Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters.
Công tố viên đặc biệt Robert S. Mueller III và đội ngũ cộng sự đã chứng minh được nhiệt huyết của mình trong cuộc điều tra diện rộng nghi vấn Nga can thiệp bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Họ đã gây bất ngờ cho Nhà Trắng với hàng loạt cáo buộc nối tiếp nhau, đồng thời triệu tập không ít thân tín bên cạnh Tổng thống Mỹ Donald Trump tới những cuộc thẩm vấn kéo dài hàng giờ. Trong riêng trường hợp Paul Manafort, cựu chủ tịch chiến dịch tranh cử cho ông Trump, hồ sơ tòa án cho thấy họ đã thu thập hơn 400.000 tài liệu cùng 36 thiết bị điện tử, theo Washington Post.
Về phía Tổng thống Mỹ, bảo vệ ông là một đội ngũ luật sư dày dạn kinh nghiệm, được dẫn dắt bởi John M. Dowd, luật sư riêng của Trump, người từng làm việc cho một công ty luật lớn, và Ty Cobb, luật sư Nhà Trắng, người làm việc trong một văn phòng nhỏ ở Cánh Tây, gần quán cà phê nơi nhân viên tới ăn trưa.
Dowd và Cobb, cùng luật sư Jay Sekulow, không chỉ phục vụ với tư cách luật sư mà còn là chiến lược gia, người làm truyền thông, thậm chí nhà trị liệu cho Tổng thống Mỹ.
Khi Mueller yêu cầu một tài liệu nào đó, họ sẽ cung cấp nó. Khi ông Trump phản ứng trước một diễn biến mới liên quan đến nghi án Nga can thiệp bầu cử, họ tìm cách giúp Tổng thống Mỹ bình tâm. Khi ông có câu hỏi liên quan đến vấn đề luật, ví dụ như Đạo luật Logan hay Đạo luật Magnitsky, họ giải thích chúng. Và khi Tổng thống cho rằng Mueller có thể gây nguy hiểm, họ trấn an rằng ông không làm gì sai, đồng thời thúc giục Trump kiềm chế công kích công tố viên đặc biệt.
Với tư cách là luật sư cho vị khách hàng quyền lực bậc nhất thế giới, mọi động thái cũng như lời nói của Dowd và Cobb đều bị quan sát và đánh giá kỹ lưỡng. Những lời chỉ trích dành cho họ cũng khá khắc nghiệt.
Một số cộng đồng pháp lý ở Washington miêu tả Dowd và Cobb là những luật sư thiếu thận trọng và dễ phạm sai lầm. Theo họ, sự mất cảnh giác, ví dụ như việc Dowd và Cobb tình cờ trò chuyện về chiến lược pháp lý trên sân thượng một quán cà phê hồi tháng 9 và bị một phóng viên nghe thấy, cho thấy tính thiếu chuyên nghiệp của đội ngũ luật sư bên cạnh Tổng thống Mỹ.
Những tiếng nói chỉ trích cũng đặt câu hỏi vì sao, sau 7 tháng cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử Mỹ diễn ra, họ không thể tập hợp được một đoàn luật sư như cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton đã làm khi ông bị điều tra bởi công tố viên độc lập Kenneth W. Starr hồi năm 1998. Và một số người trung thành với Trump, những người luôn mong muốn một cuộc chiến, cho rằng đội ngũ luật sư của Tổng thống nên đối đầu thay vì hợp tác với Mueller.
Bức tranh về đội ngũ pháp lý bảo vệ Tổng thống Trump và chiến lược phòng vệ của ông được Washington Post dựng lên thông qua các cuộc phỏng vấn với hàng loạt quan chức Nhà Trắng, luật sự cùng những người có liên quan tới cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử. Hầu hết họ không muốn tiết lộ danh tính vì tính nhạy cảm của vấn đề.
Những lời chỉ trích có thể xuất hiện ngày càng nhiều nhưng dường như Tổng thống Trump không bận tâm. Theo hầu hết các nguồn tin, ông tỏ ra hài lòng với những gì mình thể hiện và trò chuyện với Cobb vài lần mỗi ngày, dù các cố vấn cho biết ông thỉnh thoảng nhắc đến chuyện thuê thêm luật sư mới.
Gã khổng lồ
Luật sư John M. Dowd. Ảnh: News.emory.edu.
Khi cuộc điều tra Nga của Mueller bắt đầu hồi tháng 5, Trump đã thuê Marc Kasowitz, một luật sư New York từng nhiều năm đại diện cho ông, làm luật sư chính.
Những tuần đầu tiên cuộc điều tra diễn ra, Kasowitz liên tục ra vào Phòng Bầu dục, làm việc không ngừng nghỉ với các trợ lý thân cận của Tổng thống Mỹ để thảo luận tất cả mọi vấn đề liên quan đến Nga.
