Tài liệu của Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch về bia tiến sĩ tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám cho biết: "Giá trị và nét độc đáo của 82 bia đá các khoa thi tiến sĩ triều Lê - Mạc (1442-1779) tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Hà Nội, là những bài văn khắc trên bia. Trên thế giới có rất nhiều nước dựng bia, nhưng duy nhất bia tiến sĩ Văn Miếu có bài ký ghi lịch sử các khoa thi và triết lý của triều đại về nền giáo dục và đào tạo, sử dụng nhân tài".
Cụ thể, mỗi bài văn bia thường được mở đầu bằng tiêu đề của khoa thi (phần nối giữa trán bia và bài ký). Bài ký được bố cục 3 phần, mở đầu là ca ngợi công đức các triều vua trị vì, ca ngợi đạo Nho và bậc thánh nhân quân tử. Phần tiếp theo nói về việc mở khoa thi, liệt kê họ tên, quê quán những người thi đỗ đại khoa. Thông tin về số lượng thí sinh tham gia, tên quan trông coi thi, chấm thi, ngày vào thi Đình, ngày yết bảng xướng danh… cũng được nhắc đến. Phần cuối của bày ký là những lời bình về ý nghĩa của việc dựng bia, vai trò trách nhiệm và nghĩa vụ của những người thi đỗ trước giang sơn đất nước.
Những bài ký này phần lớn do danh nhân văn hóa, trí thức lớn của đất nước soạn, viết bằng chữ Hán.
Câu 3: Câu nói nổi tiếng ghi trên văn bia tiến sĩ đầu tiên ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám "Hiền tài là nguyên khí quốc gia" là của ai?