Chiều 5/5, sau hai giờ chất vấn các bị cáo và 40 phút tạm nghỉ hội ý, Chủ toạ Phan Huy Cương công bố quyết định trả hồ sơ để tiếp tục điều tra.
Vì thế phiên xét xử 17 cựu cán bộ thuộc ba ngân hàng trong vụ án lừa đảo 433 tỷ đồng dự định diễn ra 11 ngày đã phải tạm dừng sau 2 ngày. Trong lần xét xử gần nhất, 5/1, toà án cũng từng trả hồ sơ để điều tra bổ sung.
HĐXX nêu việc điều tra bổ sung lần này sẽ cần làm rõ, bị hại trong vụ án, ông Đặng Nghĩa Toàn, có hay không dấu hiệu đồng phạm lừa đảo với bị cáo chính Nguyễn Thị Hà Thành, và thực chất, quan hệ vay nợ của Thành và ông Toàn ra sao.
Hồ sơ vụ án cũng chưa làm rõ được tổng số tiền lãi ông Toàn nhận từ Thành và số tiền lãi Thành nhận từ các ngân hàng là bao nhiêu. "Số tiền Thành còn nợ ông Toàn có đúng là 122 tỷ đồng", toà án nêu.
Ngoài ra, hành vi của bị cáo Quản Trọng Đức, cựu giám đốc ngân hàng Việt Á, chi nhánh Hà Nội, cũng được HĐXX yêu cầu cơ quan điều tra làm rõ để chứng minh có hay không dấu hiệu đồng phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Hiện, ông Đức bị truy tố về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Trước đó, trong phiên xét hỏi chiều nay, bị cáo Thành cho rằng quan hệ với ông Toàn là vay nợ. Về hình thức, Thành và ông Toàn sẽ cùng gửi tiền ngân hàng qua hợp đồng tiền gửi đồng sở hữu. Hợp đồng lập hai bản, ngân hàng giữ một bản, còn một bản ông Toàn giữ.
Bị cáo nói sau đó sẽ mượn ông Toàn hợp đồng này để photo, từ đó làm hồ sơ chứng minh tài chính để vay tiền thực hiện các dự án. Thành sẽ trả ngay cho vợ chồng ông Toàn khoản lãi ngoài 4,2% một tháng, song vợ chồng ông Toàn hoàn toàn không biết Thành sẽ dùng sổ tiết kiệm này để làm gì sau đó.
Lời khai này mâu thuẫn với những điều Thành khai tại cơ quan điều tra rằng: "Toàn biết rõ tôi sẽ tìm cách để rút tiền trong sổ tiết kiệm này, Toàn chỉ không biết là tôi sẽ rút bằng cách nào".
Nghe HĐXX công bố lại lời khai này, Thành phủ nhận: "Không khai như thế. Giả dụ nếu có khai như thế thì bị cáo xin sửa lại lời khai lại như hôm nay vừa khai".
Một mâu thuẫn khác xuất hiện trong phần thẩm chiều nay là ông Toàn cho rằng mới nhận 4 tỷ đồng tiền lãi từ Thành và chưa nhận lại tiền gốc, trong khi Thành khẳng định đã trả được 35 tỷ đồng, song "không có giấy tờ bằng chứng".
Ông Toàn khẳng định không biết Thành sẽ cầm sổ tiết kiệm đi thế chấp, rút tiền, cũng không nhận thông báo gì từ ngân hàng. "Tại sao vay nợ thông thường không đưa tiền trực tiếp mà lại phải gửi vào ngân hàng sau đó cho mượn sổ, rồi nhận lãi từ Thành?", chủ toạ chất vấn.
Ông Toàn trả lời, do Thành xưng là cán bộ ngân hàng, nếu đưa sổ tiết kiệm, Thành sẽ giúp ông cải thiện lãi suất. "Hơn nữa tôi biết quy định ngân hàng rất chặt chẽ, muốn bất cứ làm thủ tục gì liên quan sổ tiết kiệm cũng cần chứng minh nhân dân, chữ ký và chính chủ đến làm thủ tục. Vì thế, tôi nghĩ cho Thành mượn sổ cũng không sao", ông Toàn nói.
