Với quyết định mới của Ngân hàng Nhà nước, lãi suất cho vay của các ngân hàng thương mại sẽ không vượt quá 19,5%. Theo quy định, lãi suất cho vay tối đa bằng 150% lãi suất cơ bản.
Mức cắt giảm một điểm phần trăm (1%) cũng áp dụng với các loại lãi suất khác như lãi suất tái cấp vốn, tái chiết khấu cho các ngân hàng thương mại và lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng, lần lượt xuống còn 14%, 12% và 14%.
Không những giảm chi phí vay vốn, tái cấp vốn cho các ngân hàng thương mại, Ngân hàng Nhà nước còn hỗ trợ thanh khoản bằng cách tăng gấp đôi lãi suất tiền gửi dự trữ bắt buộc. Từ ngày mai, các ngân hàng thương mại sẽ hưởng lãi suất 10% cho số tiền gửi dự trữ bắt buộc, thay vì mức cũ 5%. Đây là lần thứ ba trong vòng hai tháng, Ngân hàng Nhà nước tăng lãi suất đối với khoản tiền gửi này của các ngân hàng thương mại. Trước tháng 9, các ngân hàng chỉ được hưởng lãi suất 1,2% một năm. Theo quy định, sau khi huy động từ dân cư và doanh nghiệp, các ngân hàng phải trích 11% để dự trữ bắt buộc (đối với các kỳ hạn dưới 12 tháng).
Cũng trong chiều nay, Ngân hàng Nhà nước quyết định thanh toán trước hạn tín - phiếu bắt buộc. Trước đó, ngày 17/3, để kiểm soát lạm phát, hạn chế tiền ra lưu thông, Ngân hàng Nhà nước đã phát hành 20.300 tỷ đồng tín phiếu dưới hình thức bắt buộc. 41 ngân hàng thuộc diện phải mua, nếu có nhu cầu rút trước hạn, sẽ được thanh toán kể từ ngày mai.
Quyết định của Ngân hàng Nhà nước được xem như một động thái nới lỏng dần chính sách tiền tệ, sau nhiều tháng thắt chặt để kiểm soát lạm phát. Đây là lần đầu tiên trong hơn 4 năm qua, lãi suất cơ bản bằng đồng Việt Nam được điều chỉnh theo xu hướng giảm. Từ 1/3/2004 đến nay, Ngân hàng Nhà nước chỉ điều chỉnh lãi suất 5 lần, tất cả đều là tăng. 3 lần tăng gần nhất dồn dập diễn ra trong 6 tháng trở lại đây, đưa lãi suất cơ bản từ mức 8,25% lên 8,5% rồi 12% và 14%.
Ngân hàng Nhà nước cho biết các biện pháp nói trên được đưa ra nhằm thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về kiềm chế lạm phát, chủ động hạn chế tác động tiêu cực của khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tăng trưởng hợp lý, bền vững. Với quyết định của Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng có điều kiện giảm lãi suất cho vay, thúc đẩy đầu tư, sản xuất, kinh doanh.
Quyết định giảm lãi suất cơ bản của Ngân hàng Nhà nước không chỉ "hợp thức hóa" mà còn là sự phản ánh xu hướng thực tế giảm lãi suất của thị trường. Biểu lãi suất của các ngân hàng thương mại đang thay đổi hằng tuần, thậm chí hàng ngày. Mặt bằng lãi tiết kiệm đã xuống dưới ngưỡng 16%, thấp đáng kể so với đỉnh cao 19,2% hồi tháng 6.
Để tối đa hóa lợi nhuận, cuộc đua giảm lãi suất của các ngân hàng được dự báo sẽ tiếp tục diễn ra, ít nhất là trong một hai tháng tới, khi mà đầu ra bị khống chế ở mức 19,5%. Không ít người dự báo lãi suất huy động trong thời gian tới nhiều khả năng sẽ giảm xuống mức 14%-15% một năm.
Phó tổng giám đốc một ngân hàng thương mại TP HCM cho rằng hạ lãi suất cơ bản là tín hiệu tốt để các ngân hàng giảm lãi suất đầu vào. Tuy nhiên, cũng giống như khi đua tăng lãi suất, các nhà băng hiện đang "ngó nghiêng" thăm dò động thái các ngân hàng bạn, hết sức thận trọng vì nếu thực hiện giảm nhanh, giảm mạnh lãi suất huy động ngân hàng sẽ gặp khó trong huy động vốn.
Tần Vy - Song Linh