Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley ở New York ngày 10/9. Ảnh: Reuters.
Nikki Haley, 46 tuổi, sẽ rời vị trí đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc vào cuối năm. Bà không nói rõ lý do nghỉ việc mà chỉ cho biết bà muốn dành thời gian nghỉ ngơi. Quyết định này khiến nhiều người ngỡ ngàng vì bà là một trong những quan chức nổi bật nhất trong chính quyền Trump và thường được Tổng thống khen ngợi. Nhiều đồn đoán đã được đưa ra để giải thích động thái này.
Nguy cơ bị lép vế
Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton và Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nổi tiếng là những người có quan điểm cứng rắn trong chính sách đối ngoại. Dù Haley cũng thể hiện mình là người rất cứng rắn ở Liên Hợp Quốc, bà được cho là âm thầm thúc đẩy lập trường ôn hòa hơn.
Dù được coi là ngôi sao trong chính quyền Trump, bà cũng từng có một số lần bất đồng quan điểm với ông. Khi xuất hiện trên truyền hình vào tháng 4, Haley tuyên bố Mỹ sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga. Tuy nhiên, Trump khẳng định sẽ không có biện pháp trừng phạt như vậy. Nhà Trắng giải thích rằng Haley đã "nhầm lẫn" nhưng bà bác bỏ việc này.
Biên tập viên CNN Chris Cillizza cho rằng khi Bolton và Pompeo đang là những ngôi sao mới của chính quyền Trump, Haley có thể thấy mình sẽ bị lép vế và quyết định ra đi trước khi chịu nhiều sức ép.
Kiếm tiền
Haley đã có quãng thời gian dài làm việc ở các vị trí dân cử, giữ chức thống đốc Nam Carolina năm 2011 - 2017 và từng có 4 năm làm việc trong hạ viện của bang. Đây không phải là những công việc có thu nhập cao. Năm 2015, bà và chồng có thu nhập hàng năm hơn 170.000 USD, thấp hơn con số năm 2014 là gần 190.000 USD.
Theo báo cáo tài chính năm 2018 của Haley, bà có một số khoản nợ đáng kể, trong đó có khoản nợ 25.000 - 65.000 USD trong thẻ tín dụng, khoản vay có thế chấp hơn một triệu USD. Lương của đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc là khoảng 179.000 USD một năm.
Haley có một người con đang học đại học và người con còn lại sẽ tốt nghiệp trung học trong vài năm tới. Đại sứ có thể bị hấp dẫn bởi khoản lương 7 con số đối với người có sơ yếu lý lịch như bà khi làm việc cho tư nhân.
Một số người còn cho rằng sự ra đi của Haley liên quan đến yêu cầu của nhóm giám sát Công dân vì Trách nhiệm và Đạo đức Làm việc (CREW) ở Washington là điều tra các chuyến bay riêng của bà được tài trợ bởi các lãnh đạo doanh nghiệp ở Nam Carolina, trị giá khoảng 24.000 USD.
"Cần điều tra Nikki Haley để xác định xem bà ấy có tuân thủ các quy định đạo đức khi nhận 7 chuyến bay miễn phí không", tuyên bố của CREW có đoạn viết. Trong khi đó, Haley cho biết trong báo cáo tài chính rằng đây đơn thuần là những món quà được tặng dựa trên cơ sở quan hệ cá nhân.
Tranh cử
Jordan Ragusa, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Charleston ở Nam Carolina, suy đoán Haley từ chức để tách biệt với Trump nhằm tạo bàn đạp tranh cử tổng thống năm 2020. Tuy nhiên, đại sứ đã nói với truyền thông rằng bà sẽ không đối đầu với Trump trong cuộc bầu cử năm 2020 mà sẽ hỗ trợ ông tranh cử.
Nhiều người cho rằng khi tái tranh cử năm 2020, Trump có thể chọn Haley làm ứng viên phó tổng thống thay cho Mike Pence. "Đại sứ Haley còn nhiều triển vọng chính trị và có thể trở thành phó tổng thống hoặc cao hơn thế", Karen Floyd, cựu quan chức đảng Cộng hòa ở Nam Carolina, nói.
Trump không được nhiều cử tri nữ tín nhiệm và việc chọn Haley làm ứng viên phó tổng thống có thể giúp ông lấy lòng họ nhiều hơn. "Tôi chắc chắn bà ấy có thể khiến chiến dịch tăng sức hút hơn rất nhiều", Claire Wofford, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Charleston ở Nam Carolina, nói, theo Reuters.
Trong khi đó, chiến lược gia đảng Cộng hòa Rick Tyler gọi ý tưởng Haley thay thế Pence là "xa vời". Tyler cho rằng bà ít khả năng tái gia nhập chính quyền.
Sự ra đi của Haley cũng làm dấy lên suy đoán rằng bà có thể thay thế Lindsey Graham làm thượng nghị sĩ Nam Carolina còn Graham sẽ thay thế Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions sau bầu cử giữa kỳ 6/11. Tuy nhiên, Graham nói rằng bà không có hứng thú với việc vào nội các.
Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc Vassily Nebenzia, người thường tranh cãi với Haley, tin rằng bà vẫn sẽ làm chính trị. "Bà ấy còn trẻ, tràn đầy năng lượng và nhiều tham vọng. Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ gặp lại bà ấy sau thời gian nghỉ ngơi", Nebenzia nói.