm soát vũ khí, đăng Twitter hôm 8/6. "Liệu Trung Quốc có xuất hiện và thể hiện thiện chí đàm phán không?".
Mỹ và Nga năm 2010 ký Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (New START), quy định mỗi bên chỉ được phép triển khai tối đa 1.550 đầu đạn hạt nhân chiến lược trên 700 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa hoặc oanh tạc cơ. Tuy nhiên, hiệp ước này sẽ hết hạn vào tháng 2/2021.
Trong khi Moskva muốn đàm phán gia hạn New START, Washington dường như muốn thảo luận một thỏa thuận mới nhằm giới hạn kho vũ khí của nhau, cũng như bổ sung Bắc Kinh vào hiệp ước này.
Tổng thống Mỹ Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Osaka, Nhật Bản tháng 6/2019. Ảnh: AP.
Tuy nhiên, Trung Quốc nhiều lần khẳng định họ không quan tâm đến việc tham dự các cuộc đàm phán trên. Tháng trước, một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng Bắc Kinh không có ý định tham gia bất kỳ cuộc đàm phán ba bên nào nhằm kiểm soát vũ khí hạt nhân.
Nga và Mỹ, các cường quốc hạt nhân thế giới, ước tính sở hữu hàng nghìn vũ khí hạt nhân mỗi loại. Trung Quốc, được cho là có kho vũ khí hạt nhân lớn thứ ba thế giới, với khoảng 300 đầu đạn loại.
Ông Billingslea từng cảnh báo Bắc Kinh có thể đang "bí mật phát triển vũ khí hạt nhân mà không bị kiểm soát", và đó là lý do họ cần ngồi vào bàn đàm phán. Bộ Ngoại giao Mỹ không bình luận về thông tin Billingslea đăng Twitter, song cuộc đàm phán mà ông đề cập có thể diễn ra ngày 22/6 tại Vienna, Áo.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov nói trong một chương trình truyền hình địa phương hôm 8/6 rằng chính quyền Trump dường như "bị ám ảnh bởi Trung Quốc" nên luôn đưa vấn đề này vào mọi chủ đề quốc tế được thảo luận.
Mai Lâm (Theo SCMP)