Bộ Quốc phòng Nga hôm 12/1 ra tuyên bố nước này đã kiểm soát Soledar ở tỉnh Donetsk, ca ngợi các lực lượng trong quân đội Nga nhưng không nhắc đến sự tham gia của Tập đoàn Wagner trong cuộc chiến giành thành phố.
Trong báo cáo ngày 13/1, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ nhận định việc tuyên bố này "không thừa nhận sự tham gia của tập đoàn Wagner" trong chiến dịch tiến công "có thể hé lộ mâu thuẫn giữa hai bên".
Khoảng 6 tiếng sau thông báo kiểm soát hoàn toàn Soledar, Bộ Quốc phòng Nga ra thêm một thông cáo làm rõ những đơn vị tham gia chiến dịch, cho biết trận chiến "được thực hiện bởi một nhóm quân hiệp đồng theo một kế hoạch chung".
Theo Bộ Quốc phòng Nga, các nhiệm vụ trong trận chiến bao gồm phong tỏa thành phố từ phía bắc và phía nam, cô lập khu vực diễn ra hoạt động chiến đấu, ngăn đối phương triển khai lực lượng dự bị từ các khu vực lân cận và rời khỏi Soledar, cũng như hỗ trợ hỏa lực bằng máy bay chiến đấu và pháo binh. "Đối với cuộc tấn công vào các khu ở Soledar do quân đội Ukraine kiểm soát, nhiệm vụ chiến đấu đã đạt được thành công nhờ những hành động dũng cảm và quên mình của tình nguyện viên từ các đơn vị Wagner.
ISW cho rằng thông báo thứ hai dù đã nhắc đến Wagner nhưng Bộ Quốc phòng Nga "tiếp tục thể hiện họ hạ thấp vai trò" của công ty an ninh tư nhân, khi đề cập "nhóm quân hiệp đồng mở đợt tiến công theo kế hoạch chung".
Pháo phản lực BM-21 Grad của các nhà thầu quân sự Wagner tập kích vị trí quân đội Ukraine ngày 14/1. Ảnh: RIA Fan.
Khi được nhiều phóng viên hỏi về việc Bộ Quốc phòng Nga đã không nhắc đến Wagner, Yevgeny Prigozhin, lãnh đạo tập đoàn an ninh, trả lời rằng ông không thể bình luận về tình huống này. Tuy nhiên, Prigozhin nhấn mạnh câu hỏi của phóng viên thể hiện mối quan tâm của họ về việc "cần phải ca ngợi những anh hùng Wagner giành lấy Soledar".
Vài ngày trước khi tuyên bố kiểm soát Soledar, Prigozhin đã đến thăm thành phố này. Ngày 12/1, ông viết trên Telegram rằng "họ liên tục cố gắng đánh cắp chiến thắng của Wagner" nhưng không nói rõ chủ thể là ai.
Theo IWS, một số blogger quân sự Nga, trong đó có những người thân cận với Điện Kremlin, cho biết "có xung đột ngầm giữa Bộ Quốc phòng Nga và Prigozhin".
Một blogger có quan hệ với Điện Kremlin nhận định cả Wagner và Bộ Quốc phòng Nga "đang cố hạ thấp vai trò của nhau".
Tập đoàn an ninh tư nhân Wagner và Bộ Quốc phòng Nga chưa bình luận về đánh giá của viện nghiên cứu Mỹ.
Soledar cách thành phố Bakhmut khoảng 10 km về phía đông bắc. Cả hai đô thị này là những thành trì quan trọng của Ukraine tại tỉnh Donetsk. Soledar có diện tích hơn 12,3 km2 với dân số trước chiến sự gần 10.500 người, có các mỏ muối và thạch cao lớn.
Giao tranh tại Soledar kéo dài nhiều tháng qua và leo thang dữ dội trong thời gian gần đây, khi lực lượng Nga quyết kiểm soát đô thị này để bao vây Bakhmut từ phía bắc và làm gián đoạn các tuyến liên lạc của Ukraine.
Vị trí thành phố Soledar và Bakhmut. Đồ họa: RYV.
Tập đoàn Wagner được thành lập năm 2014 và có khoảng 8.000 nhân sự tính tới tháng 4/2022. Tình báo phương Tây coi các nhà thầu Wagner là "lính đánh thuê Nga", cho biết họ từng tham chiến tại Syria, Cộng hòa Trung Phi, Libya và Mali.
Trong cuộc họp báo tháng 12/2022, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby nhận định tập đoàn Wagner triển khai khoảng 50.000 nhà thầu quân sự tới Ukraine.
Các nhà thầu Wagner được đánh giá là có trang bị tốt hơn và dày dạn kinh nghiệm hơn một số đơn vị của quân đội Nga. Họ được cho là chủ yếu thực hiện các nhiệm vụ nhỏ lẻ, khác với hoạt động quy mô lớn của quân đội Nga.
Nguyễn Tiến (Theo ISW)