Sáng 11/7, chủ trì cuộc họp về chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính gợi ý cần "đột phá, đổi mới với tầm nhìn chiến lược", hoàn thành 1.541 km đường sắt tốc độ cao qua 20 tỉnh, thành phố trong 10 năm, phấn đấu xong năm 2035. "Để đạt mục tiêu, cần nghiên cứu hướng tuyến thuận lợi nhất, ngắn nhất; nghiên cứu lựa chọn tốc độ thiết kế khoảng 350 km/h để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt", ông nói.
Hiện trục giao thông Bắc Nam có 3 tuyến đường bộ cùng các tuyến đường biển, đường sắt, hàng không. Thủ tướng đề nghị nghiên cứu xây dựng đường sắt tốc độ cao có công năng phù hợp, theo hướng vận tải hành khách là chính, kết hợp vận chuyển hàng hóa nhanh. Các tuyến đường này còn để phục vụ quốc phòng, an ninh khi có nhu cầu. Tuyến đường sắt hiện hữu tiếp tục được cải tạo, nâng cấp để vận chuyển hàng hóa.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tại cuộc họp sáng nay. Ảnh: VGP
Tại cuộc họp sáng nay, Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu kỹ về tổng mức đầu tư cho phù hợp, tính đến yếu tố địa hình, địa chất của Việt Nam; khả năng thu hồi vốn, đánh giá hiệu quả kinh tế, xã hội, tài chính, vận tải, logistics; nghiên cứu cơ chế huy động vốn từ Trung ương đến địa phương, vốn vay, phát hành trái phiếu hoặc vốn doanh nghiệp.
Bộ Chính trị đặt mục tiêu đến năm 2025 hoàn thành phê duyệt chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam và khởi công trước năm 2030. Các đoạn đường sắt tốc độ cao Hà Nội - Vinh và TP HCM - Nha Trang được ưu tiên khởi công trong giai đoạn 2026-2030, phấn đấu hoàn thành toàn tuyến trước 2045.
Về tốc độ đường sắt tốc độ cao trục Bắc Nam, cuối năm 2023 Bộ Giao thông Vận tải xin ý kiến các bộ ngành về ba kịch bản. Trong đó có hai kịch bản tốc độ thiết kế 350 km/h, một kịch bản 200-250 km/h. Bộ Kế hoạch và Đầu tư sau đó góp ý trên thế giới hiện chưa có tuyến đường sắt tốc độ thiết kế 350 km/h có thể vận tải hỗn hợp hành khách và hàng hóa.
Sau nhiều tranh luận, hồi tháng 3, Bộ Giao thông Vận tải đề xuất đường sắt tốc độ 350 km/h chở hành khách và vận tải hàng hóa khi có nhu cầu. Cụ thể, tuyến đường sắt được xây dựng mới đường đôi, khổ ray 1.435 mm, dài 1.545 km, tốc độ thiết kế 350 km/h, tải trọng 17 tấn mỗi trục, chỉ khai thác tàu khách. Tuyến đường sắt Bắc Nam hiện hữu được nâng cấp để chuyên chở hàng, chở khách du lịch và khách chặng ngắn. Tổng vốn đầu tư khoảng 67,32 tỷ USD.