"Trong vòng một phút, bạn có thể đối mặt với khoảng 30-50 quả đạn pháo bay tới. Mọi thứ đều phát nổ và bùng cháy, bùn đất bay khắp nơi", một chỉ huy Ukraine có biệt danh CZ nói trong cuộc phỏng vấn công bố hôm 21/7, kể về trận thiết giáp Bradley của anh bị phục kích trong chiến dịch phản công ở miền nam.
Chiếc xe của CZ bị hư hại do mảnh đạn pháo và đang được cất giấu tại địa điểm bí mật gần tiền tuyến ở tỉnh Zaporizhzhia. Đây là một trong những cơ sở sửa chữa khí tài dã chiến của Lữ đoàn Cơ giới Độc lập số 47, một trong 9 lữ đoàn được mệnh danh là "nắm đấm thép" do Ukraine thành lập theo tiêu chuẩn phương Tây, được huấn luyện ở nước ngoài và trang bị khí tài chuẩn NATO.
Binh sĩ Lữ đoàn 47 Ukraine sửa xe Bradley trong rừng tại tỉnh Zaporizhzhia hồi đầu tháng 7. Ảnh: Washington Post
Lữ đoàn 47 là đơn vị duy nhất của Ukraine sở hữu xe chiến đấu bộ binh M2A2 Bradley. Tài liệu tình báo của Mỹ bị rò rỉ hồi tháng 2 cho thấy đơn vị này được biên chế 99 xe Bradley để sử dụng trong chiến dịch phản công quy mô lớn, nhưng con số thực tế có thể lên đến khoảng 109 chiếc.
Quan chức cấp cao Mỹ giấu tên nói rằng Washington cam kết viện trợ 190 xe Bradley cho Kiev, hơn nửa trong số đó đã được bàn giao cho các đơn vị tác chiến.
Nhóm nghiên cứu quân sự nguồn mở Oryx hôm 16/7 cho biết 34 xe Bradley được xác nhận bị bỏ lại ở chiến trường, hư hỏng hoặc bị phá hủy trong chiến dịch phản công. Con số này đồng nghĩa Ukraine đã mất gần 1/3 số xe Bradley mà Mỹ cung cấp kể từ khi chúng lần đầu được triển khai trên chiến trường.
Quân đội Mỹ đánh giá một phương tiện bị phá hủy hoàn toàn nếu nó không thể được tái sử dụng hoặc rã xác lấy phụ tùng sau khi trúng đạn trên chiến trường. Phương tiện hư hỏng có thể được kéo về hậu phương và phục hồi khả năng chiến đấu.
Nhiều xe Bradley đã bị vô hiệu hóa khi cán phải mìn, hạn chế khả năng tiến quân của Ukraine trước phòng tuyến Nga. Ít nhất 6 xe của đơn vị CZ đã bị hư hỏng do trúng mìn và đang được sửa chữa trong rừng. "Số mìn được rải trên mặt trận không phải hàng nghìn, mà là hàng trăm nghìn quả", CZ nói.
Một số xe chỉ bị hỏng nhẹ và mất vài giờ sửa chữa, số khác cần tới nhiều ngày. Số khác hỏng nặng tới mức được dán nhãn "hiến tặng", binh sĩ Ukraine sẽ rã xác và tháo hết những bộ phận còn hoạt động của chúng để lắp cho những chiếc Bradley hỏng nhẹ hơn. Linh kiện hỏng hóc sẽ được gắn lại xe hiến tặng, trước khi nó được chuyển đến nhà máy sửa chữa ở Ba Lan.
Binh sĩ Lữ đoàn 47 Ukraine sửa thiết bị trong rừng tại tỉnh Zaporizhzhia hồi đầu tháng 7. Ảnh: Washington Post
Thiếu phụ tùng là một trong những vấn đề cản trở khả năng sửa chữa tại chỗ của lực lượng Ukraine. Các binh sĩ phải gửi đề xuất cấp phát linh kiện đến chỉ huy cấp cao, những người chịu trách nhiệm điều phối nguồn lực có hạn để đáp ứng nhu cầu bức thiết của hàng loạt đơn vị dưới quyền.
Lữ đoàn 47 đang đắp chiếu ít nhất một pháo tự hành M109A6 do Mỹ sản xuất, vì các binh sĩ không có phụ tùng để sửa lỗi cơ khí của nó.
Quan chức Mỹ giấu tên nói rằng không có vấn đề nào ngăn cản quá trình chuyển giao linh kiện từ kho dự trữ của Washington, nhận định nút thắt hậu cần nằm trong chuỗi cung ứng của Kiev.
"Khi những chiếc Bradley đầu tiên được đưa tới sửa chữa, chúng tôi chưa thể quyết định liệu chúng có trở thành xe hiến tặng không. Các binh sĩ chỉ có thể bảo dưỡng ở mức tối thiểu và chờ các xe khác bị hư hại. Chỉ khi có xe hiến tặng, chúng tôi mới bắt đầu quá trình sửa chữa toàn diện", Maz, tham mưu trưởng tiểu đoàn sửa chữa và cứu kéo của Lữ đoàn 47, cho hay.
Maz nói rằng họ phải hạn chế tối đa số lượng xe chuyển về Ba Lan sửa chữa, bởi các binh sĩ không thể chờ đợi nhiều tuần để những chiếc Bradley trở lại tiền tuyến. Quan chức Mỹ nói rằng chỉ có khoảng 10 xe Bradley được đưa về Ba Lan, một số chiếc trong đó lập tức được thay bằng phương tiện mới để rút ngắn thời gian bàn giao.
Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov khẳng định nước này không che giấu thống kê thiệt hại với khí tài phương Tây và thường xuyên cung cấp số liệu cho các đối tác. "Chúng tôi luôn nhận được phụ tùng trong những gói viện trợ mới. Quân đội Ukraine vẫn có khả năng tự sửa chữa khí tài hỏng hóc. Rất ít xe bị phá hủy hoàn toàn", ông nói.
Cục diện chiến sự Nga - Ukraine. Đồ họa: WP
Trong những trận đánh đầu tiên của chiến dịch phản công, Lữ đoàn 47 sử dụng xe tăng Leopard 2 và thiết giáp Bradley do phương Tây cung cấp đã nhanh chóng tiến lên, áp sát trận địa Nga theo đúng chiến thuật được huấn luyện ở nước ngoài.
Dù vậy, đoàn xe tăng thiết giáp Ukraine nhanh chóng khựng lại khi vấp phải bãi mìn dày đặc của Nga, rồi trở thành mục tiêu cho hỏa lực pháo binh và trực thăng. Sau những tổn thất ban đầu, quân đội Ukraine giờ đây phải dựa vào công binh bò trườn trên tiền tuyến, tháo gỡ từng quả mìn để bộ binh dò dẫm tiến lên, thay vì tận dụng thiết giáp phương Tây để đẩy nhanh tốc độ phản kích.
Vũ Anh (Theo Washington Post)