Nhưng Kasowitz có ít kinh nghiệm ở Washington cũng như đối với những cuộc điều tra như kiểu mà Mueller đang thực hiện. Sau khi gây rắc rối với việc gửi email công kích một người lạ vì đã chỉ trích ông, Kasowitz rời khỏi đội ngũ pháp lý liên quan đến vấn đề Nga. Song ông vẫn tiếp tục đại diện cho Tổng thống Trump ở một số vấn đề khác.
Trump sau đó đã cố gắng thuê hoặc cân nhắc việc thuê hàng loạt luật sư hàng đầu để giúp ông xử lý cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử, bao gồm William A. Burck, Mark Filip, Emmet Flood, Robert J. Giuffra, Ted B. Olson và Brendan V. Sullivan Jr., theo những người am hiểu vấn đề. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, không ai chấp nhận đề nghị từ Tổng thống Mỹ.
Giờ đây, Dowd, Cobb và Sekulow là những "người bảo vệ" chính của Tổng thống Mỹ. Trump, 71 tuổi, trao đổi với Dowd, 76 tuổi, và Cobb, ngoài 60 tuổi, như những người bạn đồng niên. Ông đánh giá cao phong cách làm việc cổ điển của họ và rất thích việc họ không xuất hiện nhiều trước truyền thông.
Tổng thống Mỹ tin rằng việc họ không xuất hiện trên truyền hình sẽ làm mất đi động lực cho cuộc "săn phù thủy", cụm từ mà ông chủ Nhà Trắng dùng để nói về cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử Mỹ với ý chỉ đây là một chiến dịch "bới lông tìm vết", mục tiêu duy nhất không gì khác ngoài bôi nhọ đối thủ, theo các cố vấn cho Trump.
Là một cựu thuyền trưởng Thủy quân Lục chiến Mỹ, Dowd có phong thái khá cộc cằn nhưng ông đã chứng minh được khả năng thuyết phục, trấn an Tổng thống Mỹ khi cần, các cố vấn cho hay.
Nhiều cố vấn cho ông Trump không đồng tình với nhận định của Cobb cho rằng cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử sắp kết thúc, song Tổng thống Trump luôn coi đó là một thực tế. Cobb nói với Trump rằng ông thường xuyên, thậm chí là hàng ngày, đều liên lạc với văn phòng công tố viên đặc biệt, theo những người am hiểu vấn đề.
Trong dịp nghỉ Lễ Tạ ơn ở Mar-a-Lago, Florida, Tổng thống Trump đã ca ngợi Cobb là một người "xuất chúng" trước bạn bè mình và rằng ông tin chắn công tố viên đặc biệt Muller sắp từ bỏ.
Cobb và Dowd đều từ chối bình luận, trong khi thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Huckabee Sanders khẳng định "Tổng thống hài lòng với đội ngũ pháp lý bên cạnh ông".
Cobb là một luật sư Nhà Trắng và được chính phủ trả lương. Dowd và Sekulow được Tổng thống Mỹ thuê và đại diện cho Trump với tư cách cá nhân. Dowd và Sekulow hưởng đặc quyền luật sư - khách hàng với Trump nhưng Cobb thì không. Điều này đồng nghĩa Mueller có thể đề nghị tiếp cận các ghi chú, tài liệu trong tay Cobb hay yêu cầu ông trả lời các câu hỏi liên quan đến những tương tác với Tổng thống.
Luật sư Ty Cobb. Ảnh: USA Today.
Cobb, người từng là cộng sự tại công ty luật Hogan Lovells, nổi tiếng là một luật sư dày dạn kinh nghiệm, đã xử lý thành công nhiều vụ kiện liên quan tới chính trị ở Washington vào những năm 1990. Ông từng đại diện cho Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa bang Arizona John McCain trong một cuộc điều tra đạo đức năm 1990. Ông McCain lúc bấy giờ bị nghi ngờ can thiệp không phù hợp vào một cuộc điều tra liên quan tới tiền gửi và tiền tiết kiệm.
Dowd trong khi đó từng làm việc cho Akin Gump và mới chỉ nghỉ hưu hồi năm 2015. Ông gắn bó với công ty luật này từ năm 1990. Dowd từng để thua một trong những vụ kiện lớn nhất sự nghiệp khi thân chủ của ông, nhà quản lý quỹ đầu tư Raj Rajaratnam, bị kết án vào năm 2011 với cáo buộc giao dịch tay trong ở New York.
Dù vậy, Mark Corallo, quan chức Bộ Tư pháp dưới thời tổng thống Mỹ George W. Bush, vẫn ca ngợi Dowd và Cobb là những "gã khổng lồ". Corallo từng đảm nhận vai trò phát ngôn viên cho đội ngũ pháp lý của Tổng thống Trump hồi đầu năm nhưng hiện tại không liên quan tới cuộc điều tra.
"Họ đứng trên đỉnh cao sự nghiệp và nằm trong danh sách 10 luật sư mà bạn nên gọi khi gặp vấn đề", Corallo nhận xét.
Vũ Hoàng