![]() |
Một sòng bạc ở Macau - Thành phố của những Giấc mơ, trước giờ mở cửa. Ảnh: AFP |
Không một ai có thể trở thành lựa chọn hoàn hảo nhất cho danh tiếng của Đặc khu hành chính Macau hơn Stanley Ho, một đại gia ngoài 90 tuổi. Hình ảnh Ho trong mắt cư dân của thành phố này là một người đàn ông cao lớn, lịch lãm, một tay chơi đa tình từng hẹn hò với rất nhiều ngôi sao, vũ công, đồng thời là người đã đi vòng quanh Hong Kong trên chiếc Rolls-Royce có tấm biển đăng ký mang dòng chữ "HK-1".
Sau khi cha ông bị khánh kiệt bởi những vụ đầu tư trên sàn chứng khoán, Ho khởi nghiệp bằng một doanh nghiệp kinh doanh ở Macau, cùng thời điểm nổ ra Thế chiến thứ hai. "Khi chiến tranh kết thúc, tôi đã kiếm được hơn một triệu USD, gấp 100 lần số vốn đầu tư ban đầu", ông nói. Trên đà chiến thắng, Ho tiếp tục mở rộng việc kinh doanh bằng việc đầu tư cho lĩnh vực hàng không, bất động sản và hàng hải. Tới năm 1962, Ho và cộng sự bắt đầu tấn công vào thị trường sòng bạc đầy hấp dẫn tại Macau, kéo dài sự độc quyền trong lĩnh vực này suốt 40 năm và đưa ông trở thành một trong những người giàu nhất châu Á.
Ông cũng rất nổi tiếng khi từng gặp gỡ và kết thân với rất nhiều vị chính khách đình đám. Ho đã đua ngựa với Đức vua Shah của Iran, du thuyền với Tổng thống Philippin Ferdinand Marcos và đánh bài với Chủ tịch Triều Tiên King Jong Il. Thậm chí ngay cả với tình báo Mỹ, thì việc tìm hiểu cuộc sống và các mối quan hệ của Ho là một điều vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, một chi tiết quan trọng về Ho cuối cùng đã được Dan Grove, một cựu điệp viên FBI tại Hong Kong, nắm bắt: "Không một ai thắng ông ta".
Trong nhiều năm, chính phủ các nước nghi ngờ Ho có mối quan hệ chặt chẽ với những tổ chức tội phạm ở Trung Quốc. Giới chức đã không ít lần gây sóng gió cho hoạt động kinh doanh của gia đình Ho, bằng việc tấn công thông qua các sòng bạc tại Mỹ và Australia. Năm 2009, giới chức bang New Jersey của Mỹ cáo buộc liên minh giữa Hệ thống nghỉ dưỡng quốc tế MGM và bà Pansy, con gái Ho là vi phạm điều luật bang, theo đó các sòng bạc không được phép kinh doanh với "những cá nhân nổi danh hoặc mang đã tiếng xấu". Tuy nhiên, điều bất ngờ nhất chính là những gì đã xảy ra sau lệnh cấm đó, khi chính quyền bang New Jersey trao cho MGM một tối hậu thư: hoặc chấm dứt mối liên hệ với gia đình Ho hoặc chấp nhận mất cổ phần ở một trong những sòng bạc có lợi nhuận cao nhất thành phố Atlantic. Điều gây kinh ngạc là, đáp lại quyết định ấy, MGM đã chọn Macau, đồng thời bán toàn bộ cổ phần tại Atlantic.
Sự độc quyền trong lĩnh vực sòng bạc tại Macau của Stanley Ho đã mất vào năm 2002, chỉ 3 năm sau khi chính phủ Trung Quốc nắm quyền kiểm soát Đặc khu, với sự cạnh tranh gay gắt của các đối thủ nước ngoài. Sòng bạc đầu tiên tại Macau không thuộc sở hữu của gia đình Ho mang tên Sands Macao, do tỷ phú Sheldon Adelson cấp vốn. Adelson là nhà tài phiệt đến từ Las Vegas, đứng thứ 7 trong danh sách những người giàu nhất nước Mỹ, theo một thống kê của tạo chí Forbes.
