Ngày 24/7, phiên xét xử Trầm Bê (61 tuổi, cựu Phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng Phương Nam, đã sáp nhập vào Sacombank) và đồng phạm về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng tiếp tục với phần xét hỏi.
Trả lời HĐXX, Dương Thanh Cường (nguyên Tổng giám đốc Công ty CPXD TM Bình Phát, chủ mưu trong vụ án) cho rằng, mục đích của mình khi dùng 23 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (10,3 ha) tại huyện Bình Chánh là nhằm vay vốn đầu tư vào bất động sản, chứ không phải để thực hiện dự án trên chính khu đất này. Lúc mua đất, bị cáo không biết khu này nằm trong quy hoạch, đến khi được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới phát hiện.
Đến năm 2010, bị cáo đã tất toán với Ngân hàng Phương Nam số tiền là 331 tỷ đồng gồm cả gốc và lãi bằng việc gán 23 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Bị cáo không đồng ý với cáo buộc gây thiệt hại 505 tỷ đồng.
Cường cho rằng, giá trị của 10,3 ha đất đang thế chấp tại ngân hàng Phương Nam hiện có giá hơn 1.000 tỷ đồng. Bị cáo đề nghị cơ quan chức năng cho phép cùng cơ quan thi hành án phát mãi toàn bộ khu đất để trả nợ cho Agribank và Sacombank.
Cường không đồng ý với yêu cầu của ông Bê trước đó - xin được trả nợ thay cho Cường hơn 170 tỷ đồng mà công ty của ông đang nợ Agribank. Đồng thời giao 23 sổ đỏ Cường đang thế chấp tại Sacombank cho ngân hàng để khắc phục hậu quả vụ án ông và cấp dưới gây ra. "Nếu trong trường hợp xấu nhất bị cáo mới đồng ý cho Trầm Bê trả tiền thay", Cường nói.
Bị cáo Trầm Bê được đưa đến toà hôm 23/7. Ảnh: Hữu Khoa.
Được xác định là bị hại trong vụ án, đại diện Ngân hàng Sacombank cho biết, năm 2015, khi Ngân hàng Phương Nam sáp nhập có tiếp nhận khoản nợ của công ty của Dương Thanh Cường. Phía ngân hàng đồng ý với số tiền thiệt hại được nêu trong cáo trạng, đồng thời yêu cầu các bị cáo phải có trách nhiệm liên đới bồi thường.
Đặc biệt, Sacombank cũng đề nghị HĐXX giao 23 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ngân hàng để giải quyết hậu quả của vụ án. Đại diện Sacombank xin tòa xem xét giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho ông Bê và các bị cáo nguyên là nhân viên Ngân hàng Phương Nam vì họ phạm tội không vì động cơ tư lợi...
Là đơn vị có quyền, nghĩa vụ liên quan, đại diện Ngân hàng Agribank không đồng ý giao 23 sổ đỏ cho Sacombank. Đại diện Agribank cho rằng, Dương Thanh Cường đang phải thi hành bản án trả cho ngân hàng hơn 1.000 tỷ đồng, toà cần giải tỏa kê biên và giao 23 sổ đỏ cho Agribank xử lý.
Tại tòa hôm nay, ông Trầm Bê tiếp tục đề nghị được trả khoản nợ của Cường tại Agribank và giao 23 sổ đỏ cho Sacombank để khắc phục hậu quả vụ án. "Nếu được chấp thuận, trong vòng 15 ngày tôi sẽ trả tiền ngay", ông Bê nói.
Trước đó, trả lời HĐXX, các bị cáo nguyên là cán bộ, nhân viên Ngân hàng Phương Nam thừa nhận sai phạm trong việc phê duyệt cho công ty của Cường vay và đề nghị tòa xem xét lại về số tiền thiệt hại.
Riêng bị cáo Trầm Viết Trung (giám đốc trung tâm xét duyệt tín dụng) kêu oan, cho rằng hợp đồng đầu tiên Ngân hàng Phương Nam giải ngân cho công ty của Dương Thanh Cường đã thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, với đầy đủ các điều kiện về tài sản bảo đảm và quản lý rủi ro. Hợp đồng này đã được tất toán, ngân hàng không xảy ra thiệt hại.
12 ngày sau khi tham gia hội đồng tín dụng phê duyệt cho công ty của Cương vay 130 tỷ đồng, vì áp lực và bất đồng quan điểm với cấp trên ông đã xin nghỉ việc.
Thiệt hại của vụ án chỉ xảy ra từ khi lãnh đạo và nhân viên Ngân hàng Phương Nam tiếp tục ký duyệt 2 hợp đồng tín dụng tiếp theo cho công ty của Cường vay số tiền vàng lớn hơn và nhằm mục đích đảo nợ. Lúc này, Trung đã không còn làm việc tại ngân hàng.
Liên quan đến hành vi gian dối đối với Agribank, hồi tháng 11/2015, TAND TP HCM đã tuyên phạt Dương Thanh Cường mức án tù chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, buộc Cường bồi thường cho ngân hàng này hơn 1.100 tỷ đồng.
Toà cũng hủy lệnh kê biên 23 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giao cho Ngân hàng Phương Nam quản lý. Bởi ngân hàng này là đơn vị quản lý hợp pháp.
Bản án này được tòa phúc thẩm giữ nguyên. Tuy nhiên, TAND Tối cao sau đó kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm về phần dân sự - tức xem xét lại quyết định trả cho Phương Nam 23 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Ngày 3/5/2019, TAND TP HCM xử sơ thẩm lần 2, tiếp tục kê biên các tài sản này để đảm bảo nghĩa vụ thi hành án cho Agribank. Quyền lợi của Ngân hàng Phương Nam sẽ được xem xét khi Trầm Bê và các thuộc cấp bị đưa ra xét xử.
Hải Duyên