Ông Quốc Anh, chủ một cơ sở làm giò chả ở quận Gò Vấp, cho biết thực ra cơ sở ông chưa bao giờ bị cơ quan quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm kiểm tra, mặc dù sản phẩm giò chả do ông sản xuất bao giờ cũng phải pha thêm một ít hàn the để tránh ôi thiu được lâu hơn. Song những ngày trước Tết, ông theo lời đồn của giới làm đồ nguội ở chợ Kim Biên mua một loại hóa chất có thể thay thế hàn the, giá cũng rẻ mà có thể né được cơ quan kiểm tra. Dân trong nghề gọi thuốc đó là thuốc chống nhớt.
Do những ngày Tết bán chạy nên ông cũng không thử nghiệm được thuốc này có công hiệu hơn hàn the hay không. Nhưng rồi những ngày sau Tết, hàng ẩm, ông phát hiện thuốc chống nhớt chẳng ép phê trong việc chống ôi thiu, thậm chí còn thua cả hàn the.
Loại thuốc chống nhớt có dạng bột màu trắng, giá được bán tại chợ Kim Biên là 10.000 đồng/kg. Theo kết luận của cơ quan kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm, thực ra đây là trò lừa bịp của một số điểm bán hóa chất. Họ dùng phân ure xay nhuyễn rồi trộn với muối hoặc một loại bột nào đó, có thể thêm vào một ít hàn the để trở thành một thứ hỗn hợp và gọi đó là thuốc chống nhớt. Khi bán, họ kích người mua là thuốc này có thể thay thế được hàn the.
Phân ure có tác dụng gì với đồ nguội?
Một cán bộ Trung tâm Y tế dự phòng TP HCM cho biết, thực ra việc sử dụng phân ure trong thực phẩm không có gì mới mẻ. Cách đây không lâu, Bộ Thủy sản cũng như Trung tâm đã lên tiếng cảnh báo về một số cơ sở đánh bắt thủy sản đã không ngần ngại dùng phân ure trong việc bảo quản cá tươi lâu hơn trước khi đem về chế biến nước mắm. Phân ure còn gọi là phân lạnh, rất dễ hòa tan trong nước và có khả năng hấp thụ nhiệt tốt nên làm lạnh được môi trường xung quanh. Nhờ ưu điểm này, phân ure có thể thay thế nước đá trong giữ lạnh. Hơn thế, phân ure có thể làm giảm được lượng nước tự do trong thịt cá mới đánh bắt nên làm giảm được hoạt tính vi khuẩn, làm chậm quá trình lên men gây thối. Tuy nhiên, ure chỉ có tác dụng trong thủy sản, còn trong giò chả thì không có tác dụng trong việc chống ôi thiu. Trò lừa bịp thuốc chống nhớt đem lại một khoản lợi nhuận cho người bán gần 8.000 đồng/kg vì giá phân ure hiện chỉ xấp xỉ 2.000 đồng/kg.
Ure có bị cấm?
Theo bác sĩ Nguyễn Xuân Mai, Viện trưởng Viện Vệ sinh y tế công cộng, ure có mục đích chính là làm phân bón và keo nên trong đó có lẫn nhiều tạp chất nguy hại đến sức khỏe con người. Ure nằm trong danh mục không được sử dụng trong thực phẩm của Bộ Y tế.
Bác sĩ Mai cũng khẳng định, phát hiện ure trong giò chả rất dễ dàng đối với cơ quan kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm, dễ hơn cả đối với hàn the. Trước khi trò lừa bịp trong kinh doanh nói trên bị chặn đứng hoàn toàn thì người tiêu dùng nên tự bảo vệ sức khỏe của mình bằng việc mua những loại thực phẩm của những cơ sở sản xuất kinh doanh có đăng ký nhãn hiệu, đăng ký chất lượng.
(Theo Hải Quan)