Mùa đông năm Thiệu Bảo thứ sáu (1285), hơn 50 vạn quân Mông Thát do Trấn Nam Vương Thoát Hoan thống lĩnh ồ ạt kéo vào xâm lăng Đại Việt. Cuộc chiến chống Nguyên lần thứ hai của quân dân thời Trần diễn ra khốc liệt và hào hùng. Tác giả Hồng Thái chia sẻ sử sách Việt Nam và Trung Quốc ghi chép nhiều tình tiết, sự kiện về cuộc chiến này song tất cả ở tầm khái quát. Bằng sự tưởng tượng và suy luận riêng, Hồng Thái thực hiện bộ tiểu thuyết. Sách gồm những nhân vật có thật trong lịch sử như Ngột Lương Hợp Thai (tướng soái của quân Mông Cổ), Trần Hưng Đạo, Trần Thánh Tông... cũng như các nhân vật hư cấu người Mông Cổ, người Việt.
Quyển đầu của bộ tiểu thuyết có tên Điệp vụ thám báo, kể chuyện triều đình Đại Việt gài lực lượng thám báo do thám tình hình của Nguyên Mông. Đóng góp của những thám báo đó giúp Đại Việt có đủ thời gian chuẩn bị cho cuộc kháng chiến trường kỳ.
Quyển hai - Trước cơn giông tố - miêu tả việc triều đình huy động sức người, sức của chuẩn bị cho công cuộc đánh đuổi kẻ thù. Trong lúc dầu sôi lửa bỏng, có những kẻ ôm mộng vinh hoa, bỏ mặc nước nhà. Quyển ba - Sơn hà rực lửa - tập trung vào những mất mát, hy sinh của người dân Đại Việt trong giai đoạn đầu cuộc chiến. Khúc tráng ca mùa hạ - phần cuối - nói về thắng lợi liên tiếp của nước Việt. Triều đình mở đường cho tàn quân Nguyên Mông rút chạy về nước. Giang sơn thu về một mối.
Tác giả Hồng Thái cho biết điều khiến ông đau đầu nhất trong quá trình viết tiểu thuyết là làm sao miêu tả lối sinh hoạt, nhà cửa, vũ khí của người dân cũng như đội quân cách đây 733 năm, bởi sử sách thường chỉ đề cập tới đời sống của vua chúa. Ông còn trăn trở hình thức thể hiện, cách dùng từ sao cho mang không khí thời xưa nhưng vẫn dễ hiểu với độc giả.
Diễn viên Đinh Ngọc Diệp - con gái của tác giả Hồng Thái - cho biết lần đầu đọc bản thảo của bố, cô thốt lên: "Sao bố viết dài thế?". Nhưng khi đọc những trang đầu tiên, cô cảm thấy cách viết, cách miêu tả khác với những gì được học ở trường. "Các nhân vật bố viết, cài đặt trong tiểu thuyết rất tình cảm. Hoàng hậu cũng nhõng nhẽo, trò chuyện với vua như những con người ngoài đời", nữ diễn viên chia sẻ.