Hiện doanh nghiệp rất khó mua hàng, giá gạo trong nước cao hơn cả giá xuất khẩu, nhiều hợp đồng đã ký mà không thực hiện được. Đây là một loạt những vấn đề nóng bỏng đã được các doanh nghiệp đặt ra trong buổi gặp gỡ với Thứ trưởng NN&PTNT Cao Đức Phát hôm qua tại TP HCM.
Trong tuần đầu tháng 5, giá lúa đông xuân tại các tỉnh ĐBSCL tăng 50-100 đồng/kg, gạo nguyên liệu và thành phẩm tăng 150-250 đồng/kg so với cuối tháng 4.
Trước tình hình thị trường xuất khẩu gạo đang diễn biến phức tạp, Bộ Thương mại đã đề nghị Chính phủ giảm chỉ tiêu xuất khẩu gạo năm nay xuống còn 3 triệu tấn (chỉ tiêu ban đầu là 4 triệu tấn). Theo các chuyên gia về quản lý nhà nước, đây là một biện pháp linh hoạt nhằm bớt "độ căng" trong xuất khẩu gạo.
Giá lúa hiện ở mức 1.700 đồng/kg, tăng gần 200 đồng/kg so với hồi đầu tháng 4. Trước tình hình này, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu gạo đã kiến nghị Nhà nước có những thay đổi chính sách kịp thời.
Gạo 25% tấm của Thái Lan hiện được bán 183 USD/tấn (hơn 28 USD); gạo 5% tấm cũng tăng lên 195 USD/tấn (hơn 32 USD) so với cùng kỳ năm ngoái.
Lượng gạo xuất khẩu của cả nước đến nay mới đạt 420.000 tấn, bằng 50% so cùng kỳ năm ngoái. Trong khi các doanh nghiệp không dám ký hợp đồng xuất khẩu, thì nhà nông vẫn giữ giá lúa trung bình 1.600 đồng/kg.
Một quan chức Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn đã nhận xét như vậy trước cảnh đìu hiu trong xuất khẩu gạo hiện nay. Một doanh nghiệp trong ngành cũng chua chát cho rằng kiểu kinh doanh "ăn xổi ở thì" đã hết thời.
Hiệp hội Lương thực Việt Nam hôm qua cho biết, tốc độ xuất khẩu gạo đang chững lại, trung bình chỉ đạt 200 nghìn tấn/tháng, so với 500-800 nghìn tấn/tháng cùng kỳ những năm trước. Trong khi đó, do giá lúa đứng ở mức cao, các doanh nghiệp không dám mua lúa của nông dân mà cũng chưa tìm thêm được hợp đồng xuất khẩu gạo.
Các chuyên gia thương mại dự báo, năm nay, Trung Quốc sẽ phải nhập khẩu khoảng 2,6 triệu tấn gạo, tăng 10 lần so với năm 2001. Thương vụ Việt Nam tại Trung Quốc cũng nhận định, các nhà nhập khẩu nước này sẽ ưu tiên gạo Việt Nam vì chi phí và điều kiện vận chuyển thuận lợi, chất lượng và giá cả phù hợp với nhu cầu của người tiêu dùng.