Là đối thủ trực tiếp, vị tỷ phú người Mỹ mang dáng dấp hoàn toàn trái ngược với Ho. Adelson sở hữu thân hình thấp, béo, và với mái tóc mang màu lửa. Nếu như Ho luôn tránh phô trương quyền lực, Adelson lại tự miêu tả bản thân là "nhà đầu tư lớn nhất trong lịch sử Trung Quốc". Xuất thân là con trai của một lái xe đến từ Litva, Adelson lớn lên ở khu phố Dorchester, Boston, bang Massachusetts, và từng trải qua nhiều lần kinh doanh thất bại. Bước ngoặt của cuộc đời Adelson xảy ra năm 1979, khi ông quyết định mở Comdex, một công ty chuyên tổ chức triển lãm kinh doanh máy vi tính. Thành công bước đầu giúp ông có đủ lượng vốn để mua lại Sands Hotel, một khách sạn lỗi thời ở Las Vegas, và sau đó tạo ra trung tâm giải trí tư nhân lớn nhất đất nước, đồng thời làm giàu cho chính bản thân bằng chiến lược xây dựng các sòng bạc bên cạnh việc tổ chức các trung tâm triển lãm.
Hơn một thập kỷ sau, ông quyết định đầu tư vào Macau như một bước đệm để tiếp cận 1,3 tỷ dân Trung Quốc. Một cách rất sáng suốt, ông đã thành công trong việc thu hút sự ủng hộ của giới cầm quyền Bắc Kinh bằng cách nhắc tới ảnh hưởng của ông trong đảng Cộng hòa. (Adelson là nhà tài trợ thường xuyên cho đảng cánh hữu tại Mỹ và Israel. Trong năm nay, ông và các cộng sự đã thu hút rất nhiều sự chú ý của dư luận khi mạnh tay chi 16,5 triệu USD cho Siêu Ủy ban hoạt động chính trị (Super PAC), nhằm giúp đỡ chương trình bầu cử tổng thống sơ bộ của đảng Cộng hòa). Adelson cũng lớn tiếng khẳng định, Macau một ngày nào đó sẽ giúp ông giàu hơn cả Bill Gates và Warren Buffett.
Tháng 5/2004, vào ngày Sands khánh thành, hàng nghìn người đã chen chúc trước cửa sòng bạc, thu hút rất nhiều sự quan tâm của báo giới. Tom Smock, trưởng nhóm luật sư của Sands Macao trong thời điểm đó, chính là tấm khiên chắc chắn giúp bảo vệ tòa nhà khỏi áp lực từ phía đám đông, chủ yếu là những con bạc. "Khi những người đại diện xuất hiện, đám đông dường như muốn vỡ òa", Smock nói. "Họ chặn tất cả lối vào của tòa nhà. Và khi sòng bạc chính thức được mở cửa, các con bạc lao tới không khác nào những con thiêu thân."
Chỉ trong một năm, Sands Macao đã nhanh chóng thu lại được số vốn xây dựng ban đầu, vào khoảng 275 triệu USD. Trước thành công này, Adelson quyết định bắt tay thực hiện một ý tưởng với hy vọng nó sẽ giúp ông chạm vào giấc mơ: áp dụng mô hình Dải Las Vegas trên vùng biển giữa hai hòn đảo thuộc Macau. Dự định đó đã nhanh chóng được hiện thực hóa, với tên gọi là Dải Cotai. Công trình này nằm giữa Coloane và Taipa, giúp hai hòn đảo được hợp nhất với nhau. Không những thế, Adelson còn tiếp tục xây dựng sòng bạc Venetian Macao, với số tiền 2,4 tỷ USD, là một phiên bản mở trộng của Las Vegas Venetian, đưa nơi này trở thành casino lớn nhất thế giới.
