Quan điểm này được Thứ trưởng Công Thương Đỗ Thắng Hải nêu khi trả lời câu hỏi của báo chí về sửa đổi Quyết định 24/2017 cơ chế bán lẻ điện bình quân, tại họp báo Chính phủ chiều 5/8.
Ông Hải giải thích, rút ngắn chu kỳ điều chỉnh giá điện tối thiểu 3 tháng một lần cũng nhằm thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về điều chỉnh giá theo lộ trình, tránh giật cục.
Cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện đang được thực hiện theo Quyết định 24/2017, trong đó thời gian giữa hai lần điều chỉnh là 6 tháng nếu rà soát, kiểm tra các chi phí đầu vào khiến giá thành tăng từ 3% trở lên. Nhưng quá trình thực thi quyết định này không diễn ra định kỳ. Chẳng hạn, từ 2017 đến nay, giá điện được điều chỉnh 3 lần, vào 2017 (tăng 6,08%), 2019 là 8,36%. Giá này được giữ trong 4 năm, tới tháng 5/2023 mới tăng thêm 3%.
Do đó, theo ông Hải, việc rút ngắn chu kỳ điều chỉnh giá xuống 3 tháng một lần, sẽ phản ánh kịp thời biến động của các thông số đầu vào tới chi phí sản xuất kinh doanh điện, tránh trường hợp để treo chưa thanh toán các chi phí phát sinh thực tế, dẫn tới trường hợp giá tăng đột biến trong một lần điều chỉnh. Mặt khác, điều này cũng phù hợp với quy định hiện nay về việc EVN phải báo cáo cập nhật giá điện hàng quý.
Thứ trưởng Công Thương Đỗ Thắng Hải trả lời báo chí tại họp báo Chính phủ, chiều 5/8. Ảnh: Nhật Bắc
Tuy vậy, ông Hải cho biết giá điện là mặt hàng nhạy cảm, tác động trực tiếp tới người dân, doanh nghiệp, nên việc điều chỉnh, thời điểm thay đổi giá đều cần báo cáo, xin ý kiến Thủ tướng để tránh ảnh hưởng điều hành vĩ mô, kinh tế xã hội.
Cũng tại dự thảo sửa đổi Quyết định 24/2017 đang được lấy ý kiến, EVN có thẩm quyền điều chỉnh 3% đến dưới 5% khi có biến động các thông số đầu vào. Ông Hải giải thích, quy định này sẽ đảm bảo mức độ tự quyết của doanh nghiệp trong khung giá bán lẻ do Chính phủ quy định.
Liên quan tới việc Bộ Công Thương chưa xây dựng biểu giá điện hai thành phần (công suất và điện năng), ông Hải nói, cơ quan này đề nghị thực hiện cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện theo 2 giai đoạn.
Giai đoạn hiện nay, giá bán điện cho nhóm khách hàng sản xuất, kinh doanh được điều chỉnh để tránh gây biến động quá lớn khi cơ cấu lại biểu giá bán lẻ. Theo đó, nhóm cơ sở lưu trú du lịch sẽ được áp giá bán lẻ điện bằng giá sản xuất, thay vì giá kinh doanh. Giá bán điện theo các cấp điện áp (cao áp, trung áp và hạ áp) với nhóm khách hàng sản xuất, kinh doanh, hành chính sự nghiệp, cơ sở lưu trú du lịch... được gộp lại để phù hợp thực tế phát triển lưới điện tại các tổng công ty điện lực.
Bên cạnh đó, giá điện kinh doanh, hành chính sự nghiệp được giữ nguyên và bổ sung giá bán lẻ điện cho nhóm khách hàng trạm, trụ sạc xe điện theo nguyên tắc phản ánh đúng, đủ chi phí sản xuất kinh doanh của ngành điện.
Giá điện hai thành phần sẽ được tính tới thử nghiệm cho khách hàng dùng điện sản xuất tại cấp điện áp 110 kV trở lên khi điều kiện kỹ thuật cho phép và phù hợp trong từng giai đoạn phục hồi kinh tế. Lộ trình và đề xuất cụ thể sẽ được Bộ Công Thương, cùng EVN theo dõi, cập nhật và đánh giá ảnh hưởng tới sản xuất, đời sống người dân, báo cáo Thủ tướng quyết định.