Tại diễn đàn Kinh tế - Xã hội 2023 ngày 19/9, Thứ trưởng Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết trước đây có 3 tiêu chí xác định người được mua nhà ở xã hội là cư trú, thu nhập và diện tích nhà ở thì ở dự thảo sửa đổi Luật Nhà ở sẽ bỏ yêu cầu về cư trú. "Chúng tôi xác định đã là công dân Việt Nam thì được quyền mua nếu đủ điều kiện về thu nhập, nhà ở", ông Sinh nói.
Tiêu chí về mức thu nhập cũng sẽ được nâng cao hơn. Diện tích nhà ở nếu trước đây quy định trung bình phải dưới 10 m2/người thì thời gian tới sẽ giao cho Chính phủ tùy theo từng thời kỳ có thể xem xét nâng lên 15 m2 giống như các nước trong khu vực.
Thứ trưởng Xây dựng Nguyễn Văn Sinh phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: Media Quốc hội
Theo quy định, những người được mua nhà xã hội gồm: Người có công với cách mạng; hộ gia đình nghèo, cận nghèo ở nông thôn và đô thị; người thu nhập thấp tại đô thị; lao động tại khu công nghiệp; sĩ quan, quân nhân, công nhân thuộc đơn vị công an, quân đội; hộ gia đình, cá nhân thuộc diện thu hồi đất mà chưa được bồi thường.
Trong đó, điều kiện với "người thu nhập thấp" ở các thành phố lớn là thành viên trong gia đình có thu nhập thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập cá nhân, tức không quá 11 triệu đồng một tháng. Ngoài ra, người được xét mua nhà ở xã hội phải chưa có nhà, hoặc có nhưng diện tích dưới 10 m2/người.
Bên cạnh đó, ông Sinh cho biết dự luật cũng tập trung nhóm chính sách dành quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội. Nếu như trước đây Luật yêu cầu dành 20% quỹ đất trong dự án nhà thương mại ở các đô thị loại 3 trở lên cho nhà ở xã hội, lần này Chính phủ trình theo hướng giao cho UBND cấp tỉnh chủ động.
UBND cấp tỉnh có thể quyết định dành 20% quỹ đất trong dự án nhà thương mại cũng như dành quỹ đất ở dự án độc lập để phát triển nhà ở xã hội. "Đây là điểm quan trọng giúp đáp ứng quỹ đất phát triển nhà ở xã hội", ông Sinh nói.
Về các chính sách ưu đãi, chủ đầu tư tham gia sẽ được miễn tiền sử dụng đất, hưởng lợi nhuận 10%, được dành 20% diện tích đất thương mại dịch vụ đầu tư tiện ích, dịch vụ thương mại phục vụ cư dân tại khu vực dự án của mình. Chủ đầu tư cũng được vay nguồn vốn ưu đãi thông qua ngân hàng thương mại và ngân hàng chính sách xã hội.
Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Mạc Đình Minh. Ảnh: Media Quốc hội
Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Mạc Đình Minh cho biết theo chiến lược phát triển nhà ở xã hội được Chính phủ phê duyệt, mục tiêu của thành phố là phát triển 6,8 triệu m2. Để đạt mục tiêu này, ông đề nghị cải cách về trình tự thủ tục, đặc biệt là lựa chọn nhà đầu tư tham gia đầu tư dự án nhà ở xã hội.
Cụ thể, liên quan tới tiền sử dụng đất từ 20% quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội trong dự án nhà ở thương mại, ông Minh đề xuất được sử dụng tiền này thông qua quỹ phát triển nhà ở địa phương để phát triển đầu tư hoặc cho vay ưu đãi phát triển nhà ở xã hội và tăng lợi nhuận định mức của các nhà đầu tư tham gia xây dựng nhà ở xã hội lên 15% thay vì 10% như trước.
Nhu cầu về nhà ở xã hội tại các đô thị như Hà Nội, TP HCM rất lớn. Trung tuần tháng 4, người dân xếp hàng từ 2h sáng nộp hồ sơ mua nhà ở xã hội NHS Trung Văn, quận Cầu Giấy, Hà Nội. Trong khi đó điều kiện mua được cho không hợp lý, ví dụ quy định "chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình" sẽ khiến lao động có nhà ở quê muốn lập nghiệp ở các đô thị gặp khó khăn.
Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2023 với chủ đề "Tăng cường năng lực nội sinh, kiến tạo động lực cho tăng trưởng và phát triển bền vững". Sự kiện do Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Ban Kinh tế Trung ương, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh và Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam phối hợp tổ chức.
Tại diễn đàn, các đại biểu sẽ tham gia hai chuyên đề gồm "Tăng cường nội lực, khơi thông nguồn lực, hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó"; "Nâng cao năng suất lao động và bảo đảm an sinh xã hội trong bối cảnh mới" và một phiên toàn thể.