Chiều 23/7, phiên xử Trầm Bê, 61 tuổi; Phan Huy Khang (nguyên Tổng giám đốc Ngân hàng Phương Nam, đã sáp nhập vào Sacombank) cùng loạt cán bộ cấp dưới về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng gây thiệt hại hơn 505 tỷ đồng cho nhà băng tiếp tục với phần thẩm vấn.
Là người chủ mưu trong vụ án, Dương Thanh Cường (nguyên Tổng giám đốc Công ty CPXD TM Bình Phát) bị xét xử về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Trầm Bê được dẫn giải đến phiên tòa chiều 23/7. Ảnh: Hữu Khoa.
Do tình trạng sức khỏe không tốt nên ông Trầm Bê được HĐXX cho ngồi trong quá trình xét xử. Ông cũng được các bác sĩ theo dõi kiểm tra sức khỏe trong quá trình phiên tòa diễn ra.
Là người được hỏi cuối cùng trong phiên làm việc, Trầm Bê đề nghị HĐXX được thay Dương Thanh Cường khắc phục khoản nợ hơn 170 tỷ đồng của ông này tại Agribank. Đồng thời, các cơ quan tố tụng giao 23 sổ đỏ cho Ngân hàng Sacombank để khắc phục toàn bộ thiệt hại 505 tỷ đồng trong vụ án ông và đồng phạm đang bị truy tố. Quá trình điều tra, ông từng đề nghị việc này với cơ quan điều tra.
"Bị cáo mới chỉ kiến nghị chứ thực tế chưa khắc phục các thiệt hại này đúng không", chủ tọa phiên tòa hỏi ông Bê.
"Đúng vậy, bị cáo đang xin ý kiến HĐXX, nếu các cơ quan cho phép thì bị cáo mới thực hiện được việc này", ông Bê đáp.
Nếu kiến nghị của ông Bê được HĐXX chấp nhận, hậu quả của các vụ án liên quan đến cả hai ngân hàng sẽ được khắc phục toàn bộ.
Trước đó, khi được hỏi về các hành vi sai phạm đang bị cáo buộc, ông Bê cho rằng, việc phê duyệt đồng ý cho công ty của Cường vay dựa vào hồ sơ vay do cấp dưới trình lên, theo hồ sơ thì khoản vay có tài sản đảm bảo.
"Tôi chỉ xem và thấy có tài sản đảm bảo nên phê duyệt", ông Bê nói và cho biết khi xét duyệt cho vay, bị cáo không hề biết 23 sổ đỏ này Cường đang thế chấp cho ngân hàng khác nên đề nghị HĐXX xem xét.
Theo nội dung vụ án, năm 2007, để có tiền thực hiện dự án cao ốc căn hộ và biệt thự vườn Thanh Phát, Dương Thanh Cường vay Agribank Chi nhánh 6 hơn 628 tỷ đồng. Trong đó, Cường dùng 23 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) 10,5 ha đất nông nghiệp ở xã Phong Phú, huyện Bình Chánh mua của các hộ dân thế chấp cho Ngân hàng Agribank chi nhánh 6 vay hơn 170 tỷ đồng.
Đến tháng 4/2008, Cường mang bản photo khu đất này đến gặp Trầm Bê đề nghị vay tiền. Ông Bê đồng ý với điều kiện có đủ hồ sơ, tài sản thế chấp. Lấy lý do chưa làm thủ tục sang tên khu đất cho công ty của mình nên Cường làm đơn gửi Agribank xin mượn lại. Ông ta sau đó mang đến Ngân hàng Phương Nam làm thủ tục vay.
Ông Bê và cấp dưới đã phê duyệt cho công ty của Cường vay theo 3 hợp đồng tín dụng, mỗi hợp đồng trị giá 130 tỷ đồng và hàng nghìn lượng vàng. Tài sản thế chấp là 23 sổ đỏ dù chưa sang tên cho công ty của Cường và đang là đất nông nghiệp. Quá trình thế chấp không thực hiện quy định về đăng ký giao dịch bảo đảm, công chứng giấy tờ.
Cuối cùng, Cường không có khả năng trả nợ nên đã gán 23 sổ đó này cho Ngân hàng Phương Nam để trả khoản nợ gốc tổng cộng 331 tỷ đồng. Đến nay, nhà chức trách xác định thiệt hại ông Bê và đồng phạm gây ra cho ngân hàng là 505 tỷ đồng.
Hiện tại, 23 bất động sản trên được Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự TP HCM định giá hơn 582 tỷ đồng và tài sản này đang được kê biên để đảm bảo nghĩa vụ thi hành án cho cả hai ngân hàng.
Cơ quan CSĐT Bộ Công an và Viện KSND tối cao cũng đề nghị HĐXX xác định phần giá trị dôi ra của khu đất 10,5 ha này sau khi thi hành án hơn 170 tỷ đồng cho Agribank, phần còn lại sẽ dùng để thi hành án cho Ngân hàng Phương Nam. Số tiền thiệt hại còn lại của Ngân hàng Phương Nam sẽ do Dương Thanh Cường, Trầm Bê và đồng phạm liên đới bồi thường.
Liên quan đến hành vi gian dối đối với Agribank, hồi tháng 11/2015, TAND TP HCM đã tuyên phạt Dương Thanh Cường mức án tù chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, buộc Cường bồi thường cho ngân hàng này hơn 1.100 tỷ đồng.
Toà cũng hủy lệnh kê biên 23 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giao cho Ngân hàng Phương Nam quản lý. Bởi ngân hàng này là đơn vị quản lý hợp pháp.
Bản án này được tòa phúc thẩm giữ nguyên. Tuy nhiên, TAND Tối cao sau đó kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm về phần dân sự - tức xem xét lại quyết định trả cho Phương Nam 23 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Ngày 3/5/2019, TAND TP HCM xử sơ thẩm lần 2, tiếp tục kê biên các tài sản này để đảm bảo nghĩa vụ thi hành án cho Agribank. Quyền lợi của Ngân hàng Phương Nam sẽ được xem xét khi Trầm Bê và các thuộc cấp bị đưa ra xét xử.
Hải Duyên