Không giống Las Vegas, nơi phần lớn lợi nhuận thu được từ những chiếc máy đánh bạc tự động, ba phần tư doanh thu ở Macau đến từ những ván bài trong các phòng V.I.P, nơi những con bạc luôn say sưa suốt nhiều giờ đồng hồ. Để giải quyết một số rắc rối trong vấn đề điều hành một sòng bạc ở Macau, các ông chủ đã xây dựng một hệ thống liên kết với những công ty bên ngoài. Nhờ đó, những khách hàng giàu có của sòng bạc sẽ được đưa tới một khu vực riêng, nơi việc cá cược với số tiền lớn được hợp pháp hóa. Nguyên nhân hình thành hệ thống này là do các hoạt động cờ bạc bị cấm ở Trung Quốc đại lục, và người dân nước này không được phép mang theo hơn hơn ba nghìn USD trong những chuyến đi tới Macau.
Phiền hà lớn nhất, theo quan điểm của các ông chủ sòng bạc, là việc câu kéo khách hàng tới từ lục địa bị cho là bất hợp pháp. Xây dựng mối liên kết với các công ty bên ngoài là phương án khả thi nhất để giải quyết trở ngại này, vì những đối tác của các sòng bạc sẽ phụ trách nhiệm vụ tìm kiếm những khách hàng giàu có từ khắp Trung Quốc, và xử lý các hệ lụy sau đó. Hệ thống này là sẽ tạo điều kiện hấp dẫn cho những khách V.I.P muốn đem lượng lớn tiền mặt ra khỏi Trung Quốc. Thậm chí, nếu một quan chức hoặc chủ doanh nghiệp tham nhũng muốn giấu khoản tài sản phi pháp, đây sẽ là một phương án rửa tiền rất hữu hiệu.
Hiện tại, phần lớn thành viên của hệ thống liên kết này đều tuân thủ luật pháp, nhưng suốt nhiều thập kỷ trước, đây từng là mảnh đất màu mỡ cho tội phạm có tổ chức. Hội Tam Hoàng, một tổ chức tội phạm được thành lập ở Trung Quốc hồi giữa thế kỷ 19, thường xuyên bị cáo buộc có liên quan tới các hoạt động buôn bán ma túy, mại dâm, và luôn có mặt bên các sòng bạc ở Macau. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, Hội Tam Hoàng đã lấn sân sang các hoạt động kinh doanh.
Những vụ việc mang tính bạo lực do đại diện Hội Tam Hoàng tại Macau và Hong Kong đứng sau đã giảm mạnh trong thập kỷ vừa qua. Nguyên nhân của sự thay đổi này, là bởi thay vì buôn bán ma túy và thực hiện các hoạt động phạm pháp nhỏ lẻ, tổ chức này đã chuyển hướng sang những hành vi phạm tội có thể mang lại lợi nhuận cao hơn, như rửa tiền, gian lận tài chính và cờ bạc. Những tên côn đồ đã lột xác, biến thành "các vị doanh nhân trong bộ Âu phục màu xám", như những nhà tội phạm học vẫn gọi, và điều này đã gây ra rất nhiều trở ngại trong việc phân biệt những thành viên Hội Tam Hoàng đã tham gia kinh doanh và những doanh nhân hoạt động như một phần của Hội Tam Hoàng.
Steve Vickers, cựu tư lệnh Cục Tình báo Tội phạm của Cảnh sát Hoàng gia Hong Kong, cho biết: "Tôi biết mọi công ty liên kết sòng bạc của Trung Quốc đều có quan hệ với Hội Tam Hoàng", ông nói. Một ông chủ công ty được thành lập đã 39 năm cho biết, khi ông đang ở giữa độ tuổi 20 và quyết định lấn sân vào lĩnh vực này, những thành viên của Hội Tam Hoàng đều bị đòi hỏi phải có một công việc ổn định. Tuy nhiên, trong thập kỷ qua, yêu cầu này đã được nới lỏng, bất cứ ai "có thể mang về tiền bạc và khách hàng" đều có thể tham gia. Để tìm những con bạc giàu có trong một quốc gia ngày càng xuất hiện nhiều triệu phú hơn bất cứ nơi nào trên thế giới, một số đồng nghiệp của Vickers thậm chí đã nhờ tới sự giúp đỡ của các phương tiện truyền thông.
