Bộ Thương mại Mỹ (DOC) vừa ra quyết định tăng biên độ thuế chống bán phá giá đối với sản phẩm cá basa filê đông lạnh đến từ VN, bất chấp dư luận trong nước đang lên tiếng phản đối vụ kiện này. Trong số các công ty thủy sản VN bị đề xuất áp thuế, Agifish chịu mức tăng lớn nhất, từ 44,76% lên 47,05%.
Dưới nhan đề "Vũng nước đọng trong tự do thương mại", bài báo của Paul Blustein đăng trên Washington Post hôm 13/7 đã chỉ ra mặt trái của Luật Chống phá giá và những thủ thuật bảo hộ của chính quyền Bush. Đây là một trong nhiều tiếng nói ủng hộ cá basa Việt Nam của dư luận Mỹ.
Đại diện gần 200 doanh nghiệp của đất nước hoa anh đào, gồm các công ty thương mại, chế biến thực phẩm, siêu thị, trung tâm buôn bán, nhà hàng, khách sạn, cùng hơn 10 công ty thủy hải sản hàng đầu VN đã tham dự cuộc hội thảo chuyên đề về cá basa và thủy hải sản, do thương vụ VN tại Tokyo tổ chức tối 17/7.
Sáng nay, luật sư White & Cases Lê Công Định cho VnExpress biết, Ủy ban Hiệp thương Quốc tế Mỹ (USITC) sẽ tiến hành bỏ phiếu và ra phán quyết về vụ kiện vào 14h thứ tư tuần sau (giờ Washington), chậm 5 ngày so với lịch trình dự kiến. Kết quả bỏ phiếu sẽ được công bố chính thức vào 30/7.
Theo Thứ trưởng Thủy sản Nguyễn Thị Hồng Minh, ký hợp đồng bao tiêu với từng hộ sản xuất là biện pháp chủ đạo để bình ổn thị trường cá tra, basa, nhất là trong giai đoạn cả ngư dân cũng như doanh nghiệp vẫn chưa hết lo lắng vì phán quyết hôm 17/6 của Bộ Thương mại Mỹ.
So với cuối tháng 7, hiện giá cá tra và basa đã giảm khá mạnh. Cụ thể, giá cá tra nuôi bè đã xuống dưới mức sàn là 9.000đồng/kg, giảm từ 500 đồng đến 800 đồng/kg; cá basa loại 1,5 kg/con chỉ còn khoảng 9.000 đồng/kg.
Trong tuần cuối tháng 6 ở Đồng Tháp, giá mỗi cân cá tra thương phẩm (loại 1,2 kg/con, nuôi ao) chỉ còn 6.800-7.000 đồng. Riêng cá tra nuôi bè rớt xuống dưới mức sàn 9.000 đồng/kg, giảm 500-800 đồng/kg so với tháng trước.
Tổng giám đốc Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu thủy sản An Giang (Agifish) Ngô Phước Hậu đã khẳng định như vậy trước những tin đồn liên quan tới vụ kiện bán phá giá cá tra, basa tại Mỹ, mà theo đó công ty sẽ phải chịu thuế hồi tố lên tới 4,5 triệu USD.
Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết các doanh nghiệp thành viên đang tìm hướng tiêu thụ mới cho mặt hàng này, trong đó chú trọng thị trường châu Âu. Theo thống kê, lượng cá tra, basa xuất vào EU 5 tháng đầu năm đã tăng gấp đôi so với năm ngoái, đạt doanh thu 100 triệu USD.
Chiều nay, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) tiếp tục công bố tài liệu liên quan tới vụ kiện cá basa, trong đó khẳng định Bộ Thương mại Mỹ (DOC) vi phạm các cam kết tại quyết định sơ bộ và đưa ra các kết luận phi lý trong phán quyết hôm 17/6.
Theo bà Đinh Thị Mỹ Loan, tham tán thương mại tại Australia, những lợi thế giúp cá tra, basa Việt Nam có thể thâm nhập thị trường này là tiềm năng tiêu thụ rất lớn, thuế suất với hàng thủy hải sản nhập khẩu chỉ bằng không.
Theo GS kinh tế James Riedel thuộc Đại học John Hopskin, việc Mỹ áp dụng các biện pháp hạn chế thương mại như hạn ngạch dệt may hoặc kết luận VN bán phá giá cá basa, không đồng nghĩa với việc tiếp cận thị trường lớn nhất thế giới này của các doanh nghiệp VN thời gian tới gặp khó.
"Chúng ta đã bị xử ép từ giai đoạn bị buộc không dùng từ 'catfish', vì sợ dân Mỹ vào siêu thị chỉ chọn mua 'catfish cá basa' VN thay vì mua 'catfish cá nheo Mỹ', cho đến thủ thuật buộc tội bán phá giá để đánh thuế...", tiến sỹ nông học Võ Tòng Xuân đã mở đầu bài viết của mình như vậy, nhân kết luận hôm 17/6 của DOC.
Trả lời báo chí trong cuộc họp thường kỳ chiều qua, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Phan Thúy Thanh tuyên bố, quyết định của Bộ Thương mại Mỹ (DOC) không công bằng, không khách quan, không phản ánh đúng thực tế tình hình nuôi, chế biến và xuất khẩu sản phẩm cá tra, basa của các doanh nghiệp Việt Nam.
Bộ Thương mại, Bộ Thủy sản, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (VASEP) đều bất bình trước kết luận của Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đưa ra hôm 17/6 về việc VN bán phá giá cá tra, basa. Đại diện quyền lợi cho các doanh nghiệp và ngư dân, VASEP khẳng định sẽ tiếp tục theo đuổi vụ kiện.
Đêm qua, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) vẫn tuyên bố VN bán phá giá cá tra, basa và dự định áp thuế trong khoảng 36,84-63,88%, thay vì 31,45-63,88% như trước đây. Trao đổi với VnExpress, luật sư White & Case Lê Công Định cho rằng, kết luận của DOC hết sức phi lý và thể hiện rõ tinh thần bảo hộ mậu dịch.
Theo nguồn tin riêng của VnExpress, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) vừa quyết định lùi việc thông báo kết quả vụ kiện đến 10h tối nay (giờ Hà Nội), thay vì 12h đêm qua. Trong khi đó, phiên điều trần của Ủy ban Hiệp thương quốc tế Mỹ (USITC) vẫn diễn ra đúng dự kiến, vào khoảng 9h30 tối nay.
Ngày mai, đại diện Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) sẽ lên đường sang Washington dự phiên điều trần cuối cùng trước Ủy ban Hiệp thương quốc tế Mỹ (USITC), cơ quan trọng tài của vụ kiện. Theo lịch trình dự kiến, phiên làm việc bắt đầu từ 10h sáng 17/6 và kết thúc khoảng 2h chiều cùng ngày.
Mỗi năm ông Nguyễn Văn Thọ (Châu Đốc, An Giang) sản xuất 5.000 tấn cá basa. Ông đã trở thành tỷ phú, lên ngôi “vua cá basa” nhưng ông vẫn còn ước mơ có một nhà máy chế biến thủy sản đông lạnh...
Chiều qua, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản VN (VASEP) đã ra mắt tài liệu nói trên nhằm giúp công luận hiểu rõ hơn về vụ tranh chấp thương mại cũng như phương pháp tính giá thành sản phẩm cá tra, basa philê đông lạnh. Theo dự kiến, vào 16/6 tới, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) sẽ ra phán quyết cuối cùng về vụ kiện này.