Mẫu tên lửa K-13 được sao chép từ AIM-9.
Trong thập niên 1960, Nga sản xuất tên lửa không đối không R-3S (K-13A) dựa trên mẫu AIM-9B của Mỹ trang bị cho các tiêm kích MiG-21. Tuy nhiên, các trận không chiến ở Trung Đông cho thấy vũ khí này đã trở nên lạc hậu trước những biến thể AIM-9 mới do Mỹ phát triển. Một điệp viên Liên Xô đã giúp nước này theo kịp đối thủ nhờ một nhiệm vụ táo bạo, cùng cách vận chuyển tên lửa ít ai nghĩ tới, theo War is Boring.
Đêm 22/10/1967, Manfred Ramminger, điệp viên thuộc cơ quan tình báo Liên Xô (KGB) tại Tây Đức, lợi dụng sương mù và sơ hở của lính canh để đột nhập vào căn cứ không quân Neuburg. Ramminger cùng lái xe Josef Linowski và phi công Wolff-Diethard Knoppe vào kho đạn, đánh cắp thành công một tên lửa AIM-9 đời mới. Họ đặt nó lên xe cút kít và đẩy tới chiếc ôtô đỗ bên ngoài căn cứ.
Quả đạn dài 2,9 m rất cồng kềnh. Ramminger phải đập vỡ kính sau ôtô và che phần tên lửa nhô ra bằng thảm. Để tránh bị cảnh sát để ý, ông dùng một miếng vải đỏ để đánh dấu phần thò ra bên ngoài theo luật.
Sau khi về tới nhà mà không gặp vấn đề gì, Ramminger kiên nhẫn tháo tung quả đạn AIM-9 thành từng phần. Ông giữ lại ngòi nổ, sau đó trao cho người liên lạc của mình. Cuối cùng, Ramminger đóng gói tất cả bộ phận vào một chiếc hộp, trước khi mang tới bưu điện và gửi nó qua đường thư tín hàng không tới Moscow. Để tránh gặp vấn đề với hải quan, Ramminger kê khai bên trong bưu kiện là "hàng xuất khẩu chất lượng thấp".
Tên lửa R-13M, được phát triển từ bản mẫu do Ramminger đánh cắp. Ảnh: Wikipedia.
Do quả tên lửa AIM-9 nặng gần 100 kg, ông đã phải trả 78,25 USD phí chuyển hàng. Sơ suất trong dịch vụ vận chuyển khiến bưu kiện của Ramminger đi từ Đức tới Pháp rồi Đan Mạch, sau đó quay trở lại Đức, trước khi tới được Moscow chậm 10 ngày so với dự kiến.
Việc sở hữu quả đạn này giúp các nhà khoa học Liên Xô phát triển thành công tên lửa đối không R-13M với hiệu suất cải thiện đáng kể. Quả đạn R-13M có thể tấn công mục tiêu từ phía trước, thay vì chỉ giới hạn tấn công từ phía sau như các mẫu K-13 trước đó.
Liên Xô sau đó bắt đầu phát triển các dòng tên lửa đối không tầm gần hiện đại hơn như R-60 và R-73, có nhiều tính năng vượt trội hơn cả những vũ khí cùng thời của Mỹ và phương Tây. Bản thân Ramminger và các phụ tá bị cơ quan phản gián Đức bắt giữ vào cuối năm 1968 và bị kết án tù 4 năm.
Việt Hòa