Nội dung đề cập trong Nghị quyết 40 được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ký ngày 1/4 về việc gỡ vướng, để TP HCM tiếp tục triển khai dự án ngăn triều cho khu vực TP HCM có xét yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn 1).
Dự án do Tập đoàn Trung Nam làm nhà đầu tư theo hợp đồng BT (xây dựng chuyển giao), khởi công giữa năm 2016 nhằm kiểm soát ngập do triều; chủ động ứng phó biến đổi khí hậu cho diện tích 750 km2 với khoảng 6,5 triệu dân thuộc khu bờ hữu sông Sài Gòn và trung tâm thành phố.
Công trình gồm 6 cống ngăn triều lớn (khẩu độ 40-160 m) là Bến Nghé, Tân Thuận, Phú Xuân, Mương Chuối, Cây Khô, Phú Định và 7,8 km đê kè ven sông Sài Gòn từ Vàm Thuật đến Sông Kinh với các cống nhỏ khẩu độ dưới 10 m. Địa điểm xây dựng thuộc quận 1, 4, 7, 8, huyện Nhà Bè và Bình Chánh.
Hai cống ngăn triều khổng lồ được lắp đặt tại cống Cây Khô ngày 22/8/2020. Ảnh: TNG.
Công trình dự kiến hoàn thành sau 3 năm, nhưng phải dừng thi công tháng 4/2018. Giữa tháng 11/2020 dự án tiếp tục ngưng do UBND thành phố chưa ký phụ lục hợp đồng gia hạn thời gian hoàn thành (hợp đồng hết hạn từ tháng 6/2020).
Thủ tướng đánh giá đây là công trình trọng yếu của TP HCM. Dự án được 90% tiến độ và cần sớm hoàn thành để giải quyết ngập cho thành phố. Vì vậy, Chính phủ chấp thuận cho thành phố tiếp tục thực hiện dự án theo cơ chế đặc thù nhằm đảm bảo lợi ích kinh tế, tránh lãng phí nguồn lực đã đầu tư.
UBND TP HCM được giao chịu trách nhiệm trong quá trình hoàn thành dự án đúng theo quy định; đồng thời thanh toán cho nhà đầu tư và rà soát, loại bỏ các chi phí bất hợp lý.
Về vốn đầu tư, UBND TP HCM thống nhất với Ngân hàng Nhà nước cùng Ngân hàng BIDV về việc tái cấp vốn vay thực hiện dự án. Ngoài ra, người đứng đầu Chính phủ yêu cầu TP HCM chịu trách nhiệm khắc phục tối đa tồn tại pháp lý đang vướng mắc; hiệu quả chống ngập của dự án; không để tiêu cực, thất thoát...
Tại cuộc họp thường kỳ Chính phủ chiều qua, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết vướng mắc chính của dự án là phương án thanh toán cho nhà đầu tư. Việc UBND TP HCM ký hợp đồng BT với nhà đầu tư tỷ lệ giá trị quỹ đất chỉ bằng 16% chi phí dự án BT là chưa phù hợp.
Ngoài ra, theo ông Dũng, Nghị định 15 của Chính phủ quy định phải báo cáo cơ quan thẩm quyền về đầu tư công để quyết định chủ trương sử dụng vốn nhà nước trước khi phê duyệt đề xuất dự án PPP. Thời điểm đó, UBND thành phố có báo cáo và được HĐND TP HCM chấp thuận nhưng chưa được Thủ tướng đồng ý.
Vì vậy, để tháo gỡ vướng mắc dự án, sau khi làm việc với các bộ ngành liên quan, ông Dũng kiến nghị Chính phủ ban hành Nghị quyết cho phép tiếp tục triển khai dự án theo kiến nghị UBND TP HCM.
Hữu Công