Phản ánh với VnExpress.net, anh Lê cho biết, anh đầu tư vàng tài khoản tại sàn vàng "chui" IFX (tiền thân là Công ty cổ phần tư vấn đầu tư và phát triển châu Á ADIG tại TP HCM). Anh được chủ sàn ký kết thông qua bản hợp đồng giao dịch vàng vật chất. Đơn vị mua bán là vàng miếng SJC 99,99%. Khối lượng mua/bán tối đa cho mỗi lần giao dịch là 1.000 lượng, tối thiểu là một chỉ (0,1 lượng).
Phần mềm giao dịch trực tuyến Meta trader 4. |
Tuy nhiên, trên thực tế, anh Lê cho biết đây thực chất là giao dịch vàng tài khoản thông qua dịch vụ trực tuyến platform Meta trader 4 (MT4). Tỷ lệ đòn bẩy 1:100. Tiền đặt cọc mở tài khoản ban đầu tối thiểu 200 đôla. Một lot tương đương với 100 ounce, mỗi lần đặt lệnh thấp nhất là 1 ounce, tức 0,01 lot, còn tối đa là 10.000 ounce, tức 100 lot. Trong đó, phí giao dịch mà khách chơi phải đóng cho chủ sàn là 35 USD một lot, nhưng nếu vào đợt khuyến mại thì thậm chí không phải đóng phí.
Theo anh Lê, từ khi tham gia chơi, 10 lần đánh hết 8 lần thua. Nhưng hôm 27/12/2011, anh may mắn thắng hơn 33.000 USD và làm lệnh chuyển 21.000 USD vào tài khoản ngân hàng Đông Á. Tuy nhiên, Công ty IFX đã xóa toàn bộ lịch sử giao dịch đánh thắng này và không cho anh chuyển số tiền trên.
Quá bức xúc, anh khiếu kiện, IFX cho biết do trong thời gian nghỉ lễ Noel, các trung tâm tài chính vì đặt trên các múi giờ khác nhau nên data feeder chạy bị lỗi. Tất cả hệ thống giao dịch metatrader 4 đã bị lỗi này ở các cặp tiền ngoại lai xxxSGD, xxxHKD. Vì thế, các giao dịch trong thời gian trên đều bị lỗi và khi hệ thống restart lại các giao dịch này sẽ tự động mất đi.
Với cách giải thích trên, anh Lê không đồng ý và cho rằng, giao dịch vào hôm thứ hai, ngày 26/12/2011 là ngày bình thường và hợp lệ (chứ không phải ngày nghỉ như giải thích của công ty IFX).
Trước thắc mắc này của anh, IFX cho biết đã liên hệ với Metaquotes (là công ty sản xuất hệ thống giao dịch metatrader 4), họ cũng đã cảnh báo về hệ thống metatrader 4 với thiết bị đầu cuối là không thể hoàn hảo và khẳng định lỗi hệ thống này hoàn toàn không phải do chủ ý. Sau đó, IFX cho biết chỉ chấp nhận phục hồi lại số tiền khách hàng đã ký quỹ từ khi bắt đầu mở tài khoản đến nay chứ không thể giải quyết toàn bộ số tiền đánh thắng hơn 33.000 USD.
Trao đổi với VnExpress.net, ông Bùi Thanh Danh, đại diện của IFX thừa nhận có xảy ra sự việc nêu trên.
Không chỉ anh Lê, nhiều nhà đầu tư khác cũng rơi vào tình cảnh tương tự khi lao vào chơi trên các sàn vàng chui như Logistic Kiên Long, Thiên Việt, Hồng Hối... Và đây chỉ là một trong rất nhiều rủi ro mà những người chơi đang phải hứng chịu khi tham gia trên các sàn vàng chui hiện nay.
Theo Luật sư Võ Quang Vũ, Công ty luật Tân Á, sau thời hạn đóng cửa sàn vàng kết thúc, công ty nào vẫn tiếp tục kinh doanh mà không được cấp phép thì đều là chui. Nếu họ bị cơ quan nhà nước phát hiện thì sẽ bị xử lý theo pháp luật. Khi đó, nhà đầu tư tham gia cũng bị ảnh hưởng quyền lợi.
