Bức ảnh Duch chụp hôm 26/11/2009 tại phiên tòa khi ông ta nói "cảm thấy hối hận và đau khổ" về cái chết của gần 15.000 người ở nhà tù Toul Sleng vào cuối những năm 70. Ảnh: AFP. |
Bị cáo là giám đốc một nhà tù kinh hoàng ở Campuchia trong những năm 70, Kaing Guek Eav, 67 tuổi, thường được biết đến dưới tên Duch.
Người này quản lý nhà tù Toul Sleng, ngoại ô Phnom Penh mang mã hiệu S-21. Đây là nơi giam giữ hơn 14.000 người thời Khmer Đỏ. Chỉ hơn 10 người sống sót và thoát ra khỏi trại giam này khi Campuchia được giải phóng.
Trước đó các công tố viên đề nghị mức án 40 năm tù. Với án 35 năm, Duch chỉ phải thụ 30 năm bởi được giảm trừ khoảng thời gian đã bị giam trước khi ra tòa.
Duch là một trong 5 thủ lĩnh cấp cao của Khmer Đỏ còn sống và là người đầu tiên ra trước tòa án đặc biệt do Liên hợp quốc bảo trợ này. Trong lời phát biểu tại tòa năm ngoái, y thừa nhận đã chỉ đạo giết hơn 14.000 tù nhân, nhưng nói rằng chỉ tuân lệnh cấp trên. Y cũng cầu xin được tha thứ.
Tuy nhiên, các công tố viên cho rằng cựu giáo viên toán này đã ra lệnh sử dụng các biện pháp tra tấn tàn bạo để lấy lời khai, trong đó có rút móng chân và gây sốc điện. Duch cũng được xác định là người thông qua toàn bộ các vụ hành quyết.
Trong một cuốn sổ ghi chép của chính Duch còn giữ, khi được lính hỏi xử lý 6 bé trai và ba bé gái bị cáo buộc phản quốc thế nào, ông ta đã trả lời: "Giết đến tên cuối cùng".
Sau khi chế độ Khmer Đỏ bị lật đổ, Duch biến mất trong gần 20 năm, sống bằng nhiều tên giả ở tây bắc Campuchia và chuyển sang đạo Cơ đốc. Hắn bị một nhà báo Anh phát hiện và bị bắt năm 1999.
Duch bị cáo buộc tội chống nhân loại, tội ác chiến tranh, tra tấn và giết người có chủ đích. AP cho hay, tòa án xét xử Duch không có quyền áp đặt án tử hình.
Những trùm Khmer Đỏ khác chuẩn bị ra tòa gồm Noun Chea, phó chủ tịch đảng của Pol Pot; chủ tịch nước thời Khmer Đỏ Khieu Samphan; cựu thủ tướng Ieng Sary và vợ Ieng Thirith, cựu bộ trưởng bộ Nội vụ. Pol Pot, kẻ cầm đầu chế độ diệt chủng, đã chết năm 1998.
Khmer Đỏ cầm quyền ở Campuchia từ năm 1975-1979. Khoảng 1,7 triệu người đã chết dưới bàn tay của chế độ này. Khmer Đỏ thi hành những chính sách tàn khốc như sơ tán người ra khỏi các thành phố, bắt ép dân chúng lao động khổ sai ở nông thôn và giết chóc tàn bạo những người bị nghi ngờ là chống chế độ.
Hải Minh