Trần Mạnh Cường, 22 tuổi, người Nghệ An, là thủ khoa kép ngành Văn học, khoa Văn học, với điểm trung bình học tập 3.77/4. Khóa luận của Cường về Căn tính người da đen trong tiểu thuyết "Nửa kia biệt tích" của nhà văn Brit Bennett, được điểm cao nhất khoa.
Nghiên cứu khám phá sự giao thoa, mối quan hệ phức tạp giữa các vấn đề chủng tộc, giới tính và giai tầng trong bối cảnh lịch sử, chính trị, xã hội Mỹ. Từ đó, tác giả nhìn nhận chủng tộc, giới đều là những cấu trúc xã hội hoàn toàn có thể giải bỏ.
Nam sinh cho hay vốn có mối quan tâm về chủng tộc, giới và tính dục. Sau khi đọc xong cuốn sách của tác giả người Mỹ vào mùa hè năm 2022 và học môn Tác phẩm và loại thể văn học, Cường quyết định chọn đề tài này.
Theo PGS.TS Nguyễn Thị Như Trang, Trưởng Bộ môn Lý luận văn học, hội đồng đánh giá đề tài thú vị, được triển khai chặt chẽ. Các luận điểm thể hiện người viết đã tiếp cận tốt lý thuyết về căn tính người da đen và đọc sâu tiểu thuyết, văn phong chững chạc, hấp dẫn.
"Khóa luận thể hiện rõ năng lực nghiên cứu rất tốt của Cường", cô Trang nhận xét. Nữ giảng viên còn ấn tượng với học trò ở khao khát tìm hiểu văn chương. Từ những gợi ý của thầy cô giáo, Cường luôn tìm đọc và cập nhật kiến thức về lịch sử lẫn lý thuyết văn học.
Trần Mạnh Cường (phải) chụp ảnh kỷ niệm cùng bạn học. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Niềm đam mê đọc sách và văn chương của Cường bắt đầu từ năm lớp 4, sau khi được mẹ mua tặng cuốn truyện Doremon. Cậu đọc "ngấu nghiến" một mạch, sau đó giở ra đọc lại vài lần.
Ngày học lớp 8, một người chị họ của Cường từ Hà Nội về quê, mang theo rất nhiều sách truyện, từ tiểu thuyết đến những cuốn văn học dịch. Từ đó, Cường càng ham đọc hơn. Cuốn tiểu thuyết đầu tiên mà Cường đọc là "Sự im lặng của bầy cừu". Nam sinh thích thú với lối kể chuyện lôi cuốn của tác giả, qua nhiều tình tiết như phim hành động.
"Ngày đó, tiết kiệm được đồng nào, tôi đều mua sách", Cường nói. Đọc xong, cậu ghi chép lại cảm nhận và nội dung vào sổ. Mỗi cuốn sách cũng được cậu giữ gìn cẩn thận, nâng niu như vật báu.
Sau khi đỗ lớp 10 chuyên Địa, trường THPT chuyên Phan Bội Châu, Cường từ huyện Con Cuông xuống thành phố học nội trú. Những ngày đầu, nam sinh thường theo bạn đi khắp các tiệm sách để mua giảm giá.
Cường luôn mang theo sách bên người, tranh thủ đọc bất cứ lúc nào. Những kiến thức thu nhận được, một phần giúp nam sinh giành giải ba thi học sinh giỏi cấp tỉnh và giải khuyến khích quốc gia môn Địa lý năm lớp 12.
Năm 2020, Cường trúng tuyển ngành Văn học của trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn với 28,25 điểm tổ hợp C00 (Văn, Sử, Địa).
Nam sinh cho biết nhờ các bài giảng hấp dẫn của thầy cô nên nắm vững bài ngay trên lớp. Cường có thói quen chép bài vào vở thay vì dùng máy tính. Những điều tâm đắc hay câu hỏi cần tìm hiểu tiếp được nam sinh ghi chú, đánh dấu vào các cuốn sổ. Về nhà trọ, cậu hệ thống lại để nhớ bài hơn.
Trong các môn học, Cường đặc biệt thích Lý luận phê bình nghệ thuật. Nam sinh hào hứng mỗi khi giảng viên yêu cầu đọc trước tài liệu hoặc xem các bộ phim điện ảnh rồi đưa ra nhận xét. Ngoài ra, Cường được thầy, cô đưa đến tham quan bảo tàng, triển lãm ở Hà Nội để tiếp cận với nhiều loại hình nghệ thuật khác nhau.
Nhờ chịu khó, Cường nhiều lần được khen thưởng, giành học bổng tất cả kỳ học. Nam sinh còn được trao giải thưởng mang tên GS. NGND Lê Đình Kỵ dành cho sinh viên xuất sắc của bộ môn Lý luận văn học.
Cường (ngoài cùng bên trái hàng đầu) cùng các bạn trong đợt học quân sự. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Cường nhìn nhận việc đọc nhiều giúp bản thân mở mang kiến thức để làm các bài tập lớn. Dù thích đọc tiểu thuyết, chàng trai nói mình không phải người ủy mị. Những câu chuyện kỳ ảo, hư cấu giúp cậu tạm quên đi những căng thẳng trong cuộc sống. Cường còn thường chia sẻ kiến thức và giới thiệu sách hay trên trang cá nhân.
Hiện Cường dịch sách, phê bình văn học. Chàng trai xứ Nghệ dự định học lên thạc sĩ với mong muốn trở thành giảng viên đại học. Cường nói nhiều lúc cũng suy nghĩ vì ngành này khó xin việc và lương thấp nhưng đã đam mê thì phải theo đến cùng.
"Khi đã yêu thích điều gì, bạn hãy cứ nỗ lực, chắc chắn sẽ được đền đáp xứng đáng", Cường nhìn nhận.
Bình Minh