Trường hợp xảy ra tranh chấp, chủ yếu là giải quyết dựa trên sự thỏa thuận của hai bên. Trường hợp nếu họ kiện ra tòa thì giao dịch giữa người chơi và chủ sàn là bất hợp pháp nên được coi không phát sinh. Khi đó, người chơi cũng chỉ có thể được bồi hoàn lại số tiền gốc đã đóng vào. Tất cả các loại tiền phát sinh đều không được tính.
Hiện nay, sau khi lệnh cấm các hoạt động sàn giao dịch vàng có hiệu lực từ tháng 3/2010, hoạt động tại các sàn giao dịch chui lại diễn ra rầm rộ hơn trước. Theo giới chuyên chơi vàng, TP HCM hiện nay có hàng chục công ty đang tham gia thị trường ngầm này.
Tuy nhiên, hầu như chẳng có nhà đầu tư vàng nào đến sàn (vì không còn sàn vàng nào được phép hoạt động), các công ty cũng không lập sàn vàng công khai mà chỉ mở một văn phòng nhỏ. Công việc của nhà đầu tư chủ yếu là tải phần mềm MT4 về máy tính của mình và tiến hành giao dịch trên mạng; để duy trì trạng thái hoạt động của tài khoản vàng, nhà đầu tư chỉ cần nộp tiền vào tài khoản ngân hàng của công ty.
Theo một nhân viên môi giới nhiều năm trong ngành này, người chơi lỗ nhiều hơn lãi không phải chuyện lạ. Anh này còn khẳng định, chỉ có 10% số lượng người chơi là có lãi, còn lại đều thua. Bởi lẽ, việc dùng đòn bẩy tài chính là con dao hai lưỡi. Có ngày giá vàng biến động 1-2%, nhiều tài khoản cháy lúc nào không hay biết. Không chỉ thế, nhiều chủ sàn còn dùng các biện pháp kỹ thuật để can thiệp vào giao dịch, gây thiệt hại cho người chơi...
Thế nhưng, nhiều người vẫn lao vào sàn vàng chui. Bởi lẽ, trong bối cảnh mua bán vàng vật chất thì cần số tiền lớn, chứng khoán èo uột... còn thử vận may, chơi vàng tài khoản với đòn bẩy tài chính lớn (1:100 hoặc thậm chí 1:200) sẽ có cơ hội mới dù sự chọn lựa này đầy rủi ro. Giao dịch trên các sàn vàng chui, nhà đầu tư có bị xử ép cũng phải chịu, kiện cũng không ai giải quyết vì hoạt động này vốn không hợp pháp nên không có hành lang pháp lý bảo vệ nhà đầu tư.
Trao đổi với VnExpress.net, một lãnh đạo của Sở kế hoạch và đầu tư TP HCM cho biết, kể từ khi sàn vàng chấm dứt hoạt động, Sở chưa cấp bất kỳ giấy phép nào cho doanh nghiệp kinh doanh vàng và tiền tệ trên mạng internet. "Để hoạt động loại hình trên cần phải có giấy phép của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam", vị này nói thêm.
Ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước, chi nhánh TP HCM cho biết, cơ quan này vẫn đang phối hợp với bên công an tiến hành thanh kiểm tra các hoạt động sàn chui, mở tài khoản kinh doanh vàng ở nước ngoài... Nếu phát hiện ra trường hợp nào vi phạm thì sẽ bị xử lý theo Nghị định 95 của Chính phủ, mức phạt cao nhất lên đến 500 triệu đồng và các biện pháp chế tài khác.
Chuyên gia cao cấp Lê Đăng Doanh cho rằng, để quản lý thị trường vàng tốt hơn, nên cho lập sàn vàng. Theo đó, thành viên tham gia sở giao dịch vàng là các công ty, các ngân hàng và cho ký quỹ với tỷ lệ cao để tránh rủi ro. Rút kinh nghiệm sàn vàng trước đây, sở giao dịch vàng cần có quy chế quản lý và được pháp luật hóa rõ ràng. Hơn nữa, việc này cũng sẽ hạn chế được sự bùng nổ của các sàn vàng chui.
Lệ Chi