Giữa tháng 7, ngư dân Cao Văn Thơ, 56 tuổi, ở phường Vĩnh Trường, TP Nha Trang xuống cảng Hòn Rớ, cùng bạn thuyền tất bật chuẩn bị ngư cụ, lương thực cho chuyến vươn khơi đánh bắt hải sản dự kiến kéo dài hơn ba tháng.
Người đàn ông dáng thấp gầy kể mình là con đầu trong gia đình có 9 anh chị em. Cha làm nghề hớt tóc, mẹ buôn cá ở cảng Hòn Rớ. Năm 16 tuổi, ông xin đi theo tàu gỗ để học nghề. Sau hai năm làm việc vặt trên tàu như nấu cơm, quét dọn, ông được cho làm thuyền viên chính. 22 tuổi, ông sở hữu tàu gỗ đánh bắt cá chuồn.
Thuyền trưởng Cao Văn Thơ trên bến cảng Hòn Rớ. Ảnh: Bùi Toàn
Những chuyến biển luôn đối mặt với rủi ro từ thiên tai, tàu chết máy, bị đắm vì tông phải đá ngầm. Tàu ông từng rơi vào lằn ranh sinh tử và được đồng nghiệp hỗ trợ, kéo về bờ. Điều đó luôn thôi thúc ông cố gắng làm việc chăm chỉ, tích cóp nâng cấp và đóng tàu lớn. Từ đó trên hành trình dọc ngang Trường Sa, biển Nam Trung Bộ, ông Thơ nhiều lần cứu bạn tàu.
Một ngày cuối tháng 10/2020, ông Thơ bật dậy khi nghe tiếng kêu cứu của tàu cá Quãng Ngãi qua bộ đàm. Tàu bạn bị chết máy, thả trôi cách đó gần 300 km, nơi cơn bão Molave sức gió giật cấp 16 sắp quét qua. Giữa bốn bề là biển trời tối đen như mực, ông Thơ vội hô thuyền viên nổ máy lái con tàu dài 33 m, nặng gần 200 tấn vượt sóng lớn đi cứu nạn.
Khi tàu ông tiếp cận hiện trường, 5 thuyền viên trên tàu bạn đã hoảng loạn, mặc áo phao và chuẩn bị tâm thế nhảy xuống biển với hy vọng có thể bơi ra xa để tránh cơn bão lớn. Thuyền trưởng Thơ cho anh em bật đèn soi, rồi khởi động hai máy tời sức nâng 10 tấn, móc vào tàu gặp nạn lai dắt đến khu vực an toàn khi trời rạng sáng. Sau lần đó, các đồng nghiệp mang số tiền lớn đến trả ơn, nhưng ông không nhận.
Các thuyền viên trên một con tàu đắm được ông Thơ cứu giúp. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Cách đây hơn nửa năm, ông Thơ nhận được lời đề nghị của ông Nguyễn Tấn Lầu, 54 tuổi, trên đường về đất liền tàu bị hỏng máy, trôi trên biển hơn một ngày đêm. Sau một hồi suy nghĩ "nếu chẳng may tàu trôi dạt bị tông chìm thì số phận những người đang kêu cứu sẽ về đâu", ông Thơ gọi anh em trên tàu mình thu dọn lưới, nổ máy trực chỉ đến toạ độ của tàu ông Lầu để lai dắt suốt quãng đường hơn 200 hải lý về bờ. Chuyến đi biển đó, ông lỗ vốn.
Sở hữu đội tàu bốn chiếc công suất 500-1.000 CV, ông Thơ cùng nhiều thuyền trưởng khác thành lập đội cứu hộ. Hơn 10 năm qua, đội của ông cứu 8 tàu bạn. Ông còn thành lập nhóm Chung tay vì ngư dân, vận động, kêu gọi đồng nghiệp hỗ trợ đồng nghiệp gặp nạn. Đến nay, nhóm đã hỗ trợ 10 tàu cá chìm, mất sạch tài sản với mức 600-700 triệu đồng một tàu.
"Người đi biển hồn treo cột buồm. Mình giúp người hôm nay, mai này lỡ gặp sự cố sẽ không ai bỏ lại", ông Thơ bày tỏ.
Một trong bốn chiếc tàu cá của ông Thơ neo đậu cảng Hòn Rớ. Ảnh: Bùi Toàn
Ông Lữ Thanh Phong, Phó phòng Quản lý Khai thác và Phát triển Nguồn lợi - Chi cục Thủy sản Khánh Hòa, cho biết không chỉ đánh bắt hải sản có chất lượng, ông Thơ còn làm tốt hỗ trợ tàu thuyền, tạo động lực cho các ngư dân khác vững tin, bám biển. Nhiều lần ông được tặng bằng khen vì thành tích trong bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia.
Bùi Toàn