 |
|
Bà Arroyo trao cho Giáo hoàng Benedict XVI tài liệu về đạo luật bãi bỏ án tử hình tại Philippines trong cuộc gặp chính thức tại Vatican ngày 26/6. Ảnh: Reuters |
Khi Tổng thống Gloria Macapagal Arroyo của Philippines gặp Giáo hoàng Benedict XVI tại Vatican vào ngày 26/6, bà đã trao cho ông cái mà trước đó bà gọi là "món quà cuộc sống": đạo luật bãi bỏ án tử hình tại Philippines.
Thế nhưng, không phải tất cả người dân Philippines đều khen ngợi hành động của nhà lãnh đạo đất nước có nhiều người theo đạo Cơ đốc nhất châu Á. Họ coi đó là một "thủ thuật" để lấy lòng Toà thánh và cũng là để trả ơn Vatican đã không ủng hộ những nỗ lực hất bà ra khỏi chiếc ghế tổng thống trong năm ngoái.
Đúng một năm sau khi bị luận tội tại quốc hội, Arroyo vẫn bị ám ảnh bởi nhiều vấn đề. Các chính sách của bà thường xuyên bị nghi ngờ, còn phe đối lập luôn nhìn thấy chủ nghĩa cơ hội và thói đạo đức giả trong những việc làm của tổng thống. Những chính sách và việc làm của nữ chính trị gia này dàn trải trên nhiều lĩnh vực, từ huỷ bỏ án tử hình cho đến truy kích lực lượng nổi dậy cánh tả.
Trong năm ngoái, bên cạnh việc bị luận tội, Arroyo còn phải đối mặt với những cuộc biểu tình xảy ra hầu như hàng ngày và lời kêu gọi nhân dân nổi dậy từ phe đối lập. Ngày 26/2, lực lượng chống đối bà - gồm nhiều chính trị gia, nhóm cánh tả, học giả và cựu quan chức trong nội các - đã đệ đơn khiếu nại đòi luận tội tổng thống lên quốc hội.
Lần này, lá đơn cáo buộc bà sử dụng nhân lực và các nguồn lực của quân đội để gian lận trong cuộc bầu cử 2004. Ngoài ra, họ còn tố cáo tổng thống dùng tiền từ các sòng bạc bất hợp pháp và cố tổng thống Ferdinand Marcos để tài trợ cho chiến dịch tranh cử của mình. Bà còn bị cáo buộc bưng bít những vụ sát hại các nhà hoạt động chính trị và nhà báo, và lợi dụng Hiến pháp để đàn áp những người chống đối.
Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng Arroyo, một nhà kinh tế tốt nghiệp tại Mỹ và con gái của một cựu tổng thống, sẽ dễ dàng đánh bật lá đơn khiếu nại này - không chỉ bởi đảng của bà đang kiểm soát quốc hội, mà còn bởi tình hình chính trị hiện nay đã lắng dịu hơn nhiều, nền kinh tế đang vận hành tốt và tổng thống cũng đang thể hiện "một sức mạnh lạ thường".
"Người dân nhìn nhận rằng, Arroyo là một người lạ thường với một sức mạnh lạ thường", Clarita Carlos, một chuyên gia về chính trị tại Đại học Philippines, nhận xét.
"Bà ấy là một con người rất nỗ lực". "Bà ấy là một chính trị gia khôn khéo", Peter Wallace, chuyên gia tư vấn tài chính người Australia tại Manila, phát biểu. "Điều kỳ lạ là, chỉ cần dựa vào kinh nghiệm của bản thân, Arroyo có thể giành chiến thắng trong tình hình hiện nay".
Kể từ khi việc vận động luận tội bà của phe đối lập thất bại hồi năm ngoái, Arroyo đã làm việc hết mình để đưa nền kinh tế quay trở lại mức phát triển ổn định, nhưng lại thường xuyên đưa ra những quyết định khiến bà phải trả giá đắt về mặt chính trị. Chẳng hạn, Arroyo tăng thuế đối với rượu và thuốc lá - hai mặt hàng mà đa số người nghèo Philippines tiêu thụ. Để chiều lòng các công ty khoáng sản, bà đã phớt lờ những lời kêu gọi hạn chế khai thác khoáng sản của các nhà hoạt động xã hội.
Nhưng người dân cũng cảm nhận được những thành quả mà Arroyo đạt được. Tình trạng thất nghiệp giảm mạnh và đồng peso vẫn tương đối ổn định. Trong bối cảnh người Philippines lo ngại tác động xấu của việc giá dầu mỏ tăng cao, chính phủ tìm cách làm giảm sự lo lắng của họ bằng cách yêu cầu các công ty dầu mỏ tăng sản lượng để có thể duy trì giá xăng ở mức thấp.
Giới phân tích nhất trí rằng nền kinh tế đang hoạt động tốt hơn dưới thời Arroyo so với thời gian người tiền nhiệm của bà, Joseph Estrada, cầm quyền. "Về mặt tài khoá, bà ấy làm rất tốt", Wallace nhận xét. Tuy nhiên, Arroyo vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết. Thứ nhất là cơ cấu công nghiệp chưa cân đối, thể hiện ở chỗ 8 ngành công nghiệp chiếm tới 80% tổng sản phẩm quốc nội của Philippines. Thứ hai, đầu tư nước ngoài vẫn ở mức thấp. Thứ ba, hệ thống giáo dục cần được cải thiện triệt để.
Ngay cả các đối thủ chính trị của Arroyo cũng phải thừa nhận rằng nhiều thứ đã thay đổi từ năm ngoái đến nay. "Bây giờ vị trí của bà ấy đã vững chắc hơn", Neric Acosta, một nghị sĩ thuộc phe đối lập, phát biểu. "Chính trường khá yên ả trong giai đoạn hiện nay".
Một trong những nhân tố khiến cho chính trường êm ả, theo Carlos, là do các lực lượng chống Arroyo không có tính thống nhất.
"Cùng chung mục tiêu là lật đổ Arroyo, song chiến lược của các nhóm trong phe đối lập là khác nhau", Carlos nói. Hôm thứ hai vừa rồi, Imee Marcos, một nghị sĩ và là con gái của nhà độc tài Ferdinand Marcos, đã phàn nàn rằng "phe đối lập chẳng có một chiến lược chung để theo đuổi đơn yêu cầu luận tội. Dường như mỗi người nói một kiểu khác nhau về cùng một mục tiêu".
"Nỗ lực luận tội mới sẽ không cải thiện được tình hình. "Nó chỉ làm mọi người phân tán sự chú ý khỏi những việc cầm làm", Wallace nhận xét. "Đất nước này đang bị 'bắt cóc' bởi tình hình chính trị hiện nay".
Đồng minh của Arroyo trong quốc hội cho rằng tổng thống khó có thể bị luận tội do phe đối lập không thể vận động đủ số nghị sĩ ký vào đơn đề nghị theo quy định trong Hiến pháp, bởi phe ủng hộ bà đang chiếm đa số trong cơ quan lập pháp.
"Người dân quan tâm đến việc làm và cơ hội kinh doanh, chứ không phải là những yêu cầu của phe đối lập", Edwin Uy, một nghị sĩ, nhận định.
Việt Linh (theo IHT)