'Tổng thầu đường sắt Cát Linh - Hà Đông thiếu kinh nghiệm vận hành'

Đăng đàn sáng 5/6, Bộ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể nhận được nhiều chất vấn liên quan đến việc chậm tiến độ, đội vốn của dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông.

Theo ông Thể, dự án này thực hiện theo hiệp định vay vốn giữa Việt Nam và Trung Quốc, trong đó tổng thầu do Trung Quốc chỉ định.

Quá trình triển khai dự án, tổng thầu xây dựng đường sắt tốt, nhưng vận hành đường sắt thì thiếu kinh nghiệm, vì thi công và vận hành tàu đường sắt đô thị là hai việc khác nhau. Bộ Giao thông Vận tải đã làm việc với các đơn vị liên quan của Trung Quốc nhiều lần để cải thiện tình hình, cố gắng đưa dự án sớm đi vào vận hành.

Hiện dự án đã hoàn thành 99% khối lượng xây lắp, còn 1% là một số hạng mục nhỏ và tổng thầu đang triển khai công tác chứng minh an toàn hệ thống.

"Bộ Giao thông Vận tải đã thuê một số tư vấn nước ngoài, trong đó tư vấn Pháp đứng đầu để đánh giá an toàn hệ thống. Nếu tổng thầu cung cấp thông tin không chuẩn thì tư vấn sẽ không thông qua phương án an toàn hệ thống", ông Thể nói.

Lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải khẳng định đang cùng tổng thầu, đơn vị liên quan cố gắng kết thúc 1% phần việc còn lại của dự án, trong đó có việc chứng nhận tất cả thiết bị đảm bảo an toàn hệ thống; khi đó mới có thể vận hành thương mại tuyến đường sắt này.

Ông Nguyễn Hữu Cầu - Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An chất vấn "trách nhiệm của các cá nhân trong việc để xảy ra tình trạng dự án giao thông chậm tiến độ, đội vốn hàng nghìn tỷ đồng?".

Bộ trưởng Giao thông Vận tải nói, việc dự án chậm tiến độ có nguyên nhân khách quan như giải phóng mặt bằng, bố trí vốn không kịp thời...; còn trách nhiệm chủ quan thuộc về chủ đầu tư, ban quản lý dự án và đều được xử lý nghiêm, kể cả chuyển hồ sơ sang cơ quan công an.

Nhiều công trình đội vốn rơi vào dự án đường sắt đô thị do đây là công nghệ mới, được phê duyệt trước năm 2008; trong khi thời điểm này diễn ra khủng hoảng nghiêm trọng, năm 2009 trượt giá gần 20%, từ 2009 đến 2013 trượt giá 49%... Trước sự quan tâm của dư luận, cơ quan chức năng sẽ vào cuộc kiểm tra tất cả dự án đội vốn; cá nhân, tổ chức nào vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.

"Ở góc độ Bộ Giao thông Vận tải, chúng tôi điều chuyển một số giám đốc ban quản lý dự án; kiểm điểm cuối năm, xếp loại một số ban quản lý chỉ đánh giá hoàn thành nhiệm vụ dù được đề nghị hoàn thành tốt", ông Thể nói.

Giơ biển tranh luận, ông Nguyễn Hữu Cầu cho rằng, câu trả lời của Bộ trưởng Thể "còn tránh né". Theo ông, ngoài 5 dự án đường sắt đô thị đội vốn lớn, thì đường ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh đã 6 lần điều chỉnh, tăng vốn đầu tư lên hơn 3.950 tỷ đồng; dự án hệ thống thuỷ lợi Tân Mỹ (Ninh Thuận) tăng hơn 2.680 tỷ đồng; dự án tỉnh lộ Lộ Tẻ - Rạch Sỏi tăng 147 tỷ đồng... "Các dự án này được nêu rất rõ trong báo cáo của Kiểm toán Nhà nước, Bộ trưởng nên kiểm tra lại", ông nói và đề nghị, phải truy trách nhiệm tới cùng cá nhân để xảy ra thất thoát.

Cung cấp thêm thông tin, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, trong số 3 dự án ông Cầu vừa nêu thì có 2 dự án do địa phương quản lý. Ông nhấn mạnh, "căn cứ vào kết quả Kiểm toán Nhà nước, các đơn vị liên quan rà soát, xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân có vi phạm vì lý do chủ quan".

Phiên chất vấn Bộ trưởng Giao thông Vận tải tiếp tục trong chiều nay.

Hoàng Thuỳ - Hoài Thu

• Đường sắt Cát Linh - Hà Đông nguy cơ tiếp tục chậm tiến độ