Trả lời phóng viên bên ngoài Nhà Trắng hôm 21/5 về luật an ninh Trung Quốc có thể sắp ban hành ở Hong Kong, Tổng thống Mỹ Donald Trump cam kết sẽ phản ứng. "Tôi không biết đó là gì, vì chưa ai biết. Nếu việc đó xảy ra, chúng tôi sẽ phản ứng rất cứng rắn với vấn đề này", Trump nói.
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cảnh báo luật an ninh sẽ gây bất ổn lớn. "Mọi nỗ lực nhằm áp đặt luật an ninh không phản ánh ý chí của người dân Hong Kong sẽ gây bất ổn lớn, cũng như vấp phải sự lên án mạnh mẽ từ Mỹ và cộng đồng quốc tế", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus cho biết hôm 21/5.
Theo Ortagus, các tuyên bố của Trung Quốc đại lục và luật an ninh được đề xuất đã "làm suy yếu" cam kết Trung Quốc đưa ra với Anh khi Hong Kong được trao trả năm 1997.
"Chúng tôi kêu gọi Bắc Kinh tôn trọng cam kết và nghĩa vụ của mình trong Tuyên bố chung Trung - Anh, bao gồm việc Hong Kong sẽ 'được hưởng quyền tự trị cao' và người dân Hong Kong được hưởng các quyền và tự do cơ bản", Ortagus nói.
Những tuyên bố được đưa ra sau khi tờ South China Morning Post dẫn các nguồn tin từ Bắc Kinh nói rằng Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc, tức quốc hội Trung Quốc, sẽ thông qua luật an ninh cho Hong Kong trong phiên họp thường niên đang diễn ra, trong đó cấm toàn bộ hoạt động ly khai, lật đổ, hành vi can thiệp của nước ngoài trong các vấn đề Hong Kong và hoạt động khủng bố ở thành phố này.
Sau khi bỏ phiếu, nghị quyết sẽ được chuyển đến Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc để soạn thảo các điều khoản chi tiết của luật. Ủy ban Thường vụ sẽ họp vào đầu tháng 6, đây có thể là thời điểm sớm nhất để luật an ninh cho Hong Kong được thông qua.
Nếu được xác nhận, động thái mới của Trung Quốc đại lục cũng đi ngược lại Điều 23 Luật Cơ bản của Hong Kong, vốn yêu cầu chính quyền thành phố ban hành luật an ninh riêng để cấm hành vi làm phản, ly khai, xúi giục nổi loạn hoặc lật đổ.
Quốc hội Mỹ năm ngoái khiến Trung Quốc tức giận khi thông qua dự luật cho phép tước bỏ tình trạng thương mại đặc biệt của Hong Kong tại Mỹ nếu thành phố không còn được hưởng quyền tự trị. Trump sau đó ký thông qua đạo luật này. Bộ Ngoại giao Mỹ cảnh báo việc Trung Quốc áp luật an ninh với Hong Kong sẽ ảnh hưởng đến quyết định của họ.
Các thượng nghị sĩ Mỹ cũng đề xuất dự luật trừng phạt bất kỳ thực thể nào liên quan đến kiềm chế quyền tự trị của Hong Kong. Mục tiêu có thể bao gồm cảnh sát trấn áp người biểu tình, quan chức liên quan đến chính sách Hong Kong cũng như các ngân hàng thực hiện giao dịch với những người xâm phạm quyền tự do của thành phố.
Huyền Lê (Theo AFP)