Trước khi quyết định đầu tư, việc lập kế hoạch tài chính toàn diện và dài hạn rất quan trọng. Ví dụ, bạn có 2 con đang học trung học phổ thông, sắp vào đại học, cần xác định cụ thể nhu cầu tài chính cho con, có thay đổi đáng kể so với hiện tại hay không. Điều này giúp định hướng rõ ràng, nhìn được tổng quan bức tranh tài chính, từ đó có thể lựa chọn phương án tối ưu, phù hợp nhất với mục tiêu và mong muốn.
Nếu chỉ muốn đồng tiền không bị mất giá và yên tâm khi đầu tư, bạn có thể tham khảo các loại tài sản như: vay mua nhà phố cho thuê ở các tỉnh lẻ, căn hộ chung cư cho thuê, chứng chỉ quỹ trái phiếu. Với tỷ lệ lạm phát quanh 4-5%, tỷ suất sinh lời của những lớp tài sản trên sẽ rơi vào khoảng 7-9% mỗi năm, vừa giúp gia đình vượt được lạm phát, vừa an tâm khi đầu tư.
Tuy nhiên, với bối cảnh nền kinh tế bắt đầu phục hồi như hiện tại và dựa vào nhân khẩu học tài chính của gia đình, lời khuyên của tôi là nên nắm bắt tiềm năng tăng trưởng tài sản mạnh mẽ hơn vào đất nền dân sinh hay cổ phiếu. Với tỷ suất sinh lời kỳ vọng bình quân 12% mỗi năm về dài hạn, hai lớp tài sản này có thể giúp bạn dễ dàng đạt được các mục tiêu tài chính hơn, ví dụ như nhu cầu học đại học cho 2 con. Chi tiết hơn, tôi có lập ra 2 phương án như sau.
Phương án đầu tiên là đa dạng hóa danh mục đầu tư. Danh mục tài sản gia đình bạn chưa có cổ phiếu nên đang thiếu tính đa dạng. Vì vậy, 600 triệu nên được phân bổ vào 2 lớp tài sản: tiền gửi tiết kiệm khoảng 100-150 triệu (làm quỹ dự phòng khẩn cấp 3-6 tháng chi tiêu), phần còn lại (450-500 triệu) sẽ dùng để đầu tư vào cổ phiếu, cụ thể là chứng chỉ quỹ mở và chứng chỉ quỹ ETF.
Vì bạn không có nhiều kiến thức về cổ phiếu, chọn lựa chứng chỉ quỹ sẽ đơn giản hơn cổ phiếu trực tiếp mà vẫn có thể đạt được tỷ suất sinh lời kỳ vọng khoảng 12% mỗi năm về dài hạn. Tuy nhiên, cần lưu ý vấn đề biến động giá hằng ngày của cổ phiếu có thể ảnh hưởng đến tâm lý gia đình, thậm chí dẫn đến những quyết định sai lầm do cảm xúc chi phối. Bạn có thể hạn chế điều này nhờ sự trợ giúp thêm của chuyên gia.
Phương án thứ hai là tận dùng đòn bẩy vay nợ với lãi suất khá tốt ở hiện tại để đầu tư bất động sản. Mặc dù danh mục tài sản đang thiếu tính đa dạng, nếu bạn còn e ngại trong việc đầu tư vào lớp tài sản mới như cổ phiếu, có thể xem xét phương án vay nợ để mua đất nền dân sinh vùng ven khoảng 1-1,2 tỷ đồng. Tăng trưởng về dài hạn của đất nền có thể đạt 12% mỗi năm, trong khi lãi suất ở hiện tại khá tốt khoảng 7%. Nếu vay 500-700 triệu trong 25-30 năm, gốc và lãi mỗi tháng ước tính khoảng 4-6 triệu đồng, gia đình vừa không bị áp lực về dòng tiền vừa giúp tối ưu hiệu suất đầu tư.
Bạn có thể cân nhắc các phương án trên dựa vào hồ sơ rủi ro, mục đích tài chính sao cho tối ưu và phù hợp nhất với gia đình của mình. Tuy nhiên, dù chọn phương án nào, để đảm bảo cả nhà có thể nắm giữ được tài sản trong các tình huống xấu hoặc giảm một phần áp lực dòng tiền đặc biệt khi chọn phương án vay, ngoài quỹ dự phòng, hai vợ chồng nên có thêm hợp đồng bảo hiểm nhân thọ cho người trụ cột.
Điều cuối cùng tôi muốn lưu ý là đầu tư có kỷ luật và kế hoạch rõ ràng sẽ giúp bạn và những người thân giảm thiểu rủi ro mà còn tối ưu hóa khả năng sinh lời, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho tương lai.
Trần Mỹ Linh
Chuyên gia Hoạch định tài chính cá nhân
Công ty Tư vấn đầu tư và Quản lý tài sản FIDT