![]() |
Máy bay Lockheed Martin C-130J của Mỹ. Ảnh: AP |
Ủy ban Vũ khí Thượng viện Mỹ cho biết các nhà nghiên cứu đã phát hiện 1.800 trường hợp Lầu Năm Góc mua linh kiện bị làm giả. Hơn một triệu linh kiện giả đã được sử dụng cho các chiến đấu cơ như trực thăng Boeing C-17, Lockheed Martin C-130J Hercules và CH-46 Sea Knight của Boeing. Các bộ phận bị làm giả với chất lượng kém cũng được phát hiện trong hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD.
"Một triệu linh kiện chắc chắn là một con số lớn nhưng tôi muốn nhắc lại rằng chúng tôi chỉ mới kiểm tra một phần trong chuỗi cung ứng quốc phòng", nghị sĩ Carl Levin nói. "1.800 trường hợp chỉ là phần nổi của một tảng băng".
Telegraph cho hay cứ 10 linh kiện giả thì có 7 linh kiện xuất xứ từ Trung Quốc. 20% trong số các trường hợp bị phát hiện có nguồn gốc từ Anh và Canada, các nước trung gian bán linh kiện của Trung Quốc.
Tại tỉnh Quảng Đông, phía nam Trung Quốc, các vi mạch giả thường được lén đưa ra từ các nhà máy hoặc được đánh bóng và sơn lại như mới sau khi bị cháy trong các máy tính cũ. Ở nhiều khu chợ Trung Quốc, các vi mạch "cấp quân sự" được rao bán công khai, dù các vi mạch này thực chất là vi mạch thương mại đã được sửa lại và dán nhãn mới. Các con chip quân sự cần được thiết kế với khả năng chịu nhiệt độ và độ ẩm cao, do đó các chuyên gia lo ngại linh kiện giả của Trung Quốc có thể sẽ hỏng hóc bất ngờ.
"Chúng ta không thể bỏ qua nguy cơ tên lửa đạn đạo không thể đánh trúng mục tiêu, một phi công không phóng được tên lửa hay bất kỳ một sự cố nào khác chỉ vì một linh kiện giả", Thượng nghị sĩ John McCain của phe Cộng hòa nói.
Các chuyên gia cho hay vấn đề này không mới và xuất phát từ một quyết định của chính quyền cựu tổng thống Bill Clinton trong những năm 1990. Nhằm cắt giảm chi phí quốc phòng, chính phủ lúc đó đã yêu cầu Lầu Năm Góc mua lại các thiết bị điện tử có sẵn, thay vì tự nghiên cứu chế tạo.
Khi việc sản xuất thiết bị điện tử được giao cho Trung Quốc, Mỹ càng ngày càng ít kiểm soát về chất lượng của phần cứng quân sự. Một số chip giả được Lầu Năm Góc mua lại để duy trì hạm đội già nua. Những con chip này thường do những người thu gom rác nhặt từ các bãi phế thải điện tử ở miền nam Trung Quốc.
Năm 2008, một điều tra của Bộ Thương mại Mỹ đã phát hiện gần 7.400 trường hợp linh kiện giả trong kho vũ khí quân sự. Trước đó, năm 2005, các tài liệu của Lầu Năm góc cho biết đã có nhiều sự cố xảy ra vì các bộ phận vũ khí bị làm giả.
Ủy ban Thượng viện yêu cầu Trung Quốc ngay lập tức dẹp bỏ các khu chợ đen bán linh kiện điện tử giả. Tuy nhiên, ông Song Xiaojun, cựu quan chức của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc cho rằng chính Mỹ đã dẫn đến tình trạng này.
"Từ những năm 1960, Mỹ đã dẹp bỏ các nhà máy sản xuất vũ khí. Từ thời chính quyền Clinton, nước này tỏ ra lơ là với vũ khí quân sự. Vì Mỹ tiếp tục cắt giảm ngân sách nên các nhà buôn vũ khí cũng tiếp tục bán các sản phẩm có chất lượng thấp", ông nói.
Ông Song cho rằng việc Mỹ lên án Trung Quốc là nhằm mục đích chính trị trước thời điểm diễn ra cuộc bầu cử tổng thống sắp tới. Ông nói rằng Mỹ không nên đổ lỗi cho Trung Quốc vì đây là vấn đề của thị trường tự do. Cách giải quyết duy nhất là Mỹ chuyển sang mua linh kiện từ Hàn Quốc và Nhật Bản nhưng chi phí chắc chắn sẽ cao hơn nhiều lần.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta cũng thừa nhận rằng Mỹ đã giảm thiểu việc mua các vũ khí mới để cắt giảm 450 tỷ USD trong ngân sách quốc phòng 10 năm tới.
Anh Ngọc