Yêu cầu được Thủ tướng Phạm Minh Chính đưa ra tại buổi làm việc với các tỉnh Cà Mau, Bạc Liêu, Sóc Trăng, liên quan sạt lở, tối 11/8. Trước đó ông cùng đoàn công tác Chính phủ đã đi trực thăng kiểm tra tình hình sạt lở ven biển tại nhiều khu vực.
Thủ tướng đi trực thăng kiểm tra tình hình sạt lở ở các tỉnh miền Tây. Ảnh: Nhật Bắc
Người đứng đầu Chính phủ cho biết đầu năm đến nay, ngoài thiệt hại tài sản, đất, rừng, cả nước có hàng trăm người thiệt mạng do thiên tai, lũ lụt. Khảo sát cho thấy tình hình sạt lở rất nghiêm trọng, các tỉnh cần xem đó là vấn đề cấp bách, trước mắt là sạt lở bờ sông và biển, xâm thực, suy thoái rừng ngập mặn.
"Tôi đề nghị các địa phương phải rà soát sơ tán sớm những hộ ở nơi có nguy cơ sạt lở cao, tránh bị động, bất ngờ, dẫn tới thiệt hại tính mạng người dân", Thủ tướng nói, đề nghị các tỉnh tiếp tục xử lý khắc phục các khu vực sạt lở đặc biệt nguy hiểm, để đảm bảo an toàn cho người dân và các công trình quan trọng.
Thủ tướng đề nghị các địa phương tiếp tục làm quy trình hồ sơ các dự án đang sạt lở, nguy cơ sạt lở, tính toán nguồn vốn phù hợp để các Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính xem xét xử lý. Các dự án, công trình cấp bách, ảnh hưởng đến tính mạng người dân sẽ được ưu tiên.
Về lâu dài, lãnh đạo Chính phủ cho rằng các tỉnh phải tính toán, nghiên cứu căn cơ đối với các dự án lớn, hướng đến nhiều mục tiêu như vừa ngăn sóng chống sạt lở, vừa làm đường, lấn biển tạo thêm quỹ đất, song không ảnh hưởng môi trường.
Trước đó, lãnh đạo tỉnh Cà Mau báo cáo hơn 10 năm qua, tác động biến đổi khí hậu, nước biển dâng, cùng tình trạng sụp lún, thời tiết cực đoan, làm cho bờ sông, bờ biển ở tỉnh bị sạt lở ngày càng nghiêm trọng. Hiện địa phương ghi nhận hơn 180 km bờ biển sạt lở, mất hơn 5.200 ha đất và rừng phòng hộ (tương đương diện tích một xã); có 425 km bờ sông bị sạt lở và có nguy cơ bị sạt lở.
Kè chắn sóng dài 300 m chống sạt lở được xây dựng ở xã Khánh Bình Tây, huyện Trần Văn Thời, Cà Mau. Công trình khi hoàn thành sẽ bảo vệ hàng trăm hộ dân bên trong. Ảnh: An Minh
Cà Mau đã đầu tư xây dựng gần 56 km kè bảo vệ bờ biển, tổng kinh phí hơn 1.700 tỷ đồng; hơn 9 km kè bảo vệ bờ sông, kinh phí hơn 390 tỷ đồng. Những công trình được đầu tư hoàn thiện đã phát huy hiệu quả, làm giảm sóng, chống sạt lở và bước đầu gây bồi, tạo bãi, khôi phục gần 1.000 ha rừng phòng hộ.
Tuy nhiên, với tốc độ sạt lở rất nghiêm trọng hiện nay, chính quyền tỉnh cho rằng nếu không có giải pháp bảo vệ, thời gian tới tiếp tục mất thêm nhiều diện tích đất, rừng đã được hình thành qua hàng trăm năm.
Từ đó, Cà Mau kiến nghị Thủ tướng áp dụng một số cơ chế đặc thù trong thực hiện các công trình phục vụ phòng, chống thiên tai; xem xét giảm chỉ tiêu đất rừng phòng hộ của tỉnh cho phù hợp thực tế; quan tâm hỗ trợ tỉnh huy động vốn thực hiện phòng, chống sạt lở.
Tại Bạc Liêu, từ năm 2015 đến nay đã xảy ra 35 vụ sạt lở, ảnh hưởng gần 200 căn nhà, thiệt hại ước tính gần 23 tỷ đồng. Tỉnh kiến nghị Trung ương xem xét hỗ trợ khoảng 3.400 tỷ đồng đầu tư xây dựng các công trình chống sạt lở cấp bách.
Hiện trường sạt lở cuốn nhà xưởng xuống sông ở Bạc Liêu, ngày 7/7. Ảnh: An Minh
Đối với Sóc Trăng, sạt lở bờ sông, biển lấn sâu, ảnh hưởng nghiêm trọng đất sản xuất và đời sống người dân. Trong đó bờ sông xảy ra 80 đoạn sạt lở chiều dài gần 2.000 m, nhiều đoạn rừng phòng hộ bờ biển không còn, sóng đánh trực tiếp chân đê nguy cơ vỡ. Tỉnh kiến nghị Trung ương hỗ trợ hơn 1.400 tỷ đồng xây dựng các công trình phòng chống xâm thực xói lở bờ biển, nâng cấp đê.
Ngày mai dự kiến Thủ tướng tiếp tục khảo sát thực địa và làm việc với các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long về nội dung sạt lở và phương án phòng chống.
An Minh