Gần 2 năm sau khi bị phát hiện cố tình xả thải thẳng ra sông Thị Vải, Công ty Vedan vẫn chưa bồi thường cho nông dân. Khi thời hạn khởi kiện (24 tháng sau sự việc) gần chấm dứt, Hội nông dân 3 tỉnh Đồng Nai, TP HCM, Vũng Tàu đang củng cố hồ sơ đưa công ty này ra tòa.
Tuy nhiên, việc thu thập chứng cứ, mức độ thiệt hại, tiền tạm ứng án phí nếu kiện... là vấn đề rất lớn đối với đa số người bị hại là nông dân. Trong cuộc họp thương lượng giữa nông dân các xã tỉnh Đồng Nai ngày 7/7, các khó khăn này lại một lần nữa được nêu lên.
"Nếu muốn kiện, phải có chứng cứ để chứng minh thiệt hại như bà con đã tốn bao nhiêu tiền mua con giống, khi thu hoạch thì bán được bao nhiêu, hóa đơn. Chưa hết, để tính được ảnh hưởng do nước sông ô nhiễm, phải chứng minh được bà con tốn bao nhiêu tiền trị bệnh cho con giống", đại diện Hội nông dân tỉnh Đồng Nai phân tích.
 |
|
Nông dân Đồng Nai hủy kế hoạch khởi kiện Vedan. Ảnh: Đ.Q |
Cùng với khó khăn về việc thu thập chứng cứ, mức án phí nếu theo kiện cũng là một thách thức to lớn với nông dân. Theo quy định, mức này là 5%, tức nếu nhà nông nào thiệt hại 100 triệu đồng, đi khởi kiện phải đóng tạm ứng án phí 5 triệu đồng.
"Tiền còn không có ăn, lấy đâu ra đóng phí", một nông dân xã Phước An nói. Đồng tình, nhiều nông dân các xã khác cũng băn khoăn khi đem đơn đi kiện sẽ gặp rất nhiều vấn đề về pháp lý.
Với những khó khăn đó, nông dân tỉnh Đồng Nai quyết định không khởi kiện. Chính quyền xã Phước An thương lượng yêu cầu Vedan hỗ trợ 25 tỷ đồng, xã Long Thọ đề nghị mức 25-30 tỷ đồng, xã Phước Thái đưa ra mức 20 tỷ đồng.
Hiện, ngoài nông dân Đồng Nai quyết định không khởi kiện, Hội nông dân TP HCM và Vũng Tàu vẫn giữ nguyên ý định đó. Cụ thể, tỉnh Vũng Tàu vừa nâng số tiền yêu cầu bồi thường lên 220 tỷ đồng, thay vì 53 tỷ đồng như trước. Con số này của TP HCM là 45,7 tỷ đồng.
Tháng 9/2008, Công ty Vedan bị cảnh sát môi trường phát hiện xả nước thải chui ra sông Thị Vải trong nhiều năm gây nên bức xúc trong dư luận. Đến cuối tháng 10/2009, công ty này bất ngờ được nhận giải thưởng "Sản phẩm an toàn vì sức khỏe cộng đồng" do Ban tổ chức "trao nhầm" khiến dư luận hết sức bức xúc. Giải sau đó bị thu hồi.
Kiên Cường