Thượng nghị sĩ Mỹ Ben Cardin. Ảnh: senate.gov
"Việc đâm chìm tàu cá rõ ràng là hành động đơn phương và nguy hiểm của Trung Quốc. Hành vi như thế rất nguy hiểm và không thể chấp nhận được. Nó mang lại những rủi ro rất lớn về tài sản cũng như nhân mạng", ông Ben Cardin nói trong cuộc họp báo chiều nay.
Ông Cardin nhấn mạnh, Mỹ đánh giá tình hình hiện nay là nguy hiểm và đã kêu gọi Trung Quốc có các hành động nhằm giảm căng thẳng, chứ không leo thang.
Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm qua cho biết một tàu cá của ngư dân hoạt động ở ngư trường gần nơi giàn khoan Trung Quốc hạ đặt trái phép đã bị tàu Trung Quốc đâm chìm. 10 ngư dân Việt Nam rơi xuống nước nhưng sau đó được cứu sống.
Mỹ không đứng về bên nào khi có các tranh chấp chủ quyền, nhưng luôn chống lại những hành vi đơn phương và gây hấn, thượng nghị sĩ tái khẳng định. Washington đề nghị các bên sử dụng các cơ chế hòa bình để giải quyết tranh chấp, không làm căng thẳng leo thang.
Ông Cardin tiết lộ rằng Ủy ban Đối ngoại của Thượng viện Mỹ đang cân nhắc và sắp đưa ra một nghị quyết về tình hình hiện nay ở Biển Đông.
"Chúng tôi sẽ phản đối hành vi đơn phương và gây hấn ảnh hưởng đến an ninh hàng hải. Vấn đề cần được giải quyết theo cách hòa bình, cần có đàm phán trực tiếp với các bên liên quan, các bên đưa ra yêu sách cần tuân theo các khuôn khổ pháp lý quốc tế", ông Cardin nói.
Mỹ ủng hộ ASEAN và Trung Quốc tiến tới bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC), kêu gọi các bên xử lý khác biệt bằng biện pháp hòa bình. Quan điểm này sẽ được Mỹ nhắc lại trên bất cứ diễn đàn nào, ông Cardin cho biết.
Hôm 9/5, nghị sĩ Cardin cùng 5 thượng nghị sĩ của Tiểu ban Đối ngoại ra một tuyên bố chung, mô tả việc Trung Quốc di dời giàn khoan 981 vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam và "những chiến thuật tấn công sau đó" của các tàu nước này, trong đó có việc đâm vào và gây hư hỏng cho các tàu của Việt Nam, là thực sự đáng quan ngại.
"Những hành động này đe dọa dòng chảy tự do của thương mại toàn cầu trong một khu vực sống còn", tuyên bố viết. "Chúng tôi hối thúc chính quyền làm rõ với Trung Quốc ở cấp cao nhất rằng các yêu sách và tranh chấp lãnh thổ cần phải được giải quyết một cách hòa bình, thông qua ngoại giao và phù hợp với luật pháp quốc tế. Các hành động đơn phương nhằm thay đổi nguyên trạng hoặc sử dụng vũ lực, cưỡng bức và hăm dọa đều không thể chấp nhận và sẽ dẫn tới bất ổn".
Trong chuyến thăm Việt Nam, Chủ tịch Tiểu ban Đông Á - Thái Bình Dương Ben Cardin đã gặp các nhà lãnh đạo gồm Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Phó thủ tướng kiêm Ngoại trưởng Phạm Bình Minh. Ông Cardin mô tả những cuộc gặp này "rất cở mở, trao đổi thẳng thắn giữa những người bạn, nhận thức rõ tầm quan trọng của mối quan hệ đối thác giữa Mỹ và Việt Nam".
Việt Anh