Thực tế hiện nay, chỉ còn cách giảm bớt phương tiện trên đường. Chúng ta chưa đủ điều kiện cấm xe máy vì liên quan đến số đông người dân và chưa có phương tiện thay thế, thích hợp nhất là hạn chế ôtô bằng cách thu phí vào khu vực trung tâm.
Không cấm lưu thông nhưng ai chơi sang cứ đi ôtô thì chịu đóng phí, không đi thì thôi. Những ai tiết kiệm thì đi xe buýt.
Sở GTVT vừa đề xuất UBND TP.HCM đầu tư 250 tỷ đồng ngân sách xây 34 cổng thu phí ôtô vào khu vực trung tâm để hạn chế ùn tắc. Các trạm thu phí dự kiến xây tại quận 1, 3 và giáp ranh quận 5, 10 trong vành đai gồm các tuyến đường Hoàng Sa (dọc kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè) - Nguyễn Phúc Nguyên giao với Cách Mạng Tháng Tám - Ba Tháng Hai - Lê Hồng Phong - Lý Thái Tổ - Nguyễn Văn Cừ - Võ Văn Kiệt - Tôn Đức Thắng.
Theo đó, thu phí chỉ áp dụng đối với ôtô đi vào trung tâm, không thu chiều ra, không thu phí xe máy, sử dụng hệ thống công nghệ tự động không dừng. Dự án thu phí cũng đã được làm rõ, triển khai xây dựng xong sẽ tổ chức đấu thầu thuê đơn vị vận hành và khai thác, nguồn thu sẽ nộp về ngân sách thành phố nhằm tránh dư luận phản đối tiêu cực.
Đề xuất mới đưa ra đã có nhiều ý kiến trái chiều, đó là tín hiệu tốt. Tuy nhiên, khi xét thấy giải pháp đã khả thi và có lợi cho số đông người dân, cần quyết liệt thực hiện.
TP HCM có khoảng 7,6 triệu xe máy và hơn 700.000 ôtô. Thống kê cho thấy trung bình mỗi tháng có 30.000 phương tiện đăng ký mới, tức mỗi ngày tăng thêm khoảng 1.000 phương tiện.
Trong khi đó, mặt đường khu vực trung tâm rất khó mở rộng vì chi phí đền bù giải tỏa rất cao, mở rộng đoạn đường này thì đoạn đường khác trở thành nút thắt, ngân sách không đảm đương nổi, kêu gọi đầu tư cũng khó. Chờ hoàn thiện hạ tầng giao thông cũng mất thời gian khá lâu, xây dựng hạ tầng đâu phải một sớm một chiều.
Dễ thấy khi quan sát trên đường phố mỗi lúc kẹt xe, ô tô chiếm dụng phần lớn mặt đường. Trong hàng trăm ngàn phương tiện lưu thông, chỉ một chiếc ôtô gặp sự cố hay hư hỏng trên đường cũng tạo thành nút thắt gây ùn tắc.
Ôtô tăng liên tục như đột biến, nhất là dòng xe giá rẻ nhập khẩu vào Việt Nam. Theo thỏa thuận giữa các nước trong khu vực Đông Nam Á đã chính thức có hiệu lực, mở đường cho dòng xe ôtô giá rẻ nhập khẩu vào Việt Nam nên càng tăng số lượng ôtô ở đô thị lớn như TP HCM.
Tất nhiên cơ quan chức năng phải có biện pháp quản lý, kiểm soát mật độ lưu thông và điều phối các loại hình phương tiện trong khi hạ tầng chưa đáp ứng. Cần hạn chế phương tiện cá nhân, giải pháp trước mắt và thích hợp nhất là thu phí hạn chế ôtô.
Hẳn sẽ có ý kiến "Thu phí có làm cho đường hết kẹt xe không?". Thưa rằng, có lẽ là không hết kẹt xe vì ùn tắc giao thông xảy ra nhiều nơi, trong đó có khu vực trung tâm thành phố là một trong những nơi trầm trọng.
Đây là giải pháp thích hợp nhất thời điểm này. Thu phí sẽ giúp giảm lượng xe vào những khung giờ cao điểm, mặt đường thông thoáng hơn, có thể lưu tiên cho xe buýt chạy nhanh hơn để thu hút hành khách, phát triển giao thông công cộng. Chi phí thu được có thể tái đầu tư cho hạ tầng giao thông, xe buýt.
Nhiều người đòi hỏi phải phát triển giao thông công cộng, phản ánh xe buýt chạy chậm và cũ kỹ. Nhưng mặt đường ở trung tâm hiện nay chật kín các loại phương tiện cá nhân, lấy đâu đường dành cho giao thông công cộng lưu thông nhanh ? Ngân sách không gánh vác hết tất cả.
Nhà đầu tư nào dám mạo hiểm bỏ ra lượng tiền lớn đầu tư, mua xe buýt, mở rộng hoạt động rồi trông chờ sự hên xui may rủi. Khi cấm xe máy chưa đủ điều kiện và không thể làm ngay, giải pháp thích hợp nhất là hạn chế ô tô.
Kẹt xe khu vực trung tâm ảnh hưởng chất lượng sống, cản trở sự phát triển, là bức xúc nhất hiện nay đối với người dân và cũng là mối quan tâm hàng đầu của chính quyền. Không bức xúc sao được khi mà nhiều người tham gia giao thông mang tâm trạng lo lắng, mệt mỏi vì kẹt xe. Nếu thống kê đầy đủ, thiệt hại kẹt xe gây ra rất lớn, khó đong đếm.
TP.HCM muốn giảm kẹt xe, xe buýt trở thành giao thông công cộng chủ lực thu hút nhiều người sử dụng thì không gì khác là áp dụng giải pháp trước mắt, thu phí để hạn chế ôtô. Đừng chần chừ nữa, hãy quyết tâm làm ngay bây giờ, không sợ đụng chạm vì lợi ích chung. Nếu dự trù, gặp khó dừng lại, chẳng tới đâu cả, kéo theo hệ lụy thiệt hại lớn hơn.
Thu phí ôtô là giải pháp trước mắt, khả thi, cần thiết. Về lâu dài, phải kết hợp nhiều giải pháp như hạn chế xây nhà cao tầng và tập trung dân cư ở khu vực trung tâm. Thực hiện quy hoạch xã hội như ăn ở, đi lại, học hành, giãn dân cư nội thành và dời các cơ sở và tiện ích ra ngoài thành. Chẳng hạn, ở huyện Củ Chi hay quận Thủ Đức có thêm một phố đi bộ, đường hoa thì đến dịp tết sẽ bớt lượng người đổ về đường hoa, phố đi bộ Nguyễn Huệ.
>> Quan điểm của bạn thế nào? Chia sẻ bài viết cho trang Ý kiến tại đâyhoặc qua email bandoc@vnexpress.net