Thượng viện Mỹ hôm qua (20/5) thông qua dự luật yêu cầu các doanh nghiệp đang niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ phải chứng minh họ không chịu sự kiểm soát của một chính phủ nước ngoài. Nếu một công ty không chứng minh được điều này, hoặc Ủy ban Giám sát kế toán các Công ty Đại chúng (PCAOB) không thể kiểm toán họ trong ba năm liên tiếp để xác minh, cổ phiếu của hãng sẽ bị hủy niêm yết khỏi sàn chứng khoán Mỹ.
Điều này có thể khiến các doanh nghiệp Trung Quốc như Alibaba hay Baidu bị hủy niêm yết trên sàn New York và Nasdaq. Dự luật khởi xướng bởi thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa John Kennedy và nghị sĩ đảng Dân chủ Chris Van Hollen, được thông qua trong bối cảnh căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng leo thang.
Các nhà lập pháp Mỹ từ lâu đã cảnh báo việc hàng tỷ USD chảy vào một vào một số tập đoàn lớn nhất Trung Quốc, phần lớn đến từ quỹ hưu trí và các khoản tài trợ của trường đại học nhằm tìm kiếm mức lời cao. Mỹ lo ngại khi dòng tiền của nước này đang đầu tư cho các gã khổng lồ công nghệ của Trung Quốc có tham vọng dẫn đầu trong mọi lĩnh vực, từ trí tuệ nhân tạo, xe tự lái cho đến thu thập dữ liệu.
Bảng điện tử hiện thông tin của Alibaba tại sàn chứng khoán New York. Ảnh: Bloomberg
Thượng nghị sĩ Kennedy cho biết: "Tôi không muốn tham gia vào cuộc chiến tranh lạnh mới. Trung Quốc buộc phải chơi theo luật". Còn Van Hollen tuyên bố dự luật này sẽ tạo ra sân chơi sòng phẳng, mang lại sự minh bạch cần thiết cho nhà đầu tư. Ông muốn Hạ viện cũng nhanh chóng thông qua dự luật.
Sau tin tức này, trong khi thị trường chung vẫn tăng, cổ phiếu một số doanh nghiệp lớn của Trung Quốc đang niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ, trong đó có Baidu và Alibaba đã giảm mạnh trong ngày thứ Năm (21/5).
James Hull, một nhà phân tích tại Hullx nhận định động thái của Mỹ có thể ảnh hưởng đến kế hoạch niêm yết của các tập đoàn Trung Quốc lớn, như Ant Financial của Jack Ma hay Softte do ByteDance hậu thuẫn. Tuy nhiên, từ khi các tin tức về các yêu cầu nghiêm ngặt này xuất hiện vào năm ngoái, nhiều công ty Trung Quốc đã chuyển qua niêm yết ở Hong Kong.
Quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc gần đây xấu đi, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đổ lỗi cho Trung Quốc về các vấn đề liên quan đến Covid-19. Các nghị sĩ đảng Cộng hòa vài tuần gần đây tung ra nhiều đòn nhằm trừng phạt Trung Quốc vì cho rằng nước nay đã không cung cấp đầy đủ thông tin và không hạn chế đi lại từ ngay từ đầu, khiến bệnh dịch lây lan ra cả thế giới.
Quỳnh Trang (theo Bloomberg)