Cuộc không kích chớp nhoáng của Mỹ, Anh, Pháp vào Syria
Liên quân Mỹ, Anh và Pháp hôm 14/4 phóng 105 tên lửa vào ba mục tiêu ở Syria. NY Mag, một tạp chí có uy tín ở New York, dẫn lời nhiều quan chức quân sự và chính quyền Mỹ cho rằng Washington quyết định tấn công nhằm chứng tỏ độ tin cậy trong phát ngôn của Tổng thống Donald Trump trên mạng xã hội Twitter.
Hôm 10/4, giữa lúc có thông tin về việc Mỹ cân nhắc dùng biện pháp quân sự để phản ứng với cáo buộc chính phủ Syria dùng vũ khí hóa học tấn công dân thường ở thành phố Douma, đại sứ Nga tại Lebanon Alexander Zasypkin cảnh báo Nga sẽ bắn hạ mọi tên lửa và phương tiện phóng nếu Mỹ tấn công Syria.
Ê kíp thực hiện chương trình truyền hình buổi sáng Fox & Friends của Mỹ ngay sau đó phản ứng gay gắt với tuyên bố này của đại sứ Zasypkin. "Chúng ta nên nói với Nga rằng mọi căn cứ quân sự Syria là mục tiêu, nếu quân đội Nga có ở đó thì đó là vấn đề của họ", một người dẫn chương trình của Fox & Friends tuyên bố.
Chỉ vài phút sau, Donald Trump, một trong những khán giả trung thành nhất của Fox & Friends, đưa ra thông điệp mang đầy tính đe dọa trên Twitter. "Nga thề sẽ bắn hạ mọi tên lửa nhằm vào Syria. Nga hãy sẵn sàng bởi tên lửa sẽ tới, đẹp, mới và 'thông minh'", Tổng thống Trump tweet.
Theo các quan chức Mỹ, vào thời điểm đó, Nhà Trắng còn chưa quyết định tấn công Syria hay không, chưa nói tới khả năng nhắm vào khí tài và lực lượng Nga tại quốc gia này.
Trong những ngày tiếp theo, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis liên tục hối thúc Tổng thống Trump hoãn quyết định tấn công, cho đến khi xác định được phe chịu trách nhiệm trong vụ tấn công hóa học ở Douma, cũng như chờ quốc hội Mỹ thông qua việc phát động chiến tranh.
Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ không muốn trì hoãn. Ông tin rằng tấn công Syria khi chưa có chiến lược rõ ràng hoặc chờ quốc hội thông qua sẽ tốt hơn việc để dư luận hoài nghi về uy tín của ông, cũng như các tuyên bố đe dọa được đưa lên mạng xã hội.
Các quan chức Mỹ cho biết Tổng thống Trump muốn chứng tỏ hành động đi đôi với lời nói trong những dòng tweet, nhưng ông cũng được cảnh báo phản ứng quá hiếu chiến có nguy cơ gây chiến tranh với Nga.
Lời đe dọa có phản ứng với cáo buộc tấn công hóa học ở Douma khiến dư luận tin rằng Mỹ chắc chắn sẽ tấn công quân sự nhằm vào Syria. Tổng thống Mỹ khi đó vẫn tìm cách tránh xung đột với Nga, nhưng cũng muốn hành động một cách cứng rắn.
Nhờ sự can ngăn của Bộ trưởng Mattis, vụ không kích được hạn chế ở mức đủ để gửi đi thông điệp cứng rắn, tránh khơi mào cuộc chiến quy mô lớn. Tuy nhiên, ông Trump vẫn bị các thành viên bảo thủ của đảng Cộng hòa chỉ trích là nhượng bộ lợi thế chiến lược cho Nga và Iran ở Syria.
Theo giới phân tích, cuộc không kích của Mỹ đã làm hài lòng những nghị sĩ ủng hộ chính sách đối ngoại tự do, dù họ thừa nhận chiến dịch này thiếu cơ sở pháp lý và không dựa trên chiến lược nhất quán.
Cuộc không kích vào Syria hôm 14/4 dường như không nhằm thực thi mục tiêu chiến lược, mà chỉ để xây dựng hình ảnh thành công cho ông Trump, khẳng định trách nhiệm đạo đức của Mỹ trước cáo buộc tấn công hóa học ở Syria. Đây là lý do khiến Tổng thống Trump tuyên bố "nhiệm vụ đã hoàn thành", bình luận viên Eric Levitz nhận định.
Duy Sơn