Đánh bom tự sát, nã tên lửa hay bắn tỉa, các tay súng Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đã làm tất cả để bảo vệ thành trì cuối cùng tại ngôi làng hẻo lánh Baghouz, đông Syria. Tuy nhiên, những gì IS còn lại không đủ để chống đỡ trước cuộc tấn công từ dân quân Syria.
Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) được Mỹ hậu thuẫn ngày 23/3 tuyên bố xóa sổ hoàn toàn IS khỏi Baghouz, ngôi làng bên bờ sông Euphrates. Trên nóc một tòa nhà bỏ hoang nhìn ra những vùng đất tan hoang vì bị tàn phá, chiến binh SDF Hamid Abdel Aal nhớ lại cuộc chiến cuối cùng trước các tay súng IS.
"Chúng tôi đến trong đêm. Chúng tôi đóng quân tại vị trí đó", Aal nói, tay chỉ về phía một bức tường chắn được dựng lên từ đất. "Sáng ra, chúng tấn công. Chúng có xạ thủ liên tục nã đạn về phía chúng tôi".
Hai bên giao chiến trong khoảng 4 tiếng. Cuối cùng, IS bị trấn áp, phải rút lui về phía bờ sông. "8 tên trong số chúng nổ bom tự sát. Số còn lại đầu hàng", Aal cho hay.
Chiến binh người Kurd Aal khoe những vết sẹo có trong suốt những năm tháng chiến đấu. Anh gia nhập SDF từ năm 2016. Bên tay phải của người đàn ông ngoài 30 tuổi là một vết sẹo dài từ vết thương trong cuộc chiến giành lại Raqqa, nơi từng là thủ phủ của IS ở Syria. Trên cổ anh là một vết sẹo khác do nổ bom.
Omar, 31 tuổi, cho biết dù được hậu thuẫn bởi các cuộc không kích từ liên quân do Mỹ dẫn đầu, các chiến binh SDF vẫn gặp khó khăn bởi chiến thuật tấn công du kích của IS.
"Những kẻ đánh bom tự sát thường bất ngờ lao ra từ các đường hầm. Hầu hết họ là người nước ngoài, đến từ Kazakhstan, Pháp, Arab Saudi và Iraq".
IS từng gây khiếp sợ trên khắp Trung Đông. Sau khi tuyên bố thành lập đế chế Hồi giáo ở Syria và Iraq hồi năm 2014, nhóm đã đánh chiếm được một vùng lãnh thổ rộng lớn, tương đương diện tích nước Anh. Nhưng giờ đây, tại ngôi làng Baghouz, các tay súng IS chui ra từ những hầm ngầm trong lòng đất hay các hang đá chủ yếu để đầu hàng.
"Chúng thường trốn dưới đồi hoặc trong các đường hầm", Omar nói. "Đó là điều bình thường".
"Đến cuối cùng, chúng vẫn có bệ phóng tên lửa. Chúng vẫn có thể bắn chúng tôi từ khoảng cách xa", chiến binh SDF Hisham Haroun nói. "Chúng vẫn mạnh nhưng không phải sức mạnh như thời hoàng kim".
"Thời hoàng kim, chúng dùng xe bom, pháo hạng nặng, máy bay không người lái và cài thuốc nổ trong các ngôi nhà hoang", Omar kể.
"Lúc chúng tôi bắt đầu cuộc chiến chống IS, chúng có chuyên môn chiến đấu và chiến lược quân sự rõ ràng", Haroun cho hay. "Nhưng những giây phút cuối cùng, cuộc chiến giống như trò mèo đuổi chuột và con chuột bị dồn vào chân tường, không có đường thoát thân khỏi con mèo".
SDF cho biết sau khi đánh bật IS khỏi Baghouz, họ tìm thấy một lượng lớn bẫy nổ. Theo một phát ngôn viên SDF, Baghouz "có đủ loại chất nổ khác nhau" và họ đang cố gắng phá hết những bãi mìn và các đai bom tự sát IS để lại.
Dù IS đã mất toàn bộ lãnh thổ, không ít người vẫn lo ngại về những mối nguy hiểm tiềm tàng mà chúng có thể gây ra.
Theo một số nguồn tin, IS đang lên kế hoạch triển khai các "phần tử kích động" mở những cuộc tấn công mới nhằm vào châu Âu sau khi đế chế sụp đổ ở Syria. Các dữ liệu được tìm thấy trong một ổ cứng máy tính của IS cho thấy phiến quân cũng đang âm mưu sử dụng những kẻ tấn công tự sát, các phần tử ẩn mình và những biệt đội sát thủ để khơi dậy hỗn loạn trên khắp Trung Đông.
Sunday Times đưa tin chi tiết về các kế hoạch kể trên được viết trong một ổ cứng máy tính mà một tay súng IS đánh rơi trên sa mạc Syria hồi tháng trước. Dữ liệu bao gồm một bức thư tay do một tay súng IS tên Abu Taher al-Tajiki viết từ tháng một.
Viết ở ngôi thứ ba và gửi tới một thủ lĩnh IS ở Syria, bức thư giống như một bản kế hoạch kinh doanh. "Người anh em (al-Tajiki) có những cá nhân muốn làm việc tại các khu vực xa khỏi lãnh địa của IS. Anh ấy được phép liên lạc với họ và yêu cầu họ hành động", bức thư viết.
"Trước khi họ hành động, họ sẽ gửi cho chúng ta mục tiêu nếu đường dây liên lạc được bảo đảm an toàn. Nếu không, họ sẽ tự triển khai hành động".
Bức thư thứ hai cũng từ tác giả này nhấn mạnh: "Chúng tôi gửi đến bạn, Thánh thần bảo vệ bạn, bản đề xuất của chúng tôi về việc thành lập những phần tử kích động".
"Nhiệm vụ của họ sẽ chỉ là tiêu diệt những kẻ thù của Thánh Allah và lấy tiền của chúng, gửi về cho các bạn, nếu các bạn muốn", người viết khẳng định.
Những tài liệu khác được tìm thấy trong ổ cứng chỉ ra những sai lầm trong khâu quản lý ở các bộ phận khác nhau của IS, đồng thời gợi ý "giải pháp" cho vấn đề và đề xuất tăng cường vũ khí cũng như những phần tử đánh bom tự sát.
Vũ Hoàng (Theo AFP)