Cáo trạng xác định, Thành kinh doanh thua lỗ, nợ khoảng 80 tỷ đồng. Từ năm 2016 đến 2018, Thành vay tiền với lãi suất cao, lấy tiền của người sau trả cho người trước.
Thời gian đầu, Thành trả nợ đúng hạn, tạo được lòng tin với người cho vay và cán bộ ngân hàng. Thành sau đó lấy tư cách cá nhân hoặc nhờ người khác đứng tên trên Hợp đồng tín dụng để vay các ngân hàng với số tiền lớn.
Từ tháng 6/2018 đến 11/2018, Thành mất khả năng thanh toán các khoản nợ, bị cáo buộc cùng một số người nhiều lần dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tiền của NCB, PVcomBank, VietABank và nhiều cá nhân.
Biết ông Đặng Nghĩa Toàn có tiền, Thành đề nghị vay bằng hình thức ông Toàn và vợ gửi tiền vào NCB hoặc PVcomBank rồi đưa sổ tiết kiệm cho Thành quản lý. Thành sẽ trả ngay cho vợ chồng ông Toàn khoản lãi ngoài là 4,2% một tháng và khi đến hạn sẽ trả sổ tiết kiệm cho ông Toàn để đến ngân hàng rút tiền gốc, còn lãi suất Thành được hưởng.
Có được sổ, Thành dùng thế chấp vay tiền tại NCB và PVcomBank. Đồng thời đề nghị Nguyễn Thanh Tùng, Giám đốc Công ty Jeongho Landmark, làm quyết định bổ nhiệm vợ chồng ông Toàn làm giám đốc công ty để đưa vào hồ sơ vay tiền.
Cáo trạng xác định từ tại NCB, Thành vay của ông Toàn 50 tỷ đồng, đề nghị ông gửi tiền tiết kiệm thành 5 sổ vào NCB rồi đưa sổ tiết kiệm cho Thành giữ.
Thành cùng Nguyễn Thanh Tùng sử dụng tư cách pháp nhân Công ty Jeongho Landmark, lập khống các Hợp đồng mua bán hàng hóa, sau đó cùng Tùng giả chữ ký vợ chồng ông Toàn trên các chứng từ và được NCB giải ngân 47,5 tỷ đồng.
Tại PVcomBank, Thành vay của ông Toàn 52 tỷ đồng bằng hình thức yêu cầu ông Toàn gửi tiền tiết kiệm vào ngân hàng. Sổ tiết kiệm Thành giữ. Thành sau đó cũng cùng Tùng lập khống các chứng từ, giả chữ ký, dấu vân tay của vợ chồng ông Toàn để chiếm đoạt của PVB 49,4 tỷ đồng.
Tại VietABank, Thành tìm những người có tiền để vay với lãi suất cao hoặc rủ hợp tác làm ăn. Do không có tài sản đảm bảo để đề nghị đưa tiền trực tiếp nên Thành gợi ý gửi tiền tiết kiệm vào VietABank. Từ đó, Thành tìm cách vay hoặc rút tiền từ ngân hàng để sử dụng.
Đồng thời, Thành tiếp cận Nguyễn Thị Thu Hương đề nghị sẽ đồng sở hữu gửi số lượng tiền tiết kiệm lớn và VietABank sau đó sẽ cầm cố chính sổ tiết kiệm đó khi cho vay.
Với thủ đoạn trên, Thành thực hiện 27 vụ lừa đảo, chiếm đoạt của VietABank 273,9 tỷ đồng, của bốn cá nhân khác 63 tỷ đồng. Tổng thiệt hại của vụ án được xác định hơn 433 tỷ đồng.
Thanh Lam