Tại phiên thảo luận kinh tế xã hội ngày 1/11, ông Trần Anh Tuấn, Trưởng ban Ban đổi mới quản lý doanh nghiệp TP HCM nhận xét, kinh tế đang đối diện nhiều khó khăn. Tín dụng cho nền kinh tế khó đạt mục tiêu tăng 14% năm nay, khi tới cuối tháng 10 mới đạt trên 7%. "Tín dụng tăng thấp, lãi suất còn rất cao, khả năng phục hồi kinh tế chậm", ông đánh giá.
Bà Mai Thị Phương Hoa, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp, đề cập tới khó khăn của doanh nghiệp trong tiếp cận vốn, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Theo bà, Ngân hàng Nhà nước đã yêu cầu các nhà băng cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ để hỗ trợ khách hàng, nhưng vẫn cần thủ tục thông thoáng hơn.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng giải trình trước Quốc hội, ngày 1/11. Video: Media Quốc hội
Trước phản ánh của đại biểu Quốc hội về lãi suất cao, vay khó, khi giải trình, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho hay nhu cầu đầu tư của nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào vốn tín dụng ngân hàng. Ngân hàng Thế giới từng cảnh báo dư nợ tín dụng trên GDP của Việt Nam ở trong nhóm các nước cao nhất thế giới.
Vì thế, chính sách tiền tệ được Ngân hàng Nhà nước điều hành linh hoạt để ổn định kinh tế vĩ mô, với các giải pháp thúc đẩy cả phía cung và cầu tín dụng. Theo đó, ở phía cung, hạn mức tăng trưởng tín dụng 14% năm nay được phân bổ cho các ngân hàng từ giữa năm nay.
Ở phía cầu, lãi suất điều hành được điều chỉnh 4 lần, đưa mặt bằng lãi suất các khoản cho vay mới giảm 2% so với năm ngoái. Nếu tính cả những khoản dư nợ của khoản vay cũ và mới thì lãi suất vay giảm khoảng 1% so với cuối 2022.
"Hiện lãi suất cho vay đã về bằng so với trước dịch Covid-19, thậm chí thấp hơn 0,3%", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng thông tin.
Theo dữ liệu của ngành ngân hàng, lãi suất cho vay trung bình giai đoạn 2017-2018 khoảng 8,86-8,91% một năm.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng giải trình trước Quốc hội ngày 1/11. Ảnh: Media Quốc hội
Cũng theo Thống đốc, nhiều chính sách thúc đẩy cầu tín dụng được ngành ngân hàng "tung" ra, như gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở với người thu nhập thấp, công nhân và gói tín dụng 15.000 tỷ đồng cho doanh nghiệp ngành thủy sản.
Có giải pháp và nỗ lực nhưng Thống đốc cũng thừa nhận, tín dụng vẫn tăng chậm. Theo số liệu cập nhật của Ngân hàng Nhà nước tới 27/10, tín dụng tăng 7,1% so với cuối năm ngoái.
Ngoài giải pháp từ phía ngân hàng, theo Thống đốc, cần kích cầu tiêu dùng nội địa, xúc tiến thương mại giúp doanh nghiệp tăng đơn hàng xuất khẩu. "Doanh nghiệp có đầu ra, có dự án khả thi và thị trường bất động sản được tháo gỡ thì tín dụng sẽ tăng", bà nói.
Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cũng yêu cầu các nhà băng rà soát, giảm thủ tục hành chính, rút ngắn quá trình xem xét hồ sơ vay, nhằm tạo điều kiện hỗ trợ về tín dụng với doanh nghiệp, người dân.
Chia sẻ với Thống đốc, song ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa, tranh luận hiện ngân hàng thừa tiền nhưng doanh nghiệp nhỏ và vừa khát vốn, không thể vay.
Để tháo điểm nghẽn về tăng trưởng tín dụng, ông Thân đề nghị, ngoài các giải pháp tạo điều kiện của ngành ngân hàng, vẫn cần tìm cách tăng bơm vốn cho khu vực doanh nghiệp này qua Quỹ hỗ trợ.
"Chính phủ xem xét mở rộng bảo lãnh tín dụng cho ngân hàng, giảm điều kiện cho vay với doanh nghiệp nhỏ và vừa theo đặc thù của Việt Nam", ông kiến nghị.
Trưởng ban Ban đổi mới quản lý doanh nghiệp TP HCM Trần Anh Tuấn gợi ý, tín dụng dành cho 5 lĩnh vực ưu tiên ngoài áp cho các khoản vay ngắn hạn, nên "mở van" cho các khoản vay trung, dài hạn. Bởi, lĩnh vực ưu tiên, như công nghiệp hỗ trợ, kinh tế số... là động lực tăng trưởng và năng suất lao động cho nền kinh tế trong thời gian tới.
Trong khi đó, bà Phương Hoa đề nghị ngành ngân hàng nên nghiên cứu thêm sản phẩm tín dụng đặc thù, linh hoạt hơn với doanh nghiệp nhỏ và vừa.