Mỹ muốn sở hữu tiêm kích MiG-17 của Liên Xô. Ảnh minh họa: Sputnik.
Các tài liệu vừa được giải mật của Mỹ liên quan đến vụ ám sát Tổng thống Mỹ John F. Kennedy cho thấy chính quyền Washington từng có kế hoạch bí mật mua hoặc chế tạo máy bay Liên Xô vào năm 1962, với ý đồ thực hiện các đợt tấn công vào lãnh thổ Mỹ và đồng minh nhằm lấy cớ gây chiến với Liên Xô, Sputnik ngày 20/11 đưa tin.
Theo biên bản đề ngày 22/3/1962 ghi lại một cuộc họp của Nhóm Đặc biệt Mở rộng (SGA), ủy ban cấp cao trong chính quyền Kennedy có nhiệm vụ lật đổ chính quyền Cuba, các quan chức Mỹ đã bàn về khả năng sở hữu máy bay quân sự Liên Xô.
Nhóm SGA bao gồm Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Robert Kennedy, Giám đốc Cục tình báo Trung ương Mỹ (CIA) John McCone, Cố vấn An ninh quốc gia McGeorge Bundy và Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Lyman Lemnitzer. Bên cạnh đó, Ngoại trưởng Mỹ Dean Rusk và Tổng thống Kennedy cũng có thể đã tham gia cuộc họp này.
Biên bản được giải mật liệt kê hàng loạt máy bay Liên Xô, từ tiêm kích MiG-17 và MiG-19 cho tới vận tải cơ Il-14, cũng như thời gian và số tiền cần thiết để chế tạo chúng với các đặc điểm giống như nguyên bản. Một lựa chọn khác được SGA bàn đến là dựa vào những phi công bỏ trốn khỏi Liên Xô hoặc mua từ các quốc gia ngoài khối Warsaw, tuy nhiên giải pháp này được CIA đánh giá là quá phức tạp, có khả năng thành công thấp.
"Các phi cơ như vậy có khả năng được sử dụng trong một chiến dịch giả dạng, nhằm gây bối rối cho máy bay địch hoặc bất ngờ tấn công căn cứ quân sự đối phương. Chúng cũng có thể phục vụ hoạt động khiêu khích, khi đóng vai máy bay Liên Xô thực hiện cuộc tấn công nhằm vào cơ sở của Mỹ và đồng minh, giúp chính quyền Mỹ có cớ can thiệp quân sự", tài liệu giải mật này viết. CIA nhận định các máy bay được sản xuất tại Mỹ sẽ phù hợp nhất với chiến dịch này.
Kế hoạch giả dạng này cuối cùng không được tiến hành. Giới phân tích chưa thể xác nhận liệu nó có liên quan tới chiến dịch Northwoods, kế hoạch thực hiện các vụ tấn công khủng bố nhằm vào lãnh thổ Mỹ và đổ tội cho Cuba hay không. Tuy nhiên, sử gia người Mỹ Robert Dallek nhận định rằng đây là ý tưởng của giám đốc CIA McCone.
Tử Quỳnh