- Tại sao chỉ có "Xách ba lô lên và đi" của Huyền Chip mà không phải cuốn tự truyện, nhật ký hành trình nào khác được anh ráo riết điều tra sự thật?
- Tôi mới học xong ở Mỹ và về nước giữa năm 2011 nên trước đó tôi không theo dõi thị trường sách trong nước. Cuốn sách này khiến tôi quan tâm bởi nó tạo ra dư luận rất lớn. Lâu lắm rồi mới có một tác phẩm tạo ra làn sóng nghi vấn và phản đối mạnh mẽ đến vậy. Tôi theo dõi vụ việc này và thấy tác giả tuy ít tuổi nhưng lại thiếu khiêm tốn. Trước thắc mắc chính đáng và phù hợp của độc giả cô lại thể hiện thái độ hỗn láo, xấc xược. Nếu không tôn trọng độc giả thì phải xem lại tư cách người viết. Hàng loạt nghi vấn được đưa ra mà không đi đến đâu, tranh luận chuyển thành tranh cãi kéo dài, do vậy tôi quyết định vào cuộc để tìm ra sự thật.
Nhiều người cho rằng, tôi làm như vậy để bắt nạt hay ăn hiếp một cô gái trẻ tuổi hơn, rất tiếc họ đã sai, nếu tác phẩm này của một nhà văn lão làng, hay một phượt thủ có tiếng mà viết bậy bạ, sai sự thật, tôi cũng sẽ kiến nghị xử lý tới cùng.
- Thực tế, cái tên Ngọc Thịnh đang gây chú ý không kém Huyền Chip. Người ta nghi ngại anh có động thái PR bản thân?
- Tôi xin khẳng định lại là tôi làm việc này không phải vì muốn nổi tiếng. Là một chuyên gia tư vấn, tôi được trả lương theo mức phí quy định hoặc do thỏa thuận giữa hai bên. Phí tư vấn của tôi dựa trên trình độ và số năm kinh nghiệm chứ không phải là sau khi nổi tiếng thì có "cát-xê" tư vấn cao hơn như một số bạn quy chụp.
Tôi không làm trong giới showbiz để cần phải đánh bóng tên tuổi. Tôi không mưu cầu nổi tiếng bởi bạn biết đấy sự "nổi tiếng" bất đắc dĩ sau vụ kiến nghị sách của Huyền Chip đã làm cuộc sống riêng tư của tôi bị đảo lộn và xâm phạm nghiêm trọng. Những người phản đối tôi, họ không có lý lẽ gì để tranh luận thì quay sang bới móc, soi mói đời tư, lý lịch của tôi ra để dèm pha. Do vậy, sau vụ này tôi đã biết sợ cái giá của sự nổi tiếng.
- Nhưng có người vẫn cho anh cố tình tạo bước đệm trong dư luận để cuốn sách của mình dễ phát hành. Anh nghĩ sao?
- Dự định viết sách chia sẻ về du học của tôi đã có từ lâu và được khích lệ bởi bạn đọc trên Facebook. Sau đó, tôi cũng đã tham khảo các bạn về giá sách thế nào thì phù hợp với túi tiền để họ có thể mua được. Đó mới chỉ là ý tưởng ban đầu. Khoảng tháng 7/2013, một NXB tại Hà Nội có mời tôi đến hợp tác, nhưng vì chưa thống nhất được cách thức và nội dung nên tôi từ chối.
Sau lá thư kiến nghị, nhiều người nghi ngờ tôi làm việc này để PR sách của tôi sắp ra mắt. Chính vì thế gần đây khi một công ty sách có tiếng liên hệ với tôi để trao đổi về khả năng hợp tác xuất bản sách, tôi cũng đã từ chối ngay vì hiện tại công việc của tôi cũng khá bận nên không biết có đủ thời gian hoàn thành cuốn sách đúng hẹn không. Hơn nữa, ra sách lúc này sẽ bị người ta quy chụp. Tôi cũng muốn độc giả sẽ mua sách của tôi vì chất lượng và nội dung của nó, chứ không phải do chiêu trò PR, bởi PR sách nhảm nhí thì chả khác nào con dao hai lưỡi, như trường hợp cuốn sách của Huyền Chip.
- Nhiều độc giả lý luận, Huyền Chip không cần thanh minh vì sách của Huyền Chip là nhật ký, không phải sách hướng dẫn du lịch?
