Nội dung trên được đề cập trong Kế hoạch xây dựng đề án đầu tư các huyện thành quận (hoặc thành phố thuộc TP HCM) giai đoạn 2021-2030, do UBND TP HCM vừa ban hành. Đề án được Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025, đề ra.
Huyện Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè, Củ Chi và Cần Giờ nằm ở các vị trí cửa ngõ thành phố, kết nối các tỉnh miền Đông và Tây Nam Bộ. Những năm qua, các địa phương này có tốc độ đô thị hoá nhanh, nhiều khu đô thị, hạ tầng, tuyến cao tốc đã và đang hình thành. Trình độ dân trí, lối sống đô thị ở 5 huyện này không khác nhiều các quận nội thành.
Dựa vào các thông số như dân số, diện tích, phát triển kinh tế - xã hội, hạ tầng đô thị..., Sở Nội vụ đánh giá Bình Chánh đạt 26/30 tiêu chí, Nhà Bè và Củ Chi đạt 23/30 tiêu chí, Hóc Môn 22/30 tiêu chí, Cần Giờ thấp nhất với 19/30 tiêu chí.
Trong đề án chung, TP HCM phân công từng sở, ngành thực hiện các đề án riêng gồm: kinh tế đô thị (Sở Kế hoạch và Đầu tư); văn hóa đô thị (Sở Văn hóa và Thể thao); hạ tầng đô thị (Sở Quy hoạch và Kiến trúc); con người đô thị (Viện Nghiên cứu phát triển) và quản lý nhà nước (Sở Nội vụ).
Chính quyền thành phố sẽ ưu tiên ngân sách để lập, điều chỉnh, bổ sung các quy hoạch: phân khu đô thị, phát triển hạ tầng, khu đô thị mới. Thành phố cũng tạo điều kiện huy động nguồn lực người dân, doanh nghiệp phát triển các khu đô thị, khu công nghiệp, khu du lịch, khu thương mại... Đất tại các đô thị mới sẽ được đấu giá để tạo vốn phát triển hạ tầng.
Theo Điều 6 Nghị định 62/2011, điều kiện để được lên quận thuộc thành phố trực thuộc Trung ương gồm: mật độ dân số đạt từ 10.000 người mỗi km2 trở lên; tỷ lệ lao động phi nông nghiệp đạt từ 90% trở lên so với tổng số lao động; tỷ trọng công nghiệp, thương mại, dịch vụ, du lịch trong cơ cấu kinh tế đạt từ 90% trở lên; hạ tầng đô thị đồng bộ và hoàn chỉnh...
Theo Nghị quyết 1211 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, để thành lập quận, UBND cấp tỉnh sẽ xây dựng đề án báo cáo Chính phủ. Sau đó, Bộ Nội vụ trình Thủ tướng quyết định thành lập Hội đồng thẩm định đề án thành lập quận; chủ trì, phối hợp các bộ, ngành thẩm định đề án thành lập quận... Cuối cùng, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định.
Hữu Công