"Ở Macau ngày nay, nếu một người không dùng ít nhất vài trăm USD để đánh bạc thì anh ta sẽ không được coi một khách hàng tiềm năng", ông nói. Vậy điều gì sẽ xảy ra nếu một khách hàng thua bạc và không chịu trả tiền? "Chúng tôi sẽ tìm tới tận nơi người đó ở, cho anh ta vài ba ngày để chuẩn bị nếu cần. Chỉ cần gia tăng thật nhiều áp lực, thế là đủ."
Trong những năm gần đây, các cơ quan tình báo liên bang Mỹ, bao gồm FBI, Cơ quan Mật vụ và Sở Thuế vụ đều ngày càng quen thuộc với Macau. Trong một cuộc điều tra kết thúc năm 2005, đặc vụ FBI Jack Garcia đã đột nhập một băng nhóm tội phạm, trong đó có Jyimin Horng, một công dân Macau, người bị cáo buộc đã nhập lậu một lượng lớn thuốc lá giả, ma túy tổng hợp và tiền giả trị giá hàng triệu USD vào Mỹ.
Garcia đã đóng vai một đại diện của phiến quân Colombia FARC và yêu cầu vũ khí. Đáp lại, Horng đã gửi cho anh một danh sách giới thiệu. Để tăng cường lòng tin với băng nhóm này, Garcia đã đặt mua tên lửa chống tăng, súng phóng lựu, súng tiểu liên và AK-47. Bằng tổ chức một đám cưới giả cho hai đặc vụ đang trà trộn trong băng đảng, FBI đã thu hút sự chú ý của Horng và đồng bọn. Nhận được thiệp mời, Horng và đồng bọn đã có mặt tại dự bữa tiệc trên chiếc du thuyền đang đậu ngoài khơi thành phố Cape May, bang New Jersey.
"Chúng tôi đã tóm gọn bọn chúng tại bữa tiệc và áp giải thẳng tới văn phòng FBI", Garcia nói. Dựa trên vụ việc này cùng một số nguồn tin khác, Bộ Tài chính Mỹ đã liệt ngân hàng Macau Banco Delta Asia vào danh sách đen, do cáo buộc đã nhúng tay vào các hoạt động rửa tiền. Mặc dù từ chối trách nhiệm bồi thường, nhưng ngân hàng này cũng không còn được phép bước chân vào hệ thống tài chính Mỹ.
Grove, một cựu đặc vụ FBI, hiện là người đứng đầu vấn đề an ninh của Sands Macao. Ông cho biết, mọi sòng bạc ở Mỹ nếu muốn hoạt động đều phải trải qua những cuộc kiểm tra lý lịch, đạt các tiêu chuẩn kiểm toán quốc tế, và thể hiện nỗ lực nhằm tạo dựng lòng tin. Yêu cầu này là để góp phần ngăn chặn sự gia tăng của tội phạm có tổ chức. Mặc dù vậy, Hội Tam Hoàng vẫn tìm thấy một giải pháp đầy sáng tạo. "Họ vẫn luôn cố gắng và đạt được những hợp đồng liên kết sòng bạc", ông nói.
Với sự đi xuống của Las Vegas, các sòng bạc sẽ không đời nào chấm dứt những hợp đồng với các đối tác có thể giúp họ thu về nhiều lợi nhuận nhất. Và đây chính là mảnh đất màu mỡ để Hội Tam Hoàng bành trướng thế lực. Kết quả là, theo lời Steve Vickers, mỗi công ty hoặc là phải có đủ quyết tâm và chiến lược để thoát khỏi ảnh hưởng của Hội Tam Hoàng, "hoặc sẽ không thể yên ổn khi luôn phải lo lắng xem Hội sẽ làm gì tiếp theo".
Còn nữa
Quỳnh Hoa (Theo The New Yorker)