- Nếu như Huyền Chip viết blog để chia sẻ thì chả ai thắc mắc, nhưng khi viết sách để bán kiếm lời thì cô ấy phải có trách nhiệm với độc giả về những gì viết ra. Nếu ngay từ đầu, Huyền thừa nhận sách có hư cấu thì không ai đòi hỏi cô ấy phải thanh minh, giải thích. Nhưng đằng này, cô ấy nói sách hoàn toàn là sự thật, không thêm thắt nên độc giả mới nghi ngờ, chất vấn. Mà đối với thể loại nhật ký thì chi tiết phải chính xác, chứ không thể bịa đặt, phóng đại.
- Song có người cho rằng anh và những người phản đối cuốn sách đang cố đánh đồng những chi tiết nghi vấn bịa đặt trong cuốn sách với toàn bộ giá trị chung của tác phẩm?
- Điều này không đúng. Tôi và những độc giả phản đối không nghi ngờ toàn bộ nội dung cuốn sách mà chỉ đặt ra nghi vấn một số chi tiết cụ thể trong sách. Nhiều người vặn vẹo chúng tôi hỏi là đã học hết chưa mà thắc mắc. Chả lẽ, để thắc mắc một dòng trong sách, phải yêu cầu đọc hết sách mới được thắc mắc?
- Hơn 1.000 người ký tên ủng hộ trong bản kiến nghị của anh không có nghĩa là tất cả độc giả đều thế. Vì sao anh vẫn giữ quan điểm yêu cầu đình chỉ cuốn sách?
- Một nền văn học chân chính và nhân văn không có chỗ cho các tác giả trẻ ra nước ngoài trải nghiệm để thỏa mãn sự tò mò cá nhân, thực hiện một loạt hành vi không có đạo đức như trốn vé, giả mạo giấy tờ, giả mạo nhân thân, hay hành vi phạm pháp nghiêm trọng như vượt biên trái phép, cư trú trái phép, và lao động bất hợp pháp để về viết thành sách bán kiếm lời. Những hành vi đó đang làm xấu đi hình ảnh của người Việt Nam ở nước ngoài, xúc phạm tới danh dự của quốc dân. Không có gì hay ho để mà viết thành sách cho độc giả đọc.
Hành vi của tác giả đang làm ảnh hưởng tới hình ảnh người Việt Nam ở nước ngoài chứ không phải là không ảnh hướng tới bất cứ một ai. Tôi kiến nghị đình chỉ phát hành để hội đồng thẩm định xem xét, chứ tôi không kiến nghị cấm ngay. Chỉ khi hội đồng xem xét mà thấy những điều tôi nêu ra là chính xác, khi đó mới cấm phát hành. Quyết định cấm hay không cấm là của Hội đồng thẩm định, tôi đâu có quyền gì mà cấm, tôi chỉ kiến nghị. Nhiều người không hiểu kiến nghị là gì.
- Việc anh cho rằng độc giả có thể kiện Huyền Chip có cơ sở không, khi để khởi kiện cần phải chứng mình thiệt hại của mình?
- Sau khi nghiên cứu các văn bản Luật, tôi cho rằng việc kiện ra tòa hoàn toàn có cơ sở, bởi lẽ việc làm của êkíp cuốn sách vi phạm Luật Xuất bản, Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Tôi và những người ủng hộ có đủ lý lẽ, dẫn chứng để thắng trong vụ kiện này. Thiệt hại của người mua sách là họ đã mua phải sản phẩm kém chất lượng, không giống như quảng cáo.
- Theo vụ này gần một tháng trời, anh có cảm thấy bắt đầu mệt mỏi, đặc biệt khi Huyền Chip không tỏ ra động thái rõ rệt nào ngoài bản tường trình 31 trang?
- Thực ra tôi thất vọng nhiều hơn là mệt mỏi. Nhiều bạn ủng hộ tôi nói rằng họ cố tình kéo dài hay không chịu công khai bản giải trình để đợi tôi mệt mỏi tôi buông xuôi. Thực tế là có hàng nghìn người ủng hộ việc tôi làm. Có bạn đã tuyên bố, nếu tôi mệt mỏi họ sẽ thay tôi theo đuổi đến cùng. Sự ủng hộ của họ tiếp cho tôi sức mạnh. Tôi rất cảm kích vì sự nhiệt tình và ủng hộ của họ.
Mai Nhật