Tại cuộc họp thường trực Chính phủ chiều 31/3, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, năm nay được mùa, được giá, nông dân trồng lúa có lợi dù thời tiết khắc nghiệt, đồng bằng sông Cửu Long chịu hạn mặn lớn nhất từ trước tới nay. Nhưng nhờ cấy xạ trước 1 tháng nên thiệt hại chỉ bằng 9% so với hạn mặn 2016.
Lãnh đạo Chính phủ cho rằng, trước nay xuất khẩu gạo vẫn là thế mạnh của Việt Nam, nhưng trong bối cảnh dịch bệnh thì cần tính toán lại để đảm bảo an ninh lương thực.
"Chúng ta phải bảo đảm lương thực dư dả cho 100 triệu dân, không chỉ đủ ăn mà còn dự trữ. Vì thế xuất khẩu gạo trong bối cảnh hiện nay phải có kiểm soát để bảo đảm an ninh lương thực", Thủ tướng nhấn mạnh.
Trước tình hình này, Thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương báo cáo vấn đề xuất khẩu gạo trước ngày 5/4 với nguyên tắc "đủ tiêu dùng trong nước trong mọi tình huống, không để xảy ra thiếu lương thực". Trước đó, ông cũng từng yêu cầu Bộ này lập đoàn kiểm tra liên ngành làm việc với các địa phương, doanh nghiệp xuất khẩu gạo chủ chốt, đánh giá nguồn cung, dự trữ gạo.
Tại cuộc họp, Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn được giao đẩy mạnh sản xuất lương thực tại những vùng có năng suất lúa cao, chất lượng tốt. Cùng đó, Bộ Tài chính khẩn trương mua đủ số lượng 190.000 tấn gạo, 90.000 tấn thóc và có thể mua cao hơn để dự trữ theo chỉ tiêu dự trữ quốc gia năm 2020 đã được phê duyệt, đáp ứng kịp thời các yêu cầu đột xuất, cấp bách.
Ngày 28/3, Bộ Công Thương đề xuất Chính phủ cho xuất khẩu 800.000 tấn gạo trong tháng 4, 5. Kiến nghị này được Bộ Công Thương đưa ra sau khi làm việc, khớp lại số liệu với các doanh nghiệp xuất khẩu, Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) và các bộ, ngành liên quan như Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, Tổng cục Hải quan.
Trước đó, tại cuộc họp ngày 23/3 với Chính phủ, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh đề xuất tạm hoãn xuất khẩu gạo tới cuối tháng 5 để đảm bảo an ninh lương thực. Đề xuất này sau đó được Thủ tướng chấp thuận. Nhưng chỉ một ngày sau, Bộ này lại đề nghị Chính phủ cho tiếp tục xuất khẩu gạo.
Giải thích về lý do thay đổi, ông Trần Quốc Khánh - Thứ trưởng Công Thương cho biết, do có độ vênh số liệu gạo dự trữ, nhất là sản lượng lúa vụ Đông Xuân tại đồng bằng sông Cửu Long trong doanh nghiệp, người trồng lúa... nên cần tính toán lại.
Anh Minh